Μάχη με τις λάσπες για τον εντοπισμό των δύο αγνοουμένων – Στους 20 οι νεκροί

Με το πρώτο φως της ημέρας ξεκίνησαν και πάλι οι έρευνες των διασωστών της ΕΜΑΚ προκειμένου να εντοπιστούν οι δύο άντρες που αγνοούνται εδώ και έξι μέρες, μετά τις φονικές πλημμύρες που έπληξαν με ιδιαίτερη σφοδρότητα περιοχές της δυτικής Αττικής.

Πρόκειται για δύο οδηγούς, τον 30χρονο οδηγό φορτηγού Σωτήρη Πίνη και τον επίσης οδηγό Χρήστο Γεωργακόπουλο.

Τα θύματα της ανείπωτης αυτής τραγωδίας έφτασαν τα 20 έπειτα από τον εντοπισμό χθες Κυριακή ενός ηλικιωμένου άντρα η σορός του οποίου εντοπίστηκε κοντά στο αμαξοστάσιο της Μάνδρας. Σύμφωνα με πληροφορίες το εικοστό θύμα είναι ο Δημήτρης Γούτου, συνταγματάρχης εν αποστρατρεία, η σορός του οποίου μετά τον εντοπισμό της μεταφέρθηκε στο Θριάσιο προκειμένου να αναγνωριστεί από τους συγγενείς τους.

Οι οικογένειες των θυμάτων δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος της τραγωδίας που βιώνουν. Ήδη κάποια από τα θύματα έχουν κηδευτεί, όπως ο Γιώργος Νέζης, ενώ σήμερα φίλοι και συγγενείς θα πουν το τελευταίο αντίο στον Γιώργο Μακαρούνα, τον 36χρονο οδηγό φορτηγού που βρέθηκε εγκλωβισμένος στο όχημά του το οποίο παρέσυραν τα ορμητικά νερά. «Μητέρα φοβάμαι, πνιγόμαστε», ήταν τα τελευταία λόγια του άτυχου οδηγού.

Αύριο, θα κηδευτεί και ο Γιάννης Ρούμελης, ο 38χρονος οδηγός φορτηγού που εντοπίστηκε νεκρός το Σάββατο και ο 28χρονος Πέτρος Κολέτσης από το Ίλιον.

Απεγνωσμένοι οι κάτοικοι της Μάνδρας – Κραυγή αγωνίας από τη δήμαρχο

Όλο αυτό το διάστημα από την Τετάρτη που εκδηλώθηκαν οι φονικές πλημμύρες οι κάτοικοι της Μάνδρας και της Νέας Περάμου δίνουν τη δική τους μάχη με τον χρόνο. Έχοντας χάσει όλα τους τα υπάρχοντα από τα ορμητικά νερά που σάρωσαν τα σπίτια και τα καταστήματά τους προσπαθούν να σταθούν και πάλι στα πόδια τους. Μέχρι στιγμής ωστόσο η κανονικότητα ειδικά στην περιοχή της Μάνδρας δεν έχει έλθει καθώς το μέγεθος των καταστροφών είναι τεράστιο με τη δήμαρχο της περιοχής να εκτιμά έχουν πληγεί τουλάχιστον 2.000 οικογένειες.

Με τα προβλήματα να παραμένουν στην ύδρευση και την ηλεκτροδότηση, η δήμαρχος Μάνδρας Ιωάννα Κριεκούκη έχει ήδη τονίσει την ανάγκη να αποζημιωθούν άμεσα οι πληγέντες, ενώ σε μία τελευταία έκκλησή της ζητά να αποκατασταθούν και τα προβλήματα στη θέρμανση.

«Τα πρώτα χρήματα που μπορώ να δώσω είναι μετά τις καταγραφές περίπου 600 ευρώ. Αλλά και αυτά για να τα δώσω πρέπει ο κόσμος να βγάλει ταυτότητες. Για αυτό κάνω έκκληση να έρθει η αστυνομία, οι υπηρεσίες να βγάλουν ταυτότητες στον κόσμο» λέει η κυρία Κριεκούκη ζητώντας από εταιρείας .που αναλαμβάνουν λέβητες και καυστήρες να αναλάβουν να επισκευάσουν τα λεβητοστάσια». «Όσος κόσμος τώρα είναι ζωντανός και αντέχει, σύντομα θα είναι πολύ άρρωστος», σημειώνει.

