Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Κάποιοι έπεσαν από τα σύννεφα με την κλιμακούμενη και εντεινόμενη προκλητικότητα της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου και, κατ’ επέκτασιν, και της Ελλάδας.
Πολλοί ψάχνουν να βρουν τις αιτίες της τουρκικής στάσης στον φόβο που αισθάνεται ο Ταγίπ Ερντογάν όσο αποσταθεροποιείται η εξουσία του και διολισθαίνει στην ύφεση και την ανασφάλεια η οικονομία. Άλλοι, πάλι, θεωρούν ότι ο Τούρκος Πρόεδρος, τώρα που στερέωσε την εξουσία του και συνταγματικά και έγινε «σουλτάνος», ξεδιπλώνει την παλαιόθεν φιλοδοξία του να μετατρέψει την Τουρκία σε μία αναθεωρητική περιφερειακή δύναμη με επεκτατικές τάσεις σε βάρος των γειτόνων της.
Βεβαίως, ακόμη κι αν ο Τούρκος Πρόεδρος είχε στο μυαλό του αυτόν τον σχεδιασμό, το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν έκανε τίποτα εν κενώ ή, τουλάχιστον, χωρίς κάποιο πρόσχημα. Όταν η Κυπριακή Δημοκρατία ανακοίνωσε την πρόθεσή της για διεξαγωγή γεωτρήσεων στην Κυπριακή ΑΟΖ, κάποιοι -λίγοι- απόρησαν πώς είναι δυνατόν να ξεκινήσει μία τέτοια επιχείρηση χωρίς πρώτα να έχει λυθεί η μεγάλη εθνική εκκρεμότητα: το Κυπριακό. Η Λευκωσία, ωστόσο, έπειτα από τα δύο ναυάγια στο Κραν Μοντανά και το Μον Πελεράν, είχε έτοιμη την λύση: η ιδέα, λοιπόν, είναι πως θα υπάρχει ένα κοινό ταμείο που θα κατατεθούν τα έσοδα από τις εξορύξεις και τα «ενοίκια» των εταιρειών που ανέλαβαν τις γεωτρήσεις και μετά, όταν λυθεί το Κυπριακό, η τουρκοκυπριακή πλευρά θα πάρει το δικό της μερίδιο.
Ωστόσο, παρά τον «ελιγμό» με το συγκεκριμένο ταμείο, το σχήμα παραμένει πρωθύστερο: η λογική λέει ότι πρώτα λύνεις το εθνικό θέμα και μετά συμπεριφέρεσαι ως εάν να μην έγινε ποτέ η εισβολή και να μην υπάρχει η τουρκοκυπριακή κοινότητα στα βόρεια του νησιού. Κι ακόμη κι αν κάποιος δεν το βλέπει αυτό λογικό, τότε οπωσδήποτε θα φαντάζει απολύτως εύλογο αυτό που έλεγαν όσοι είχαν επιφυλάξεις πριν δύο χρόνια: ότι, δηλαδή, η Λευκωσία δεν έχει κανέναν λόγο να δώσει στην Άγκυρα αφορμές, προσχήματα και δικαιολογίες προκειμένου να κινηθεί σε βάρος της.
Τώρα, η κατάσταση είναι απολύτως περιπεπλεγμένη. Στην Κυπριακή ΑΟΖ έχουν «πατήσει» Ισραηλινοί, Γάλλοι, Αμερικανοί, Ιταλοί και, εσχάτως, οι Τούρκοι που εκτελούν στις προκλητικές εντολές της Άγκυρας. Ταυτοχρόνως, η Ελλάδα έχει φροντίσει, ενεργοποιώντας τη «συμμαχία του Νότου», αλλά και την τετραμερή Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ – Αιγύπτου, να συγκροτήσει ένα διπλωματικό δίχτυ προστασίας για την Κύπρο. Αυτό το δίχτυ προστασίας, σε συνδυασμό με τα δυτικά συμφέροντα που ήδη «παίζονται» στην περιοχή, ίσως αποτελούν εχέγγυα πως η ήδη τεταμένη κατάσταση δε θα καταστεί ανεξέλεγκτη, ούτε θα συμβεί κάτι απρόβλεπτο και ασύμμετρο. Μόνο που θα ήταν καλό, όσο αυτή η «ισορροπία τρόμου» βρίσκεται σε ισχύ, να ανοίξει πάλι η συζήτηση για όλα: όχι μόνο για τις «τουρκικές προκλήσεις», αλλά και για το κατά πόσον μπορεί να προχωρήσει κανονικά το πρόγραμμα γεωτρήσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας χωρίς άλλη μία τουλάχιστον σοβαρή προσπάθεια επανεκκίνησης της συζήτησης για επίλυση του Κυπριακού. Και αν γίνει αυτό, τότε η σοβαρότητα και η διάθεση συμβιβασμών ώστε να επιτευχθεί συμφωνία, θα πρέπει να επιδειχθεί από όλες τις μεριές του τραπεζιού…
