Η συνταγματική αναθεώρηση είναι, εκ των πραγμάτων, μία κορυφαία πολιτική και κοινοβουλευτική διαδικασία. Το Σύνταγμα, ως γνωστόν, είναι ο καταστατικός χάρτης της χώρας και για τον λόγο αυτό ο συνταγματικός νομοθέτης έχει προβλέψει να επιβάλλονται συνθήκες συναίνεσης για κάθε αλλαγή σ’ αυτό.
Σημειωτέον ότι η σχεδόν δεκαετής οικονομική κρίση έφερε στην επιφάνεια όλα τα κενά του καταστατικού χάρτη της χώρας, όπως και τις ελλείψεις του. Αυτό δεν αφορά μόνο σε θέματα οικονομικά ή κοινωνικά –όπως την ανάγκη συνταγματικής διασφάλισης ορισμένων δημοσίων αγαθών σαν το νερό ή την ενέργεια ή την συνταγματική κατοχύρωση των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων για τους εργαζόμενους- αλλά ακόμη και στην ανάγκη να δείξει το πολιτικό σύστημα ότι μαθαίνει από τα παθήματά του. Για παράδειγμα, είναι προφανές ότι το «εργαλείο» της διάλυσης της Βουλής μέσω της προεδρικής εκλογής έτυχε κατάχρησης από όλα τα κόμματα –και το πνεύμα του συνταγματικού νομοθέτη είναι να εκλέγεται με συναίνεση Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όχι να ανακόπτεται αιφνιδίως η θητεία μίας εκλεγμένης κυβέρνησης. Παραλλήλως, με την βαριά οσμή διαφθοράς και σκανδάλων να μολύνει τον δημόσιο βίο, είναι αυτονόητο ότι το ακαταδίωκτο των πολιτικών, όπως περιγράφεται στον επονείδιστο νόμο περί ευθύνης υπουργών πρέπει επίσης να τελειώσει.
Βεβαίως, η πρόβλεψη για συναινετικές αλλαγές στο Σύνταγμα ουδόλως ταιριάζει με την παρούσα πολιτική ατμόσφαιρα, που είναι δηλητηριασμένη και η πόλωση κυριαρχεί παντού. Το πολωμένο πολιτικό κλίμα, εξάλλου, φάνηκε χθες και προχθές ξεκάθαρα στην Βουλή, καθώς όλες οι πτέρυγες της Βουλής δεν απέφυγαν τον πειρασμό να παίξουν σκάκι με μία κορυφαία πολιτική διαδικασία, που είναι περισσότερο απαραίτητη παρά ποτέ, τώρα που η χώρα περνά σε νέα φάση έπειτα από τα Μνημόνια και την βαθιά κρίση.
Η ΝΔ, για παράδειγμα, δεν μπορεί να κρύψει την επιθυμία της να λάβει από την παρούσα Βουλή… «λευκή επιταγή» προκειμένου στην επόμενη, αν είναι πρώτο κόμμα, να αναθεωρήσει το Σύνταγμα κατά το δοκούν με 151 βουλευτές. Ο ΣΥΡΙΖΑ, στον αντίποδα, άφησε για κάποιες ώρες να «σέρνεται» η φήμη περί απόσυρσης των βουλευτών για να μην περάσει με 180 ψήφους στην επόμενη Βουλή το άρθρο 32 που αφορά στην προεδρική εκλογή. Και το Κίνημα Αλλαγής, παραβιάζοντας με αδιανόητο τρόπο τον θεσμικό κανόνα που προβλέπει ότι στην διαδικασία αναθεώρησης κάθε βουλευτής ψηφίζει κατά συνείδηση χωρίς τον φόβο της διαγραφής, ετοιμάζεται να… ψηφίσει δια εκπροσώπου, κρατώντας τους βουλευτές μακριά από την σημερινή ψηφοφορία!
Ωστόσο, στη Βουλή αυτές τις ημέρες συζητείται η συνταγματική αναθεώρηση –μία διαδικασία «ιερή», μέσω της οποίας το πολιτικό σύστημα μπορεί να δείξει ότι έμαθε τα μαθήματά του από την κρίση. Δεν συζητείται ούτε το σενάριο «δεξιάς παρένθεσης», ούτε δίνεται «λευκή επιταγή» στην επόμενη κυβέρνηση για να κάνει ό,τι θέλει, ούτε η συζήτηση αποτελεί άσκηση «ίσων αποστάσεων». Γιατί μπορεί οι τακτικισμοί να είναι μέρος του πολιτικού παιχνιδιού, αλλά η αναθεώρηση του Συντάγματος δεν είναι παιχνίδι.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