Ο θύτης, το θύμα και τα ελληνοτουρκικά

Η κατάσταση στα ελληνοτουρκικά είναι εξαιρετικά δύσκολη και όλα δείχνουν πως, με τον έναν τρόπο ή τον άλλο, το καθεστώς ακινησίας και το υπάρχον status quo στο Αιγαίο θα αλλάξει. Η Ελλάδα, αυτονοήτως, διαμηνύει ότι θα υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα και πως δεν πρόκειται να αφήσει την τουρκική προκλητικότητα αναπάντητη. 

Ωστόσο, πριν ζωστούμε τα φυσεκλίκια, είναι απαραίτητες μερικές διευκρινίσεις και υπομνήσεις, που αφορούν τουλάχιστον εκείνους που θεωρούν ότι τον λόγο πρέπει να έχει πάντα η διπλωματία και όχι τα κανόνια –τουλάχιστον έως ότου εξαντληθούν τα περιθώρια διαλόγου και διαπραγματεύσεων.

Πάμε, λοιπόν: εδώ και πολλούς μήνες, καθημερινά όλοι αναφερόμαστε στους «Τούρκους που προκαλούν», στο «παραλήρημα Ερντογάν», αλλά και στις «πειρατικές ενέργειες» σε Αιγαίο, Κύπρο και ανατολική Μεσόγειο. Ταυτοχρόνως, με εξαίρεση ορισμένες ψύχραιμες φωνές, η δημόσια σφαίρα διαμορφώνεται από διάφορους πολεμοκάπηλους διεθνολόγους και πολιτικούς αναλυτές, που περιγράφουν μία Ελλάδα που έχει δίκιο σε όλα και δεν κουβεντιάζει τίποτα. Τα πράγματα, όμως, είναι κάπως διαφορετικά.

Για παράδειγμα, η ίδια η Ελλάδα δέχθηκε, κατά την συμφωνία με την Ιταλία, ότι ορισμένα νησιά μπορεί να μην έχουν πλήρη επήρεια. Παραλλήλως, υπάρχουν αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης που λένε πως ένα νησί που είναι απομακρυσμένο από τον ηπειρωτικό όγκο της χώρας που ανήκει μπορεί να μην έχει μεγάλη υφαλοκρηπίδα ή πλήρη επήρεια, αν βρίσκεται πολύ κοντά σε έναν «κύριο ηπειρωτικό όγκο» -δηλαδή ό,τι ακριβώς συμβαίνει βάσει της γεωγραφίας (που δεν αλλάζει, ό,τι κι αν κάνουμε…) με το Καστελλόριζο και τις τουρκικές ακτές.

Παραλλήλως, ως σήμερα λέμε ότι οι Τούρκοι «προκαλούν στην ελληνική υφαλοκρηπίδα», όμως η Ελλάδα και η Κύπρος δεν έχουν οριοθετήσει μεταξύ τους υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ –και, άρα, η τουρκική NAVTEX αφορά σε μία περιοχή που θεωρούμε δικιά μας, αλλά δεν το έχουμε επισημοποιήσει με κανέναν τρόπο.

Ταυτοχρόνως, οι εν λόγω πολεμοκάπηλοι και «λοκατζήδες διεθνολόγοι» δεν είδαν καμία αδικία όταν η Ελλάδα και η Κύπρος  έλεγαν ότι μόνο οι δυο τους έχουν ΑΟΖ στην ανατολική Μεσόγειο –λες και η Τουρκία δεν βρέχεται από την ίδια θάλασσα.

Όλα τούτα δείχνουν ότι έχουμε μεν δίκιο σε πολλά, ο Ερντογάν είναι όντως ένας πειρατής, αλλά δεν έχουμε δίκιο σε όλα. Και αυτό είναι καλό να το θυμόμαστε γιατί η κοινή γνώμη φαίνεται πως έχει εθιστεί στο απλοϊκό δίπολο «θύτης Τουρκία εναντίον του θύματος Ελλάδα», αλλά τα πράγματα είναι κάπως πιο σύνθετα απ’ αυτό.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