Το εIδαμε εντελώς πρόσφατα, με την δίδυμη έκφραση θαυμασμού – σχεδόν ζήλιας! – από μέρους του Γάλλου Πρωθυπουργού Μανουέλ Βάλς και του Προέδρου του Eurogroup Γερούν Ντάϊσσελμπλουμ, για τον τρόπο που ο Αλέξης Τσίπρας και η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσαν να περάσουν απο την Βουλή το πιο πρόσφατο βουνό δημοσιονομικών, ασφαλιστικών και (λιγότερων) διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Θάλεγε κανείς ότι “η Ελληνική προσέγγιση” στα πράγματα αρχίζει να λειτουργεί: βέβαια… να τα δούμε αυτά και στην φάση της εφαρμογής. Όμως, για την ώρα, ας το καταγράψουμε.
Με αυτό ως άκρια της προσέγγισης, ας δούμε σήμερα μια περίπτωση όπου αυτού του είδους η Ελληνική προσέγγιση λειτουργεί αλλού: στο Προσφυγικό/Μεταναστευτικό. Βρεθήκαμε πρόσφατα στην Μπρατισλάβα, πρωτεύουσα της Σλοβακίας (που θα ασκήσει την Προεδρία του Συμβουλίου Υπουργών της ΕΕ το επόμενο 6μηνο) στα πλαίσια του παραδοσιακού Προ-Προεδρικού Σεμιναρίου. Αυτό οργανώνεται απο το δίκτυο Ευρωπαϊκών Κέντρων και Ινστιτούτων TEPSA, όπου την Ελληνική συμμετοχή εξασφαλίζει το παλαίμαχο (ιδρύθηκε μαζί με την ένταξη στην τότε ΕΟΚ) ΕΚΕΜΕ, και ήδη λειτουργεί στα πλαίσια του EPLO, /Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου). Σ’ αυτά τα Σεμινάρια, μελετητικοί οργανισμοί και “κατεστημένη σκέψη” (διπλωματική; πανεπιστημιακή κλπ.) απο τα διάφορα Κράτη μέλη έρχεται να συμβουλεύσει, να δημιουργήσει προβληματισμό στην επερχόμενη Προεδρία στα βασικά ζητήματα – όπως αυτά αναμένονται – του ερχόμενου 6μηνου.
Στην Μπρατισλάβα, η Ελληνική αποστολή πήγε με μια αίσθηση “απειλής”: η Σλοβακία έχει ως γνωστόν απο τις σκληρότερες θέσεις στα Ελληνικού ενδιαφέροντος ζητήματα (χώρα – μέλος της Ομάδας Βίζεγκραντ), αλλα και η “κατεστημένη σκέψη” των Ευρωπαϊκών Ινστιτούτων… Και όμως: διαβάζοντας τις συστάσεις/παραινέσεις που η TEPSA παρέδωσε στην Σλοβακική Προεδρία δείτε τις θέσεις “για την Μεταναστευτική Κρίση”:
“Η TEPSA απηύθυνε έκκληση στις προηγηθείσες Προεδρίες της ΕΕ να διαμορφώσουν γνήσια συλλογικές λύσεις, λύσεις αρχής αλλά και κοινού νου: ακόμη και μια ανάλυση απόλυτα ορθολογικά στρεφόμενη στο ίδιο συμφέρον, δείχνει ότι η ενισχυμένη διαχείριση των κοινών συνόρων της ΕΕ, η κατανομή πόρων ώστε να βοηθηθεί μια εύτακτη διαδικασία [χορήγησης] ασύλου στα σημεία εισόδου που υπερεπιβαρύνονται και μια μεγαλύτερη μοιρασμένη ευθύνη φιλοξενίας των προσφύγων θα βοηθούσε να τερματισθεί η κρίση. Και όμως: όλο και πληθαίνουν οι κρατο-κεντρικές λύσεις, όπως δείχνει η άρνηση των Τεσσάρων του Βίζεγκραντ να δεχθούν επανεγκατάσταση προσφύγων ή τα εξαιρετικά περιοριστικά κριτήρια που εφαρμόζει η Ουγγαρία για την χορήγηση ασύλου. Ακόμη χειρότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δείχνει συμβιβασμένη μ’ αυτές τις ατομιστικές λύσεις. Οι προτάσεις της Επιτροπής […] επιτρέπουν σκληρή μεταχείριση των αιτούντων ασύλου στα εξωτερικά σύνορα, ως αντάλλαγμα προκειμένου να επανέλθει σε λειτουργία η συνθήκη Σένγκεν. Η TEPSA καλεί την Σλοβακική Προεδρία να αντισταθεί στον πειρασμό μιας τέτοιας “συμφωνίας με τον διάβολο” και καλεί τα Κράτη-μέλη να δουν πέρα απο τους βραχυπρόθεσμους πειρασμούς και να αναζητήσουν μακροπρόθεσμους, συλλογικές λύσεις”.
Η όλλη διατύπωση μπορεί να ακούγεται διπλωματική/θεωρητική, δύσκολα όμως θα φανταζόταν κανείς “περιβάλλουσα” πλησιέστερη προς στις Ελληνικές θέσεις: Δείτε όμως και μια-δυο τοποθετήσεις TEPSA σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας:
“Πρέπει να υπάρξει πλήρης εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας. Υπάρχουν επιφυλάξεις για την συμφωνία, όμως προκάλεσε μείωση των ροών προς τα Ελληνικά νησιά. Η συμφωνία χρειάζεται πλήρη εφαρμογή και στις δυο πλευρές […]. Στο εσωτερικό της ΕΕ, η Σλοβακική Προεδρία θα πρέπει να δεσμευθεί για το πρόγραμμα επανεγκατάστασης που αποτελεί μέρος της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, καθώς μια δίκαιη κατανομή των βαρών είναι αναγκαία για να πετύχει η συμφωνία […]. Η Σλοβακική Προεδρία θα πρέπει να εξασφαλίσει συνέχιση της οικονομικής και διαρθρωτικής βοήθειας προς την Ελλάδα”.
Και να φαντασθεί κανεις ότι στην διατύπωση των συστάσεων αυτών μετείχαν Γερμανός, Αγγλος, Λεττονή, Σουηδός, Αυστριακός και Τούρκος…