PwC: Επενδυτικές ανάγκες 268 δις ευρώ την περίοδο 2017-2022

Η έλλειψη επενδύσεων φέρνει αναιμική ανάκαμψη εκτιμά η PwC

 Απαραίτητο να διατυπωθεί ένα νέο πλέγμα πολιτικών που θα διευκολύνει την επιτάχυνση των επενδύσεων, τονίζει η PricewaterhouseCoopers (PwC), βλέποντας ότι παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί η Ελλάδα έχει μπει σε ένα φαύλο κύκλο ύφεσης και πιστωτικής ανεπάρκειας που έχει υπονομεύσει πλήρως την ανταγωνιστικότητα. Για την αποφυγή των κινδύνων και την αναστροφή της κατάστασης, σύμφωνα με την εταιρία, χρειάζεται ένα νέο πακέτο πολιτικών που για να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα πρέπει να σχεδιαστούν σωστά και να εφαρμοστούν με συνέπεια.

 Σε αυτή την κατεύθυνση προτείνεται ένα πλέγμα πολιτικών το οποίο περιλαμβάνει την  ενεργή διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων, την επιτάχυνση των επενδύσεων σε υποδομές, την  αύξηση της «μαλακής» χρηματοδότησης και τη σταθεροποίηση φορολογικού συστήματος.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εταιρίας, είναι εξαιρετικά πιθανό ότι η επερχόμενη ανάκαμψη θα υποφέρει από την έλλειψη χρηματοδότησης. Όπως αναφέρει και το ΔΝΤ  στη μελέτη Creditless Recoveries» του 2011,  υπάρχουν παραδείγματα οικονομιών που ανέκαμψαν, μετά από μια περίοδο οικονομικής ύφεσης, χωρίς τη βοήθεια της πίστωσης και εισήλθαν σε μια περίοδο «μη χρηματοδοτούμενης ανάπτυξης», η οποία όμως είναι περίπου 40% πιο αδύναμη από μια χρηματοδοτούμενη ανάπτυξη. Η μη χρηματοδοτούμενη ανάκαμψη χαρακτηρίζεται από μηδενική ή αρνητική μεταβολή της τραπεζικής πίστωσης κατά τα τρία πρώτα χρόνια.

Η Ελλάδα πιθανόν να έχει μια μη χρηματοδοτούμενη ανάκαμψη καθώς παρατηρείται:

1. Μείωση του ρυθμού αύξησης της διαθέσιμης πίστωσης κατά 3,5%, περίπου, τα τελευταία τρία χρόνια.

2. Καθίζηση του κατασκευαστικού τομέα που προέρχεται κυρίως από την αγορά κατοικίας αφού από το 2007 έως το 2016 οι επενδύσεις σε κατοικίες σημείωσαν πτώση 96%.

3. Εκτενής πιστωτική επέκταση και παράλληλα τραπεζική κρίση η οποία μείωσε τον αριθμό των ελληνικών τραπεζών σε 18 (2007-2017) , συμπίεσε το σύνολο του ενεργητικού τους και απαιτήθηκαν έλεγχοι κεφαλαίων για τη συγκράτηση της διαρροής καταθέσεων οι οποίες άγγιξαν τα 120 δις ευρώ.

4. Οικονομική συμπίεση με το ΑΕΠ να μειώνεται κατά 22% (2010-2016) και κοινωνική συμπίεση με την ανεργία να βρίσκεται στο 24% του πληθυσμού

Οι επενδύσεις στην Ελλάδα ιστορικά σχετίζονται με την αύξηση του ΑΕΠ και μετά το 2009 κατέρρευσαν δημιουργώντας προϋποθέσεις τεχνολογικής και ανταγωνιστικής υστέρησης.

Το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων (ΠΔΕ) παρέμεινε χαμηλό, λόγω των δημοσιονομικών προβλημάτων, ενώ οι Ξένες Άμεσες Επενδύσεις συνεισφέρουν λιγότερο από 10% του συνόλου των επενδύσεων.

