Πως γιορτάζονται οι απόκριες: Ξεχωριστά ελληνικά έθιμα

Πολλά και διάφορα τα αποκριάτικα έθιμα που αναβιώνουν κάθε χρόνο σε κάθε γωνία της Ελλάδας. Έχοντας τις ρίζες τους στην Αρχαία Ελλάδα και τη λατρεία του Διόνυσου ,οι αποκριές αποτελούν ένα τεράστιο κομμάτι της ιστορία μας
Οι καρναβαλιστές εκδηλώσεις έχοντας το δικό τους χρώμα ανά περιοχή αποσκοπούν στην διατήρηση της παράδοσης μας αλλά και στην ψυχαγωγία μας . Μερικά από αυτά είναι τα παρακάτω
Καλή διασκέδαση !
Ο θρύλος του «στοιχειού» στην Άμφισσα
Τις τελευταίες μέρες της Αποκριάς , αναβιώνει στην Άμφισσα ο θρύλος του «στοιχειού». Από τη συνοικία Χάρμαινα, όπου βρίσκονται τα παλιά Ταμπάκικα, και τα σκαλιά του Άι Νικόλα κατεβαίνει το «στοιχειό» και μαζί ακολουθούν εκατοντάδες μεταμφιεσμένοι
Σύμφωνα με τους τοπικούς θρύλους τα «στοιχειά» λέγεται ότι αποτελούν ψυχές σκοτωμένων ανθρώπων και ζώων που τριγυρίζουν στην περιοχή
Το σπουδαιότερο στοιχειό που είναι συνδεδεμένο με την παράδοση είναι το στοιχειό της «Χάρμαινας». Αυτό αγαπούσε και προστάτευε τους Ταμπάκηδες (βυρσοδέψες), τους οποίους η δουλειά τους ανάγκαζε να βρίσκονται στη Βρύση νύχτα – μέρα
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που ορκίστηκαν πως είδαν το «στοιχειό» να τριγυρίζει την νύχτα ως την πηγή του νερού και μετά να χάνεται . Ακόμη οι παλιοί διηγούνται πως το στοιχειό της Χάρμαινας έβγαινε κάθε Σάββατο βράδυ, κατέβαινε από της «Κολοκυθούς το Ρέμα» και γύριζε στους δρόμους μουγκρίζοντας και σέρνοντας αλυσίδες.
Το Γαλαξίδι και ο «αλευροπόλεμος»
Ένα παλιό και διασκεδαστικό έθιμο έχουν στο Γαλαξίδι ,κάθε καθαρή Δευτέρα οι κάτοικοι του παίζουν αλευροπόλεμο» , μια παράδοση που κρατάει από το 1801 .Εκείνα τα χρόνια η Ελλάδα βρισκόταν κάτω από τον τούρκικο ζυγό έτσι όλοι οι κάτοικοι περίμεναν τις Αποκριές για να διασκεδάσουν και να χορέψουν σε κύκλους , έναν για του άνδρες και έναν για τις γυναίκες. Τα πρόσωπα τους τα καλύπταν με μάσκες ή απλώς τα έβαφαν με κάρβουνο. Στη συνέχεια προστέθηκε το αλεύρι, το λουλάκι, το βερνίκι των παπουτσιών και η ώχρα
Χίος: To έθιμο της Μόστρας Θυμιανών και ο χορός ταλίμι
Αυτό το έθιμο έχει τις ρίζες του στον μεσαίωνα ,όταν πειρατές και κουρσάροι λεηλατούσαν το νησί και αρπάζαν τις σοδειές των κάτοικών. Όλα ξεκίνησαν στην περίοδο κάποιών Αποκριών , όταν οι κάτοικοι που γλεντούσαν σε αποκριάτικο γλέντι , αφού ήταν Παρασκευή της τυρίνης εβδομάδας, ξαφνικά ειδοποιήθηκαν από τους φύλακες που ήταν στις βίγλες (κυκλικοί πύργοι- παρατηρητήρια της θάλασσας) ότι έρχονται πειρατές. Οι Θυμιανούσοι , φουντωμένοι από το γλέντι κατέβηκαν στην παραλία και τους έστησαν ενέδρα , η νίκη ήταν μεγαλειώδης .
