Μία επένδυση δεν φέρνει την άνοιξη… αλλά μία σειρά καλά οργανωμένων ξένων επενδύσεων, που θα έχει συνέχεια, μπορεί να ανάψει και πάλι την παραγωγική σπίθα της ελληνικής Οικονομίας και να συνεισφέρει αποφασιστικά στην επιστροφή, της Οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά, δημιουργώντας παράλληλα και νέες θέσεις εργασίας. Τουλάχιστον, αυτό φαίνεται να σκέπτονται στο Μαξίμου και παρά την καλοκαιρινή ανάπαυλα, το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζει το πλάνο της επόμενης ημέρας για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και την ολοκλήρωση των έργων που ήδη έχουν ξεκινήσει. Τα μηνύματα φαίνονται θετικά από το εξωτερικό, αλλά πολλά θα εξαρτηθούν και από την πορεία της 3ης αξιολόγησης. Σε κάθε περίπτωση η βούληση της κυβέρνησης για στροφή στις επενδύσεις είναι γνωστή, κάτι που φαίνεται και μέσα από τις συσκέψεις στο υπουργείο Οικονομίας (υπό τον Δ. Παπαδημητρίου) ή στο Μαξίμου (υπό τον Πρωθυπουργό), που έχουν γίνει τον τελευταίο μήνα.
Σε αυτό το πλαίσιο ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Δημήτρης Παπαδημητρίου, τονίζει την ανάγκη ενός επενδυτικού σοκ για τη χώρα, επισημαίνοντας ότι ήδη, οι ξένες άμεσες επενδύσεις έχουν τριπλασιαστεί το 2017 σε σχέση με το 2016. Σύμφωνα με τον υπουργό, η αύξηση αυτή είναι δείγμα ότι “οι επενδυτές έχουν παρατηρήσει ότι υπάρχουν ευκαιρίες, ότι η χώρα έχει αποκτήσει πολιτική και οικονομική σταθερότητα, υλοποιούνται οι μεταρρυθμίσεις, ότι το ενδεχόμενο του Grexit έχει εξαλειφθεί και ότι διαθέτουμε εργατικό δυναμικό το οποίο είναι οικονομικά προσιτό και εξειδικευμένο”, όπως ανέφερε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Documento.
Σε αυτή τη βάση, ο κ. υπουργός εκτιμά ότι οι επενδύσεις για νέες ιδιωτικές επιχειρήσεις θα φτάσουν τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2017, χωρίς να περιλαμβάνονται σε αυτό το ποσό οι αποκρατικοποιήσεις. Με τους στόχους να έχουν τεθεί ψηλά, ο ίδιος επεσήμανε ότι το φθινόπωρο θα ξεκινήσει η αξιολόγηση και των επενδυτικών σχεδίων του νέου αναπτυξιακού, που σημαίνει επιτάχυνση περισσότερων επενδύσεων. Σύμφωνα με τον ίδιο υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον καθώς όπως δήλωσε, έχουν ήδη υποβληθεί 802 αιτήματα, προϋπολογισμού 2,2 δις ευρώ.
Όλα τα παραπάνω κάνουν τον κ. Παπαδημητρίου να δηλώνει “εξαιρετικά αισιόδοξος”, αλλά πολλά θα εξαρτηθούν από την πορεία της τρίτης αξιολόγησης και το κατά πόσο η Ελλάδα θα συνεχίσει να προβάλει μία εικόνα οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας στο εξωτερικό.
Από την κυβέρνηση περιμένουν πολλά από την δημιουργία της αναπτυξιακής τράπεζας και του αντι-Τειρεσία. Το τελευταίο όπως εξήγησε ο υπουργός, θα είναι ένας δημόσιος φορέα αξιολόγησης δανειοληπτών, ώστε να σκιαγραφείται το προφίλ πιστοληπτικής ικανότητας των επιχειρηματιών και επιχειρήσεων που θα αιτηθούν χαμηλότοκα δάνεια από την αναπτυξιακή τράπεζα.
Οι δυσκολίες
Την ώρα που η κυβέρνηση απευθύνει προσκλητήριο στους ξένους επενδυτές, είναι αρκετά τα δημοσιεύματα σε μέσα του εξωτερικού, που συνθέτουν μία μαύρη εικόνα για την πορεία των μεγάλων επενδύσεων στην χώρα μας. Αναφερόμενα σε επενδύσεις που έχουν σημαδευτεί από σημαντικές καθυστερήσεις όπως το Ελληνικό και το Γκολφ Αφάντου, στη Ρόδο, παρουσιάζουν μία μαύρη εικόνα για την κουλτούρα των επενδύσεων στη χώρα. Μία εικόνα που διαμορφώνει απόψεις, ειδικά όταν έρχεται από μέσα όπως το Bloomberg και το Reuters. Από την άλλη πλευρά, οι μεγάλες επενδύσεις δεν αποφασίζονται ανάλογα με το τι γράφουν τα ΜΜΕ.
