Πίσω από την αυτονόητη και εύλογη ανατριχίλα για το πώς δύο προβεβλημένα «γαλάζια» στελέχη μπορούν να γελούν και να κάνουν πλάκα για μία εθνική καταστροφή που πήρε μαζί της 84 ψυχές -7 παιδιά, μεταξύ αυτών- αχνοφαίνεται μία συζήτηση που επί της ουσίας δεν έγινε ποτέ.
Κατά πόσον, δηλαδή, ό,τι έγινε στην Ηλεία του 2007 στην προσπάθεια προεκλογικού εκμαυλισμού των ψηφοφόρων εκ μέρους της τότε κυβέρνησης Καραμανλή, ήταν δείγμα μίας γενικότερης νοοτροπίας, με δραματικές συνέπειες.
Η συζήτηση αυτή διαρκώς αποφεύγεται, αλλά κάποια στιγμή πρέπει να γίνει. Ειδικά τώρα, που τα επιτόκια δανεισμού της χώρας ανεβαίνουν και η Ελλάδα έχει αρχίσει να καθίσταται εκ νέου «δακτυλοδεικτούμενη» στον διεθνή Τύπο ως ο οιονεί «αδύναμος κρίκος» της Ευρωζώνης (για μία ακόμη φορά…), η συζήτηση για το πώς οι «μαύρες σακούλες» της Ηλείας και η νοοτροπία που κρυβόταν μέσα τους οδήγησαν σε μία γενικευμένη χρεοκοπία, σε μία δεκαετή μνημονιακή περιπέτεια και σε μία χαμένη γενιά.
Ο Πέτρος Δούκας δεν μίλησε μόνο στις 2 Φεβρουαρίου, στο επίμαχο βίντεο που κόστισε στον ίδιο την διαγραφή του και στον Σπήλιο Λιβανό την έξοδό του από την κυβέρνηση. Είχε μιλήσει και την προπαραμονή Χριστουγέννων του 2008, ενάμιση χρόνο αφότου οι εκλογές του 2007, μετά τις «μαύρες σακούλες» είχαν κερδηθεί και ο ίδιος είχε παραμείνει στην κυβέρνηση.
Βεβαίως, ο Δούκας δεν ήταν πλέον υφυπουργός Οικονομικών, ωστόσο ήταν υφυπουργός Εξωτερικών και παρακολουθούσε τα της οικονομίας. Τότε, λοιπόν, ο Δούκας είχε στείλει ένα υπόμνημα στον πρωθυπουργό Καραμανλή, προειδοποιώντας τον για το παγόβουνο που αχνοφαινόταν στον ορίζοντα. «Το επόμενο ενδεκάμηνο το Δημόσιο θα χρειασθεί να δανεισθεί ίσως και πάνω από 47 δισ. ευρώ μέσα σε ένα ιδιαίτερα αρνητικό διεθνές επενδυτικό κλίμα. Το 2008 δανεισθήκαμε περίπου 47-48 δισ. ευρώ —δηλαδή περίπου 10 δισ. πάνω από αυτά που υπολόγιζε το υπουργείο Οικονομίας ότι θα χρειαζόταν», έλεγε, καταλήγοντας με νόημα: «Η ευχέρεια δανεισμού είναι πιο άμεση και πιο σημαντική πρόκληση και από την πίεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για συγκράτηση των ελλειμμάτων».
Αυτό το υπόμνημα δημοσιεύθηκε, ως αποκλειστικό, στο «Βήμα», σχεδόν τρία χρόνια μετά, δεν διαψεύστηκε ποτέ και προσφέρει σε όλους μία μεγάλη υπηρεσία: το γεγονός, δηλαδή, ότι ο Κώστας Καραμανλής, αν ποτέ θελήσει –ή, μάλλον, αν αναγκαστεί- να δώσει εξηγήσεις για το πώς κατάφερε να ρίξει μία ολόκληρη χώρα στα βράχια, δε θα μπορέσει να πει ότι «δεν ήξερε». Ήξερε και… παρα-ήξερε.
Και πώς να μην ξέρει, όταν αυτά που περιέγραφε ο Δούκας για το 2007 και τα «λεφτά σε όποιον μιλούσε ελληνικά», ήταν το γενικότερο δόγμα της κυβέρνησης Καραμανλή, μόλις κέρδισε αυτές τις περίφημες εκλογές. Ενόσω οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες έβλεπαν την κρίση να έρχεται και οχυρώνονταν, η Ελλάδα έκανε… πάρτι. Αυτό το «πάρτι-πάρτι στις 7 του Μάρτη» που ζητωκραύγαζαν οι «γαλάζιοι» το 2004, όταν η ΝΔ επανήλθε στην εξουσία έπειτα από 11 χρόνια στα έδρανα της αντιπολίτευσης.
Η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου του 2009 είναι ενδεικτική: η υστέρηση των κρατικών εσόδων έφτασε τα 12,8 δισ., η υπέρβαση των κρατικών δαπανών τα 47 δισ., η υπέρβαση του στόχου για δημόσιο δανεισμό τα 66 δισ. ευρώ (50% πάνω από τις προβλέψεις). Όλα αυτά, σε μία χώρα που «παρήγε» επί έναν ολόκληρο χρόνο έλλειμμα… 3 δισ. ευρώ τον μήνα!
Τότε, (τον Δεκέμβρη του 2008, έναν χρόνο πριν την καταστροφή…) όπως μας υπενθυμίζει το έγκριτο συνδρομητικό Kreport, η «Καθημερινή» έγραφε: «Οι ελληνικές εξελίξεις ανησύχησαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ζήτησε από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να της πουν τι θα γίνει σε περίπτωση που κράτος-μέλος της ΟΝΕ δεν μπορέσει να αναχρηματοδοτήσει το δημόσιο χρέος του.
Η απάντηση ήταν σαφής: Δεν μπορεί να γίνει τίποτα, το απαγορεύει η συνθήκη του Μάαστριχτ, αυτό το κράτος θα πρέπει να παραπεμφθεί στο ΔΝΤ». Τα υπόλοιπα, είναι ιστορία. Μια ιστορία η οποία έχει εντέχνως παρασιωπηθεί, επειδή ο βασικός υπεύθυνος γι’ αυτή κρατά το στόμα του κλειστό. Όμως, μέρες που ‘ναι, αυτή η συζήτηση πρέπει να γίνει, έστω κι αν ξαναήρθε στην επιφάνεια με τον πλέον άστοχο, ατυχή και ανατριχιαστικό τρόπο.
