Στη δημοσιότητα έδωσε το υπουργείο Εσωτερικών τον τρόπο με τον οποίο θα γίνεται η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των εκτός Ελλάδας εκλογέων, ενόψει της σημερινής συζήτησης- επεξεργασίας του σχεδίου νόμου στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής.
Με το σχέδιο νόμου ρυθμίζεται η συνταγματική πρόβλεψη για τον τρόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των ψηφοφόρων οι οποίοι τη μέρα των εθνικών εκλογών (καθώς και των εκλογών για την ανάδειξη εκπροσώπων στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και της διεξαγωγής εθνικού δημοψηφίσματος) βρίσκονται εκτός ελληνικής επικράτειας.
Σύμφωνα με το άρθρο 51 παρ. 4 του Συντάγματος, για την ψήφιση του νόμου απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία 200 βουλευτών. Στο πλαίσιο της συγκέντρωσης της απαιτούμενης πλειοψηφίας συνεδρίασε 3 φορές διακομματική επιτροπή αποτελούμενη από τους εκπροσώπους των 6 κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Αποτέλεσμα των ανωτέρω συνεδριάσεων ήταν η καταρχήν σύγκλιση σε μια συμφωνία 4+1 σημείων, η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την επίτευξη της πλειοψηφίας των 200 θετικών ψήφων. Τα σημεία αυτά είναι:
1. Διεξαγωγή της ψηφοφορίας με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε πρεσβείες, προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι σαράντα (40) εκλογείς.
2. Η ψήφος των εκλογέων που ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στα ανωτέρω εκλογικά τμήματα θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών.
3. Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές Επικρατείας. Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν (δίχως να θέτουν σταυρό προτίμησης) το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν. Εναπόκειται στα κόμματα αν θα επιλέξουν έναν ή περισσότερους υποψηφίους στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας που θα προέρχονται από τον ελληνισμό της διασποράς.
4. Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού έχουν οι εκλογείς οι οποίοι πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:
α. Τα τελευταία τριάντα πέντε (35) χρόνια έχουν ζήσει δύο (2) έτη στην Ελλάδα
β. Έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9) είτε το τρέχον είτε το προηγούμενο φορολογικό έτος.
5. Ολοκληρώθηκε η αναθεώρηση του άρθρου 54 του Συντάγματος ώστε να είναι συμβατοί με το Σύνταγμα οι περιορισμοί του σημείου 4.
Η αίτηση του εκλογέα θα γίνεται ηλεκτρονικά σε ειδική πύλη η οποία αναμένεται να λειτουργήσει εντός δύο μηνών από τη ψήφιση του νόμου. Εφόσον τα διαθέσιμα στοιχεία για την απόδειξη των κριτηρίων του σημείου 4 είναι διαθέσιμα σε βάσεις δεδομένων του Δημοσίου (και συναινεί ο εκλογέας) αυτά θα αντλούνται αυτεπάγγελτα άμεσα.
Η πιστοποίηση των κριτηρίων διαμονής γίνεται με δημόσια έγγραφα και ιδίως:
α) Βεβαίωση φοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας, τεχνικής ή επαγγελματικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
β) Βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής
γ) Βεβαίωση εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή
Δεν απαιτείται υποβολή φορολογικής δήλωσης εφόσον ο εκλογέας: αα) δεν έχει συμπληρώσει τα τριάντα έτη (30) ζωής και ββ) έχει υποβάλει φορολογική δήλωση συγγενείς α’ βαθμού κατά το τρέχον ή το προηγούμενο φορολογικό έτος.
Μάχη της Κυβέρνησης
Ταυτόχρονα, ξεκίνησε και η μάχη της κυβέρνησης να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των 200 ψήφων που είναι αναγκαία προκειμένου το νομοσχέδιο να γίνει νόμος του κράτους, πράγμα που μάλλον δεν είναι απλό. Ενδεικτικό της κρισιμότητας του εγχειρήματος ότι απαιτούνται πλειοψηφίες 200 βουλευτών σε κάθε άρθρο και όχι μόνο επί της αρχής.
Με την κοινοβουλευτική αριθμητική της παρούσας βουλής αν υπερψηφιστούν Νέα Δημοκρατία, ΚΙΝ.ΑΛ, ΚΚΕ και Ελληνική Λύση συγκεντρώνεται ο αριθμός των 205 βουλευτών.
Μέχρις στιγμής, με βάση τις αρχικές τοποθετήσεις των κομμάτων εκτός από την Νέας Δημοκρατίας (158 βουλευτές) θετικά διάκεινται στο να υπερψηφίσουν τα άρθρα του νομοσχεδίου το ΚΚΕ (15 βουλευτές) και η Ελληνική Λύση (10 βουλευτές) που όμως δεν αρκούν.
Από τον ΣΥΡΙΖΑ (86 βουλευτές) ο Γιώργος Κατρούγκαλος ζήτησε σειρά αλλαγών ξεκαθαρίζοντας ότι αν τα άρθρα μείνουν ως έχουν δεν μπορεί να τα υπερψηφίσει.