Τι λένε οι επενδυτές
Με την κρίση να έχει καταστρέψει από το 2010, σημαντικό κομμάτι της ελληνικής Οικονομίας, πολλοί είναι οι επενδυτές από το εξωτερικό,που βλέπουν μεγάλα περιθώρια κέρδους, αν επενδύσουν τώρα και βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση. Αν και υπάρχουν αρκετά παραδείγματα, ένας άνθρωπος παγκοσμίου φήμης, που έχει ήδη επενδύσει σημαντικά ποσά στην ελληνική Οικονομία, τόσο στον τραπεζικό, όσο και στον ασφαλιστικό κλάδο, είναι ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Fairfax Financial Holdings, Πρεμ Γουάτσα. Ο έμπειρος επιχειρηματίας, που επισκεύτηκε την άνοιξη την Αθήνα, έχει εκφράσει πολλές φορές την αισιοδοξία του για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και όπως έχει δηλώσει, «τώρα είναι η ώρα για επενδύσεις στην Ελλάδα».
Οι δηλώσεις του κ. Γουάτσα έχουν ιδιαίτερη αξία, γιατί ανήκει στην μερίδα των επενδυτών που ήδη έχουν στηρίξει τα λεγόμενά τους, ρισκάροντας το “πορτοφόλι” τους. Πάντως και εκείνος, δεν ξεχνά στις δηλώσεις του να ζητά από την κυβέρνηση περισσότερη οικονομική ελευθερία για τις επιχειρήσεις και διαμόρφωση φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Έρχονται επενδύσεις 21,4 δισ. ευρώ στην Ελλάδα λέει η PWC
Μεγάλο επενδυτικό κύμα με ενεργειακά έργα και υποδομές μεταφορών κάνει λόγο η PWC που θα καλύπτουν το 88% του προϋπολογισμού των 69 επενδύσεων σε υποδομές την επόμενη πενταετία . Τουρισμός και διαχείριση αποβλήτων καλύπτουν το υπόλοιπο 12% των επενδύσεων, το συνολικό ύψος των οποίων διαμορφώνεται σε 21,4 δις ευρώ!
Σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης της Pricewaterhouse Coopers (Μάρτιος 2017) εντοπίζει σημαντικό κενό στις επενδύσεις σε υποδομές, καθώς λόγω της κρίσης περιορίστηκαν στο 1,1% του ΑΕΠ το 2016, από 3,7% το 2006 (όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, οι διαθέσιμοι δημόσιοι πόροι για έργα επενδύσεων το 2016 είναι συγκρίσιμοι, σε ονομαστικά μεγέθη με αυτούς του 2002).
Η πτώση των επενδύσεων στον τομέα των υποδομών, διαμορφώνεται στα 62 δις ευρώ και είχε δυσμενείς επιπτώσεις στην απασχόληση και συνολικά στην πορεία της οικονομίας. Όμως σύμφωνα με την μελέτη τώρα το κλίμα αναμένεται να αλλάξει.
Τα 79 έργα που πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το 2019
Πρώτα στην λίστα των έργων που πρέπει να γίνουν, είναι τα 79 “ημιτελή έργα”, συνολικής αξίας 1 δις ευρώ του ΕΣΠΑ(2007-2013) που πήραν παράταση έως και το 1ο τρίμηνο του 2019. Η υλοποίησή τους είναι άμεσης προτεραιότητας καθώς για όποιο έργο δεν έχει ολοκληρωθεί στην ώρα του, η Ευρώπη, θα ζητήσει τα λεφτά της συνεισφοράς της πίσω, ακόμα και αν έχουν ήδη ξοδευτεί! Κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό για τον “σφικτό” μνημονιακό προϋπολογισμό. Αν και υπάρχει σχέδιο, η επιτυχία εξαρτάται από την αρμονική συνεργασία των συναρμόδιων υπουργείων.