Στην συνέχεια ,πήραν τους αιχμάλωτους και συνέχισαν το γλέντι μέχρι και την Κυριακή της Τυρίνης . Έτσι κάθε χρόνο , αναβιώνει αυτή η νίκη έναντι των κουρσάρων. Την Τυρινή Παρασκευή το βράδυ, οι Θυμιανούσοι ντυμένοι «κουδουνάτοι» (=μεταμφιεσμένοι) ανεβάζουν τη Μόστρα, δηλαδή τα σατυρικά καρναβαλικά άρματα, στο χωριό, κάνοντας διάφορα κωμικά νούμερα και φορώντας αυτοσχέδιες προσωπίδες (μουτσουναριές).
Την Τυρίνη Κυριακή με την συνοδεία οργάνων έναν ιδιότυπο χορό που αναπαριστά κινήσεις αντιμαχόμενων πολεμιστών. Οι χορευτές χωρίζονται σε δυο ομάδες, τους βρακάδες- Θυμιανούσους και τους κουδουνάτους- πειρατές. Χορεύουν ανά δύο, κραδαίνοντας μεγάλα σπαθιά και φωνάζοντας: «Βρε-Βρε-Μωρή-Μωρή»
Στο τέλος, χορεύουν όλοι μαζί τον ιδιότυπο χορό «Δετό», πιασμένοι απ’ τους ώμους. Έπειτα ακολουθεί η παρέλαση των σατυρικών αρμάτων, που πλαισιώνονται από μασκαράδες, με πρώτο και καλύτερο τον Καρνάβαλο ενώ ακολουθεί γλέντι.
Οι «κουδουνάτοι» στη Νάξο
Στην γενέτειρα του μυθικού θεού Διονύσου οι γιορτές ξεκινούν από το πρώτο Σάββατο της Αποκριάς με το σφάξιμο των χοίρων.
Στην συνέχεια ,το τελευταίο μεσημέρι των Αποκριών εμφανίζονται οι «κουδουνάτοι» . Αυτοί φορούν κάπα και κουκούλα, γυρνούν το χωριό και προκαλούν με άσεμνες εκφράσεις. Οι ίδιοι κρατούν «σόμπα», ξύλο που παραλληλίζεται με τον διονυσιακό φαλλό
Μαζί τους μπλέκονται ο «Γέρος», η «Γριά» και η «Αρκούδα». Στις αποκριάτικες εκδηλώσεις των «Κουδουνάτων» μπορεί κανείς να δει τον «γάμο της νύφης», τον «θάνατο», την «ανάσταση του νεκρού» και το «όργωμα»
Εδώ αναβιώνει ο γάμος του κουτρούλη που αυτό το έθιμο κρατάει από τον 14ο αιώνα . Γι’ αυτούς που δεν ξέρουν την ιστορία εκείνο τον καιρό είχε ξεσπάσει μεγάλο σκάνδαλο που μια παντρεμένη γυναίκα είχε παρατήσει τον άντρα της και συζούσε με έναν άλλο άντρα τον περίφημο Ιωάννη Κουτρούλη , την λύση έδωσε Πατριάρχης Αντώνιος ο Δ’ που αναγνώρισε το διαζύγιο και επικύρωσε το γάμο της ως διαλυμένο και έδωσε τελικά την συγκατάθεση του για να τελεστεί ο γάμος με τον Κουτρούλη. Στις μέρες και ο γαμπρός και η νύφη είναι άντρες που μαζί με τους συγγενείς τους πηγαίνουν στην πλατεία και ακολουθεί γάμος με παπά και με κουμπάρο και μετά ακολουθεί τρικούβερτο γλέντι.
Σχετικά Άρθρα
Δείτε επίσης