Αστάθμητος παράγοντας είναι μέχρι στιγμής στο Κίνημα Αλλαγής (22 βουλευτές) καθώς η εισηγήτρια του κόμματος Ευαγγελία Λιακούλη κατέθεσε σειρά ενστάσεων και προβληματισμών για τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις που θέτει το νομοσχέδιο.
Αρνητική ήταν η στάση του ΜΕΡΑ 25 (9 βουλευτές).
Οι όροι του ΣΥΡΙΖΑ για να υπερψηφίσει
Ο Γιώργος Κατρούγκαλος έθεσε πέντε όρους για να ψηφίσει “ΝΑΙ” υποστηρίζοντας ότι το νομοσχέδιο δεν εξασφαλίζει το αδιάβλητο και διαφανές της διαδικασίας και δεν κατοχυρώνει οριστικά το δικαίωμα του εκλέγεσθαι των Ελλήνων εξωτερικού.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ ζήτησε:
- Η διακομματική επιτροπή να έχει την ευθύνη επί της αποδοχής ή όχι των αιτήσεων και τη γενική ευθύνη επί της διαδικασίας
- Ανανέωση των εκλογικών καταλόγων εξωτερικού σε ετήσια και όχι σε δεκαετή βάση
- Κατάργηση της πρόβλεψης πως θέματα εφαρμογής του νόμου μπορούν να ρυθμίζονται με απόφαση Υπουργών
- Η διαδικασία εγγραφής, μεταβολής και διαγραφής στους εκλογικούς καταλόγους να ρυθμίζονται μόνο με σύμφωνη γνώμη της επιτροπής αποδήμων και μάλιστα με πλειοψηφία 2/3
- Διαχωρισμό του ψηφοδελτίου επικρατείας στα δύο με ξεχωριστό πεδίο για υποψηφίους αποδήμων ώστε να είναι υποχρεωτικής η εκλογή τους.
Το ΚΙΝΑΛ επιμένει για την επιστολική ψήφο
Απο το κίνημα Αλλαγής η κ. Λιακούλη επέκρινε τους «κόφτες» και τους περιορισμούς για ψήφο από τον τόπο κατοικίας και ζήτησε από όλα τα κόμματα να κάνουν υπερβάσεις προκειμένου να μη γίνουν καταγέλαστα. “Δικαίωμα ψήφου να έχουν όλοι οι Έλληνες εξωτερικού. Να πούμε “ΝΑΙ” σε επιστολική ψήφο”
«Ναι» από ΚΚΕ και Ελληνική Λύση – «Οχι» από ΜέΡΑ 25
Θετική ήταν η στάση του ΚΚΕ και ο εισηγητής του Γιάννης Γκιόκας ανέφερε ότι το κόμμα του αντιμετώπισε από την πρώτη στιγμή το θέμα χωρίς τακτικισμούς, μικροκομματικές σκοπιμότητες, χωρίς να μετράει κουκιά και στόχο εξεύρεση λύσης που θα διευκολύνει πραγματικά Έλληνες που ζουν, εργάζονται και σπουδάζουν εξωτερικό και έχουν πραγματικούς δεσμούς με τη χώρα να ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα από τόπο που κατοικούν.
Υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκε ο Αντώνης Μυλωνάκης της Ελληνικής Λύσης βάλλοντας μάλιστα κατά του ΣΥΡΙΖΑ για τη στάση του ενώ αρνητική ήταν η θέση του ΜΕΡΑ 25.
Θεοδωρικάκος: Κωλοτούμπα του ΣΥΡΙΖΑ
Ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος έκανε λόγο για «κωλοτούμπα του ΣΥΡΙΖΑ» και αναφερόμενος στην στάση που κρατά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τόνισε ότι «επιμένει με τον ίδιο μονότονο τρόπο σε πράγματα που μόνο εκείνο πιστεύει , είναι πολύ εκτεθειμένος στον τρόπο που αντιμετώπισε την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού και δεν θέλει να παραδεχτεί αυτονόητα πράγματα στη σημερινή συζήτηση αυτό με λυπεί. Εμείς μέχρι το τέλος θα εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια για τις μέγιστες δυνατές συναινέσεις αλλά θα υπερασπιστούμε την σοβαρότητα και την αξιοπιστία μας»
Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου: Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κάνει προσχηματική αντιπολίτευση.
«Δεν μπορεί να λέτε εκφράσεις όπως κωλοτούμπα τη στιγμή που εμείς ανοίξαμε το άρθρο στην προτείνουσα Βουλή, υπάρχει διάθεση συμβιβασμού. Και εσείς κάνατε μεγάλη στροφή αλλά εμείς δεν είπαμε για κωλοτούμπες. Αδικείτε και τον εαυτό σας και την προσπάθεια που γίνεται όταν μας αποδίδετε τέτοιους χαρακτηρισμούς. Εμείς έχουμε έρθει με εποικοδομητική διάθεση και αυτό που μας απασχολεί προκειμένου να μπορέσουμε να έχουμε την συναίνεση είναι να υπάρχουν τα εχέγγυα του αδιάβλητου αυτής της πρωτόγνωρης εκλογικής διαδικασίας».
