Της Ειρήνης-Ακριβής Νταή από την Κυριακάτικη Kontranews
Eν μέσω μέτρων περιορισμού της πανδημικής κρίσης, παρακολουθούμε την έντονη προσπάθεια επιβολής κατασταλτικών μηχανισμών στη δημόσια ζωή, μεταξύ άλλων και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Την ώρα που η δημοκρατία κλυδωνίζεται διεθνώς (με πρόσφατη την εισβολή οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο), έρχεται έντονα στην επιφάνεια το ζήτημα της δημοκρατίας, η οποία περιλαμβάνει την ισοτιμία, τη συμμετοχή στα κοινά, την ελευθερία του συνέρχεσθαι και του λόγου, ακόμα και το δικαίωμα στη ζωή.
Η πανδημία λειτουργεί ως επιταχυντής προϋπάρχουσων τάσεων και διαδικασιών μετασχηματισμού, οι οποίες παρέχουν -αν αξιοποιηθούν κατάλληλα- δυνατότητες, αλλά κρύβουν απειλές περαιτέρω διάβρωσης της δημοκρατίας, υποβάθμισης της κοινωνικής δικαιοσύνης, διεύρυνσης των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων, καταπάτησης των ατομικών δικαιωμάτων, περιορισμού της ελευθερίας του λόγου και της οργανωμένης δράσης σε εθνική και παγκόσμια κλίμακα.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, διαπιστώσαμε και συνεχίζουμε να διαπιστώνουμε την αδυναμία πολιτειών να διασφαλίσουν, πόσο μάλλον να διεκδικήσουν, βασικά δικαιώματα. Με πρόσχημα την καραντίνα και το κοινό αίσθημα περί ασφάλειας και «ατομικής ευθύνης», κυβερνήσεις και κυβερνώντες, μέσα σε κλίμα συνολικής ανασφάλειας, καλλιεργούν το αίσθημα του φόβου για οτιδήποτε αντιτίθεται στη «νέα τάξη πραγμάτων», η οποία αλλάζει ονομασίες κατά το δοκούν από «Κυβέρνηση» σε «πανδημία», από «νεοφιλελεύθερο σχέδιο» σε «υγειονομική κρίση».
Η κυβέρνηση εν μέσω πανδημίας, παρά τις αποτυχημένες επιλογές διαχείρισης, με αποτέλεσμα τη διάλυση των εργασιακών σχέσεων, την υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση μονάδων υγείας, την περαιτέρω φτωχοποίηση της κοινωνίας, τη κατάλυση οποιασδήποτε μορφής κοινωνικού κράτους, εκκινεί ένα αναχρονιστικό και συντηρητικό σχέδιο για την εκπαίδευση, με απαρχή την κατάργηση του ασύλου.
Δεν είναι, άλλωστε, η πρώτη φορά που οι νέοι άνθρωποι και, συγκεκριμένα, οι φοιτητές βρίσκονται στο στόχαστρο.
Προτάσσοντας το δόγμα «Νόμος και Τάξη», με τον ισχυρισμό ότι τα δημόσια πανεπιστήμια αποτελούν κέντρα ανομίας και δεν λειτουργούν σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, επιρρίπτοντας ευθύνες στις διοικήσεις των πανεπιστημίων, επιστρατεύει μηχανισμούς ελέγχου και καταστολής. Ο παραδειγματισμός από πανεπιστήμια σε χώρες του εξωτερικού απορρίπτεται λόγω του ότι εκεί ζητήματα υποδομών έχουν ήδη επιλυθεί, διασφαλίζοντας πρωτίστως τη σωματική ακεραιότητα των φοιτητών.
Σχετικά με τα ελληνικά πανεπιστήμια, ζητήματα υποδομών, φωτισμού, θέρμανσης, στέγασης, σίτισης, φύλαξης και συνολικής αναβάθμισης του χώρου για την ασφαλή καθημερινότητα των φοιτητών, που περνούν όλη την μέρα τους εκεί, δεν έχουν τεθεί καν στο τραπέζι συζήτησης.
Η ίδρυση πανεπιστημιακής αστυνομίας, ο έλεγχος εισόδου και εξόδου κι η επαναφορά πειθαρχικών συμβουλίων, από την εποχή της χούντας, δεν αποτελεί ένδειξη αναβάθμισης του πανεπιστημιακού χώρου, ενός χώρου που δεν παρέχει μόνο στείρα γνώση, αλλά συμβάλει στην κοινωνική δράση των φοιτητών και στην ελεύθερη διακίνηση ιδεών κι απόψεων, ενός χώρου που στην μεταπολίτευση αποτέλεσε πεδίο κοινωνικών αντιστάσεων.
Αναβάθμιση αποτελεί η αξιοποίηση προκλήσεων και νέων τεχνολογιών, η έρευνα και η καινοτομία, η ποιοτική αναβάθμιση των τάξεων, του τρόπου διεξαγωγής των μαθημάτων και του εκπαιδευτικού υλικού, η πρόσληψη διδακτικού προσωπικού, η οργάνωση εκπαιδευτικών και πολιτιστικών δράσεων, ανοιχτές στην κοινωνία.
Δεν πρόκειται για κάποια στρεβλή αντίληψη των πραγματικών ζητημάτων των νέων και της εκπαίδευσης, όπως η υποχρηματοδότηση και η υποστελέχωση των ιδρυμάτων (οιεκτιμήσεις κόστους της πανεπιστημιακής αστυνομίας είναι πολλαπλάσιες της ετήσιας χρηματοδότησης των επιμέρους εκπαιδευτικών ιδρυμάτων), πρόκειται για υποβάθμιση του δημόσιου συστήματος εκπαίδευσης κι ιδεολογική στόχευση της κυβέρνησης.
Με την ποινικοποίηση οποιαδήποτε μορφής διεκδίκησης και συλλογικής δράσης και την καταπάτηση κατακτήσεων, ιστορικής και ουσιαστικής σημασίας για το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας, το ζήτημα της δημοκρατίας τίθεται σε πρώτο πλάνο.
Με πρόσχημα την πανδημία, διακυβεύεται η δημοκρατία σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Η συγκυρία επιτάσσει ενίσχυση του κοινωνικού κράτους τώρα κι εθνικό σχέδιο καθολικής πρόσβασης στην Υγεία, την Παιδεία, την Ενημέρωση και την εργασία.
Είναι χρέος όλου του δημοκρατικού, αριστερού και προοδευτικού κόσμου να παλέψει για τη διαφύλαξη των κεκτημένων τόσων ετών, να διεκδικήσει περισσότερα, και να απαιτήσει δημοκρατία τώρα για όλες κι όλους.
*Μαθηματικός M.Sc. Διεθνής Χρηματοδοτική