1.154 αυτοψίες -955 χρήζουν αποζημίωσης

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, τα ειδικά τεχνικά κλιμάκια του υπουργείου Υποδομών σε Μάνδρα, Ειδυλλία και Νέα Πέραμο έχουν κάνει 1154 αυτοψίες με τα αποτελέσματα από αυτές να δείχνουν ότι τα 955 κτήρια – σπίτια και μαγαζιά – έχουν πληγεί και  χρήζουν αποζημίωσης.

Η ανακοίνωση του υπουργείου:

• Στο Δήμο Μάνδρας – Ειδυλλίας διενεργήθηκαν 925 αυτοψίες συνολικά. Τα 733 από τα κτίρια που ελέγχθηκαν έχουν πληγεί και χρήζουν αποζημίωσης. Συγκεκριμένα: 588 κατοικίες, 67 επαγγελματικοί χώροι, 5 δημόσια κτίρια και 73 αποθήκες – υπόγεια.
• Στο Δήμο Μεγαρέων και στη Δ.Ε. Νέας Περάμου, διεξήχθησαν 229 συνολικά αυτοψίες. Τα 222 από τα κτίρια που ελέγχθηκαν, έχουν πληγεί και χρήζουν αποζημίωσης, εκ των οποίων 142 κατοικίες, 30 επαγγελματικοί χώροι, 2 δημόσια κτίρια και 48 αποθήκες – υπόγεια.

Στο μεταξύ, η Περιφέρεια Αττικής και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας προχώρησαν στη δημιουργία σταθερού δικτύου διανομής τροφίμων, εμφιαλωμένου νερού και ειδών ένδυσης και υπόδησης.

Έτσι όσοι δεν έχουν πρόσβαση στα αγαθά που συγκεντρώνονται στο Δημαρχείο Μάνδρας μπορούν να αναζητήσουν βασικά είδη ανάγκης σε τρία αποκεντρωμένα σημεία και συγκεκριμένα:

1. στην Πλατεία Αγίου Κων/νου, οδός Στρατηγού Νικολάου Ρόκα 76
2. στην Πλατεία Ειρήνης, Κοροπούλη και Σπετσών
3. και στο 2ο Δημοτικό Σχολείο, Αιόλου και 25ης Μαρτίου

Για μεμονωμένες περιπτώσεις όπου υπάρχει σοβαρό πρόβλημα μετακίνησης, θα γίνεται διανομή κατ’ οίκον.

«Πνίγηκε» η Αχαΐα

Το σφοδρό κύμα κακοκαιρίας εξακολουθεί να σαρώνει όλη τη χώρα προκαλώντας τεράστια προβλήματα σε πολλές περιοχές, κυρίως στη Δυτική Ελλάδα.

Απίστευτες εικόνες καταγράφηκαν στην Πάτρα αλλά και στην παραλία του Ρίου, όπου οι δρόμοι μετατράπηκαν σε απέραντα ποτάμια.

Στην παραλιακή οδό των Βραχνέικων η θάλασσα και οι πέτρες έγιναν ένα με την στεριά ενώ σημαντικές ζημιές σημειώθηκαν και στην Μαρίνα της Πάτρας.

Χθες το πρωί άνδρες της 6ης ΕΜΑΚ και της Πυροσβεστικής χρειάστηκε να επέμβουν για τον απεγκλωβισμό μιας γυναίκας από όχημα που ακινητοποιήθηκε σε παραλιακό δρόμο του Δρεπάνου, καθώς τα πελώρια κύματα σκέπασαν το οδόστρωμα θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή της οδηγού.

Ανάλογο περιστατικό σημειώθηκε και στην παραλιακή οδό Ποσειδώνος στο Ρίο, όπου οι πυροσβέστες, έσωσαν δύο παγιδευμένους επιβάτες μέσα από πλημμυρισμένο όχημα.

Εξαιτίας των ισχυρών βροχών και καταιγίδων η Πυροσβεστική δέχθηκε δεκάδες κλήσεις για παροχή βοήθειας, πτώσεις δένδρων και περιστατικά που οφείλονται στα έντονα καιρικά φαινόμενα.

Σαρωτικοί άνεμοι στο Μεσολόγγι

Στο Μεσολόγγι οι θυελλώδεις άνεμοι είχαν σαν αποτέλεσμα να πέσουν δένδρα στο κέντρο της πόλης και να παρασύρουν κάδους απορριμμάτων και άλλα αντικείμενα.

Αντίστοιχη ήταν τα ξημερώματα η εικόνα και στο λιμάνι όπου σημειώθηκαν ζημιές σκάφη και βάρκες εξαιτίας των θυελλωδών ανέμων.