Στη λίστα με αυτά τα έργα, περιλαμβάνονται ανάμεσα σε άλλα, το πρώτο στάδιο του Μετρό Θεσσαλονίκης, η ολοκλήρωση αναβάθμισης του Αερολιμένα “Μακεδονία”, η κατασκευή της 2ης φάσης του Θριασίου, δρόμοι, σιδηρόδρομοι, υποδομές ύδρευσης, αποχέτευσης, βιολογικών καθαρισμών, λιμένων ανά την Ελλάδα έως αγορές ακινήτων, ανέγερση Νοσοκομείων και οίκων ευγηρίας.
Επενδύσεις 5 δις από τα διαβατήρια!
Επενδύσεις 4,8 δις ευρώ έφεραν το σχέδιο πολιτογράφησης επενδυτών από το 2013, σύμφωνα με νέα στοιχεία που φέρνει στη δημοσιότητα η StockWatch. Τα στοιχεία του υπουργείου εσωτερικών της Κύπρου που παραχωρούνται για πρώτη φορά, δείχνουν ότι στην Κύπρος τα διαβατήρια τα έβγαλαν τα λεφτά τους. Στην Ελλάδα, η κατάσταση βελτιώνεται αλλά προς το παρόν και ίσως μέχρι να βγούμε από το μνημόνιο, δύσκολα θα φτάσουμε την μεγαλόνησο.
Στην Κύπρο, από το 2011 παραχωρήθηκαν 1.319 διαβατήρια σε ξένους επενδυτές μέσω των οποίων εισέρρευσαν στη χώρα επενδύσεις 4,8 δις ευρώ. Η παραχώρηση διαβατηρίων αυξήθηκε σημαντικά μετά το 2013.
Τα στοιχεία της Κύπρου δείχνουν ότι για τις επενδύσεις που προέκυψαν από τα συγκεκριμένα σχέδια είναι από το 2013, όταν ξεκίνησαν να συλλέγονται. Δείχνουν ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός των αιτούντων. Το 2011 ο αριθμός των ξένων που απέκτησαν κυπριακή υπηκοότητα ήταν μόλις 30, το 2012 ήταν 48 ενώ το 2013 ο αριθμός των ξένων ανήλθε στους 55. Από το 2014 παρατηρείται σημαντική αύξηση στον αριθμό των ξένων που απέκτησαν κυπριακή υπηκοότητα αφού ανήλθε στους 210. Το 2015 αυξήθηκε ακόμη περισσότερο ο αριθμός και ανήλθε στους 337 και το 2016 στους 426. Τέλος, το πρώτο 6μηνο του 2017 απέκτησαν κυπριακή υπηκοότητα 213 ξένοι υπήκοοι.
Η Ελληνική “Golden Visa”
Όμως τι κάνουμε στην Ελλάδα; Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, περίπου σε 1 δις ευρώ ανέρχεται μέχρι στιγμής η απόδοση του προγράμματος χορήγησης άδειας παραμονής σε υπηκόους τρίτων χωρών που επενδύουν σε ακίνητα στην Ελλάδα αξίας άνω των 250.000 ευρώ. Η “Golden Visa” φαίνεται να βγάζει τα λεφτά της αλλά πηγές με γνώση της κατάστασης εκτιμούν ότι το ενδιαφέρον θα αυξηθεί κατακόρυφα, όταν η χώρα απαγκιστρωθεί από το μνημόνιο. Τα στοιχεία που κατέθεσε στη Βουλή ο υφυπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Στέργιος Πιτσιόρλας, δείχνουν ότι από την έναρξη του προγράμματος το 2013 μέχρι και το πρώτο τετράμηνο του 2017 έχουν χορηγηθεί συνολικά 1.684 άδειες παραμονής. Μέσα στο 2017, έχουν δοθεί ήδη (στο 4μηνο ) 134 νέες άδειες. Το 2013, χορηγήθηκαν 20 άδειες, 455 το 2014, 968 το 2015, 1.550 το 2016 και μέχρι τώρα ανέρχονται σε 1.684.
Στην κυβέρνηση περιμένουν πολλά από τους ξένουν επενδυτές και μέχρι στιγμής για την Ελλάδα, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, δείχνουν οι πολίτες της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, από τις 1.684 άδειες, οι 701 έχουν χορηγηθεί σε Κινέζους πολίτες, 357 σε Ρώσους, 84 σε Αιγύπτιους, 81 σε Τούρκους, 79 σε Ουκρανούς, 78 σε Λιβανέζους, 53 σε Ιρακινούς, 45 σε Σύρους, 37 σε Ιορδανούς και 16 άδειες σε Σαουδάραβες.
