Το να ισχυρίζεται κανείς ότι μέσα σε σχεδόν 3 μήνες θα μπορούσαν να είχαν γίνει τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα στην Βόρεια Εύβοια για να προληφθούν οι εικόνες της καταστροφής που βλέπουμε τούτες τις μέρες, είναι τουλάχιστον αταίριαστο και ασύμβατο με τη χώρα στην οποία ζούμε. Όχι γιατί δεν θα μπορούσε τεχνικά να έχει ολοκληρωθεί ένα μέρος των έργων κάπου αλλού στον κόσμο, αλλά διότι στην Ελλάδα, δυστυχώς, τα πράγματα αργούν.
Ωστόσο, αυτή η λυπηρή παραδοχή δεν απαλλάσσει την κυβέρνηση από τις ευθύνες της, ούτε καταδεικνύει ότι δε θα μπορούσε να γίνει τίποτα. Αντιθέτως. Στη χώρα μας έχει εφαρμοστεί με επιτυχία το περίφημο «μοντέλο Πεντέλης» το 1995, όταν είχαν προωθηθεί τα απαραίτητα έκτακτα και επείγοντα αντιπλημμυρικά έργα ώστε να αποκρουστεί το ενδεχόμενο πλημμυρών.
Βεβαίως, το «μοντέλο Πεντέλης» είναι για τον πρώτο καιρό, δεν αποτελεί μία στρατηγική αναμόρφωσης ή αναδάσωσης των καμμένων εκτάσεων. Όμως, είναι μία πρώτη προστασία για τα έκτακτα φαινόμενα και δίνει στο κράτος χρόνο ώστε να προωθήσει τα μόνιμα έργα και όλες τις δράσεις που απαιτούν χρόνο: μελέτες, εγκρίσεις, διαγωνισμούς, κονδύλια κτλ.
Αν, μ’ άλλα λόγια, είχε εφαρμοστεί αυτό το μοντέλο στη Βόρεια Εύβοια, τώρα δε θα μιλούσαμε για άλλη μία καταστροφή που έπληξε αυτό τον καταταλαιπωρημένο τόπο: γιατί, όπως λένε όλοι οι τοπικοί παράγοντες, το μέγεθος της καταστροφής είναι εξαιρετικά μεγάλο για τη βροχόπτωση που σημειώθηκε. Είναι χαρακτηριστικό πως ξηλώθηκαν δρόμοι και πλημμύρισαν περιοχές ακόμη και σε μέρη που… σχεδόν δεν έριξε σταγόνα βροχής, αφού τα βουνά πλέον δεν έχουν δέντρα και δεν μπορούν να συγκρατήσουν καθόλου το βρόχινο νερό.
Τούτων δοθέντων, το «μοντέλο Πεντέλης» και η γρήγορη εφαρμογή του –πριν την «τακτική» χειμωνιάτικη κακοκαιρία- μοιάζει ως η μόνη λύση για να μην κάνουμε απολογισμό πλημμυρών όλο τον χειμώνα: απαιτείται, δηλαδή, η χαρτογράφηση της περιοχής, ο εντοπισμός όλων των περιοχών «υψηλού κινδύνου», η καταγραφή όλων των (μπαζωμένων και μη) ρεμάτων, αλλά και οι περιοχές με μεγάλες κλίσεις και με λεκάνες απορροής. Στη συνέχεια, το «μοντέλο Πεντέλης» προβλέπει σχεδιασμό των πρώτων επειγουσών δράσεων σε αυτές τις περιοχές, δηλαδή την κατασκευή μικρών φραγμάτων, αλλά και τη θωράκιση των επικίνδυνων μερών με κλαδοπλέγματα και κορμοδέματα. Όλα αυτά μπορούν να προσφέρουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο προστασίας, όπως έδειξε ο χειμώνας ’95-’96, όταν αυτά τα επείγοντα έργα για τον πρώτο καιρό θωράκισαν το Λεκανοπέδιο τις Αττικής από τις πλημμύρες που θα αδυνατούσαν να αποτρέψουν 55.000 καμμένα στρέμματα βουνού ακριβώς πάνω από τα Βόρεια Προάστια της πόλης. Και μια και μιλάμε για καμμένα και την Αθήνα, το «μοντέλο Πεντέλης» δε θα έπρεπε να αφορά μόνο τη Βόρεια Εύβοια, αλλά και την Βαρυμπόμπη και τις λοιπές περιοχές που κάηκαν εδώ, στην Αττική. Για να μην λέμε τα ίδια σε έναν και δύο και τρεις μήνες από σήμερα…
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