Η Ελλάδα έχει πολύ σημαντικό έλλειμμα ανταγωνιστικότητας εξαιτίας των περιορισμένων επενδύσεων. Οι επενδυτικές ανάγκες, για την περίοδο 2017-2022, συμβατές με ταχεία οικονομική μεγέθυνση, εκτιμώνται σε περίπου 268 δις ευρώ, αλλά οι ορατές ροές χρηματοδότησης δεν επαρκούν για να τις καλύψουν. Το έλλειμμα εμπιστοσύνης προς τη χώρα σε συνδυασμό με τον εγγενή κίνδυνο της κάθε επένδυσης, ξεπερνά γενικά την αναμενόμενη απόδοση της επένδυσης μετά από φόρους.

Τι κρατάει μακριά τις επενδύσεις

 Σύμφωνα με την PwC, υπάρχουν δομικές δυσκολίες για την πραγματοποίηση συστηματικά μεγάλων επενδύσεων που συνοψίζονται στις χαμηλές αποδόσεις των επιχειρήσεων, στην ανύπαρκτη πιστωτική επέκταση, στις χαμηλές αποταμιεύσεις, στη συρρίκνωση της “μαλακής” χρηματοδότησης που προέρχεται κυρίως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και στην διεύρυνση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

 Οι πολιτικές που θα φέρουν τις επενδύσεις

Είναι απαραίτητο να διατυπωθεί ένα νέο πλέγμα πολιτικών που θα διευκολύνει την επιτάχυνση των επενδύσεων, λαμβάνοντας υπόψη ότι:

    ξένα κεφάλαια είναι απίθανο να καλύψουν σημαντικό μέρος του κενού, όπως δεν έχουν κάνει μέχρι σήμερα

    η δημοσιονομική κατάσταση δεν επιτρέπει την σημαντική δημόσια χρηματοδότηση των επενδύσεων

    η οποιαδήποτε αύξηση του ρυθμού επενδύσεων περνά μέσα από ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και την κινητοποίηση ελληνικών κεφαλαίων

    Οι πολιτικές αυτές, σε οκτώ άξονες, είναι εφικτές στις σημερινές δημοσιονομικές και οικονομικές συνθήκες αλλά για να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα πρέπει να σχεδιαστούν σωστά και να εφαρμοστούν με συστηματικότητα και συνέπεια:    

    1. βελτίωση εμπιστοσύνης στην πολιτική διαδικασία και τους θεσμούς

    2. ενεργή διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων

    3. επιτάχυνση των επενδύσεων σε υποδομές

    4. αναβίωση της αγοράς κατοικίας

    5. αλλαγή της αρχιτεκτονικής του τραπεζικού συστήματος

    6. κινητοποίηση θεσμικών ιδίων κεφαλαίων για τις ΜΜΕ

    7. αύξηση της «μαλακής» χρηματοδότησης

    8. σταθεροποίηση φορολογικού συστήματος

    Μ. Ψάλτης: Χρειάζονται νέες πολιτικές εστιασμένες στις επενδύσεις    

    «Η συνεχιζόμενη συζήτηση γύρω από τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους έχει οδηγήσει εκτός εικόνας την ανάγκη να αυξηθούν οι επενδύσεις ώστε να στηρίξουν την ανάπτυξη», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της PwC Ελλάδας

    Μάριος Ψάλτης, τονίζοντας στη συνέχεια, ότι «τα σημερινά χαμηλά επίπεδα εμπιστοσύνης που απολαμβάνει η χώρα δε διευκολύνουν την κινητοποίηση ελληνικών ή ξένων κεφαλαίων. Αν δεν διαμορφωθεί ένα νέο πλέγμα πολιτικών απόλυτα εστιασμένων στις επενδύσεις η ανάκαμψη θα παραμείνει αναιμική.»

     Σύμφωνα με την μελέτη, μόνο με στοχευμένες και συνεπώς εφαρμοσμένες πολιτικές θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών η οποία και θα αποτελέσει κινητήριο δύναμη μιας υγιούς ανάπτυξης, όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωσή της η PwC