Ο Ανδρέας, ο Γιαρουσέλσκι και η αντιρωσική υστερία των Εσθονών

Στις 3 Ιανουαρίου του 1982, ο πρωθυπουργός Ανδρέα Παπανδρέου έπαυσε από τα καθήκοντά του τον υφυπουργό Εξωτερικών, Ασημάκη Φωτήλα, όσο αυτός βρισκόταν στις Βρυξέλλες. Είχε παραβιάσει την εντολή του και αποδέχθηκε το κείμενο της ΕΟΚ για μέτρα σε βάρος της  Πολωνίας. Όταν προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού ο Ασημάκης Φωτήλας είδε ότι δεν τον περίμενε το υπηρεσιακό του αμάξι. Κατάλαβε ότι είχε χάσει το χαρτοφυλάκιο.  Σύμφωνα με τον ίδιο τον Ανδρέα Παπανδρέου, “ο Ασημάκης Φωτήλας έθεσε εαυτόν εκτός κυβέρνησης”. Τι είχε κάνει; Είχε παραβιάσει την εντολή του Ανδρέα Παπανδρέου αποδεχόμενος το καταδικαστικό κείμενο της ΕΟΚ για την Πολωνία, και “καρατομήθηκε” με συνοπτικές διαδικασίες στις 3 Ιανουαρίου του 1982 όταν επέστρεφε από τις Βρυξέλλες. Η ΕΟΚ είχε εκδώσει απόφαση με αντισοβιετικές αιχμές προς την κομμουνιστική κυβέρνηση της Πολωνίας, την οποία προσυπέγραψε ο Α. Φωτήλας εκ μέρους της χώρας μας, την ώρα που ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας κρατούσε αποστάσεις, τηρώντας μια ουδετερότητα προς τον Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι.Το ΠΑΣΟΚ ήταν στην εξουσία μόνο τρεις μήνες.

Ο στρατηγός Β. Γιαρουτσέλσκι, είχε αναλάβει πρωθυπουργός της Πολωνίας, τον Οκτώβριο του 1981, την εποχή που η “Αλληλεγγύη”  του Λεχ Βαλέσα, είχε ακινητοποιήσει τον κρατικό μηχανισμό με μαζικές απεργίες διαρκείας. Τον Δεκέμβριο του 1981 ο Γιαρουζέλσκι κήρυξε στρατιωτικό νόμο. Ο Ρ. Ρήγκαν έδωσε το σύνθημα και η Δύση κήρυξε εμπάργκο στην Πολωνία, καλώντας  τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ να επιβάλουν και αυτοί κυρώσεις ακολουθώντας την ίδια στρατηγική. Αυτό έκανε και η Ευρώπη, εκτός από την Ελλάδα. Ο Ανδρέας διαφοροποιήθηκε από την γραμμή της Δύσης, για πολλούς λόγους. Ένας απ’ αυτούς ήταν και οι αγροτικές εξαγωγές στην Πολωνία. Η Ελλάδα έδινε το 38% της εσπεριδοειδούς παραγωγής της στην Πολωνία. Με την στάση του Ανδρέα οι Έλληνες αγρότες συνέχισαν να πουλάνε τα πορτοκάλια και τα λεμόνια τους στην Πολωνία. Δύο χρόνια αργότερα το 1984, ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν ο πρώτος δυτικός ηγέτης, που «έσπαγε» τη διεθνή απομόνωση του καθεστώτος Γιαρουζέλσκι. Επισκέφθηκε επίσημα τη Βαρσοβία, παρά την αμερικανική δυσαρέσκεια. Το παράδειγμα του Ανδρέα πάντως ακολούθησαν αργότερα και άλλοι ηγέτες χωρών…. Σήμερα η κατάσταση είναι παντελώς διαφορετική, αλλά και πάλι η Ελλάδα δεν έχει κανένα λόγο να παίζει το χαρτί της αντιρωσικής υστερίας κάποιων κυβερνήσεων της ανατολικής Ευρώπης. Και για οικονομικούς και για γεωπολιτικούς λόγους. Το ιδεολογικό θέμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι το τελευταίο και το λιγότερο σημαντικό.