Τον τελευταίο καιρό, με μία ίσως λαθεμένη αφορμή, την περίφημη «ποδηλατάδα» στην Πάρνηθα, μπήκε στην ορολογία της πολιτικής αντιπαράθεσης και ο εξαιρετικά «πυκνός» νοηματικά όρος της «ενσυναίσθησης».
Όπως προαναφέρθηκε, η προσπάθεια απόδοσης αυτού του όρου είναι δύσκολοι και οι ορισμοί του πολλαπλοί: τυπικά, ως ενσυναίσθηση «ορίζεται η συναισθηματική ταύτιση με την ψυχική κατάσταση ενός άλλου ατόμου, και η κατανόηση της συμπεριφοράς και των κινήτρων του». Βεβαίως, ο πραγματικός και ουσιαστικός ορισμός της λέξης δεν περιορίζεται στην «συμπάθεια» (από το «συμπάσχω» και όχι από το «συμπαθώ») ούτε στην «κατανόηση». Πέραν αυτών, δεν μιλάμε για μία επιφανειακή ή μονοσήμαντη συμπόνια, αλλά εκτός της συναισθηματικής ταύτισης με τον «άλλον», προκύπτει και η έμπρακτη συμπαράσταση με την κατάστασή του. Και φυσικά, όταν μιλάμε για πολιτική ορολογία, τότε είναι αυτονόητο ότι η έννοια της ενσυναίσθησης, που είναι πολλά περισσότερα από την «κοινωνική ευαισθησία», έχει και συλλογικό νόημα: δεν αφορά δηλαδή μόνο την έμπρακτη συμπαράσταση και την κατανόηση της κατάστασης του «άλλου» με την έννοια ενός άλλου ατόμου, αλλά του «λαού». Την κατανόηση, δηλαδή, ολόκληρων επαγγελματικών ομάδων, κοινωνικών τάσεων, κατηγοριών ανθρώπων που αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Μερικά μόνο δείγματα της ειδησεογραφίας των τελευταίων ημερών δείχνουν ότι η κυβέρνηση δεν πάσχει απλώς από έλλειμμα κοινωνικής ευαισθησίας –δεξιοί, άλλωστε, είναι οι άνθρωποι- αλλά τής λείπει γενικώς η ενσυναίσθηση: γιατί, τί άλλο μπορεί να σημαίνει ότι σε αυτή τη συγκυρία, τα συναρμόδια υπουργεία αποφασίζουν να… κόψουν τα δωρεάν φάρμακα σε 600.000 χαμηλοσυνταξιούχους με μεικτή σύνταξη 500 ευρώ; Επίσης, τί άλλο εκτός από έλλειψη ενσυναίσθησης μπορεί να σημαίνει το γεγονός ότι το Μαξίμου κωφεύει ακόμη και στις πιέσεις φιλικών προς το ίδιο ΜΜΕ και αφήνει τον χρόνο να περάσει χωρίς να πάρει την απόφαση για ένα «δώρο Χριστουγέννων» στους υγειονομικούς –και δη σε όσους-ες εργάζονται στην «πρώτη γραμμή» κατά του κορωνοϊού, δηλαδή στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας;
Αυτά τα δύο είναι μερικά μόνο παραδείγματα που προέκυψαν από την ειδησεογραφία των τελευταίων ημερών. Όμως, αν προσπαθήσει κανείς να σταχυολογήσει τις πράξεις και τις παραλείψεις που δείχνουν έλλειψη ενσυναίσθησης, η λίστα θα ήταν μακρά. Και επειδή η ενσυναίσθηση δεν αποκτιέται με κάποιο εγχειρίδιο, αυτή την έλλειψη θα την βρούμε μπροστά μας και όταν η πανδημία περάσει. Και τότε θα είναι ακόμη περισσότερο απαραίτητη, γιατί ο κορωνοϊός θα αφήσει πίσω του συντρίμμια.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
