Το απόλυτο απόφθεγμα όσον αφορά τα δώρα – στην δημόσια σφαίρα – είναι το «Φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντας», από την Αινειάδα του Βιργιλίου, με το δυσάρεστο τέλος του Λαοκόοντα (ο οποίος, ακριβώς, πήγε να προφυλάξει από την παγίδα των δώρων…). Το βάζουμε στην συζήτηση επειδή… σαν πολλά δώρα να μας προκύπτουν τώρα τελευταία! Δείτε:
Αποχαιρετώντας, ουσιαστικά, την Ελληνική υπόθεση ο (Αυστριακός) Τόμας Βίζερ – θυμίζουμε: είναι ο «ανώνυμος αξιωματούχος των Βρυξελλών», που ως επικεφαλής του EuroWorking Group και βαθύς γνώστης των Ελληνικών αντανακλαστικών είχε την τάση να προσγειώνει την συζήτηση και τις υπεραισιοδοξίες – άφησε πίσω του την αντίληψή του ότι “επαρκής ελάφρυνση του Ελληνικού χρέους» δεν είναι απλώς «ιδιαίτερα ενδεδειγμένη […] από πολιτική και οικονομική άποψη», αλλά και «πολύ πιθανή». (Βέβαια, «θα υπάρξει μετά την ολοκλήρωση του Προγράμματος»). Το να λέγεται αυτό από τον Βίζερ, το να λέγεται μάλιστα σήμερα – όπου όλοι π.χ συνεχίζουν να διερωτώνται πότε θα τελειώσει η ανασφάλεια περί τον σχηματισμό Κυβέρνησης στο Βερολίνο, ώστε να έχει οποιοδήποτε αντικείμενο η προσδοκία για διαπραγματεύσεις ουσίας – έχει ιδιαίτερη βαρύτητα. Είναι ασφαλώς δώρο.
Όμως ο ίδιος Βίζερ άφησε ως παρακαταθήκη και το άλλο: «εάν κάποιος πει ότι δεν θέλει χριστουγεννιάτικα δώρα, τότε κανείς δεν πρόκειται να σκεφθεί να του πάρει δώρα» . Η αναφορά του , εδώ, στην συζήτηση περί σκοπιμότητας ή μη να υπάρξει για μετά το τέλος του τωρινού Προγράμματος/Μνημονίου-3 ένα κάποιο προληπτικό, υβριδικό ή όπως αλλιώς ονοματισθεί Πρόγραμμα. (Αντιλαμβανόμαστε ότι μέχρι και «Εταιρική Συμφωνία» θα μπορούσε να βαφτισθεί, ιδίως άμα συμπεριλάβει τα όποια υπόλοιπα προαπαιτουμένων απομείνουν μέχρι το καλοκαίρι και την μεσοπρόθεσμη ελάφρυνση χρέους, κλιμακωτή, ως πιο καλόηχο/πολιτικά εύπεπτο). Αυτό επαναφέρει την συζήτηση εκεί όπου την είχε θέσει αρχικά ο Μάριο Ντράγκι: άμα κρίνει μια χώρα – η Ελλάδα – ότι χρειάζεται/ότι είναι καλυτέρα γι αυτήν να έχει μια στήριξη διαθέσιμη, να έχει δηλαδή παραδίπλα της ένα αλεξίπτωτο, τότε αυτή είναι που το ζητάει. Και ενδεχομένως της παρέχεται! Πάλιν ή έννοια του δώρου επι σκηνής… αλλά με ανταλλάγματα.
Είχαμε όμως, στο κλείσιμο της περασμένης εβδομάδας και την S&P – την μεγαλύτερη από τις τρεις αδελφές της πιστοληπτικής αξιολόγησης – που μας φιλοδώρισε με μια αναβάθμιση (από Β- σε Β): «Μέτρα περαιτέρω μείωσης του χρέους [θα ληφθούν] πιθανότατα», εκτίμησε, τονίζοντας ωστόσο και την σημασία ύπαρξης «προληπτικού αποθέματος ρευστότητας» που χτίζεται αυτόν τον καιρό (πρόκειται για το πολυσυζητημένο μαξιλαράκι /cash buffer). Προσέξτε όμως εδώ: ενώ ένα σημαντικό αποθεματικό θα μείωνε κατά την S&P τους κίνδυνους από την εξυπηρέτηση του χρέους (6% του ΑΕΠ για το 2019, αλλά μόλις 2,5% το 2020 και 2021), θα μπορούσε όμως και «να προκαλέσει εφησυχασμό». Πάλιν κάτι από δώρο, από δίπλα και χαλινάρι.
Α, ναι, και το ΔΝΤ επανέρχεται στο προσκήνιο. Επανέρχεται ως μοχλός πίεσης προς τους Ευρωπαίους «εταίρους» προκειμένου να διεκδικηθεί ελάφρυνση του χρέους – άρα… δώρο κι εδώ. Αλλ’ επανέρχεται και ως διαφαινόμενη πίεση προς εμάς για να μειωθεί π.χ. το αφορολόγητο το 2019 αντί του 2020: το δώρο αρχίζει να θυμίζει τα φίδια του Λαοκόοντα, όχι; Πάλιν η συζήτηση περί αποχωρήσεως ή παραμονής του Ταμείου επίκαιρη…