Κατολισθήσεις στο Δομοκό

Ίδιο ήταν το σκηνικό και στη Στερεά Ελλάδα. Συναγερμός σήμανε νωρίς το βράδυ του Σαββάτου στο 16ο χιλιόμετρο του δρόμου Λαμίας-Δομοκού εξαιτίας κατολίσθησης.

Στο σημείο έσπευσαν δυνάμεις της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής προκειμένου να αποκαταστήσουν την κυκλοφορία των οχημάτων που διεξαγόταν μετ’ εμποδίων.

Πλημμύρισε η οδός Πειραιώς

Τέλος δεν έχουν τα προβλήματα και στην Αττική. Κλειστή έμεινε ξανά η οδός Πειραιώς για περίπου δύο ώρες – από τις 11.00 το πρωί έως τις 13.00 το μεσημέρι –  από το ύψος της Πέτρου Ράλλη έως την Χαμοστέρνας, λόγω συσσώρευσης υδάτων.

Έρχονται χιόνια και τσουχτερό κρύο

Σημειώνεται ότι οι καταιγίδες θα συνεχιστούν κατά διαστήματα σε αρκετές περιοχές της χώρας μέχρι και σήμερα  το βράδυ, συνοδευόμενες σε κάποιες περιπτώσεις  από χαλαζοπτώσεις και ισχυρούς ανέμους.

Τη… σκυτάλη θα πάρουν στη συνέχεια τα χιόνια και το τσουχτερό κρύο, που θα είναι τα κύρια χαρακτηριστικό του καιρού μέσα στην εβδομάδα.

Εφιάλτης οι πλημμύρες

Το χρόνιο πρόβλημα των αυθαιρεσιών και των καταπατήσεων έφερε ξανά στην επιφάνεια η τραγωδία στη δυτική Αττική.

Ο Ευθύμιος Λέκκας προειδοποιεί όμως ότι τουλάχιστον άλλα 300 σημεία στην Ελλάδα διατρέχουν ανάλογο κίνδυνο. Ο καθηγητής Γεωλογίας τόνισε ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα πρόληψης, τονίζοντας ότι «οι επόμενες καταστροφές είναι μπροστά μας».

Σε αυτά τα 300 σημεία, υπογραμμίζει ο κ. Λέκκας, είναι «υποψήφια» για καταστροφές όπως αυτές που βίωσε η Μάνδρα και η Νέα Πέραμος. «Το πού θα σημειωθεί η επόμενη καταστροφή είναι θέμα το πού θα πέσει η επόμενη βροχή», προειδοποίησε, αποδίδοντας την τραγωδία στη δυτική Αττική όχι μόνο στην έντονη βροχόπτωση, αλλά και στην ακραία διάβρωση που είχε αποτέλεσμα να καταλήξει στο νερό ο διπλάσιος όγκος λάσπης.

Ευθύμιος Λέκκας, καθηγητής Γεωλογίας και διαχείρισης καταστροφών

«Το πιο κρίσιμο στοιχείο στην εξέλιξη του φαινομένου δεν είναι μόνο η έντονη βροχόπτωση, αλλά είναι και ισόποσος όγκος εδάφους που παρασύρθηκε από το νερό καταλήγοντας να είναι το νερό ο διπλάσιος όγκος λάσπης, δηλαδή το έδαφος που παρασύρθηκε από το νερό είναι εκείνο που έπνιξε την Μάνδρα. Δηλαδή δεν είναι μόνο το ακραίο καιρικό φαινόμενο αλλά η ακραία διάβρωση, η οποία προκλήθηκε από την πτώση του νερού. Κι όλα αυτά μαζί συνδυάστηκαν κι έγινε ο διπλάσιος όγκος λάσπης. Νερό και έδαφος διπλασίασαν τις καταστροφές.

Οσο για την επόμενη μέρα, πρέπει να γίνουν μέτρα πρόληψης, διότι οι επόμενες καταστροφές είναι μπροστά μας. Δηλαδή, μέτρα πρόληψης που δεν έγιναν τα τελευταία 50 χρόνια και πρέπει να γίνουν τώρα. Όπως διάνοιξη των χειμάρρων, κατεδάφιση εδώ και τώρα των αυθαίρετων κτισμάτων που είναι μέσα σε κοίτες ή των καταπατήσεων των χειμάρρων. Αυτό που είδαμε στην Μάνδρα και στη Νέα Πέραμο θα μπορούσαμε να το δούμε σε οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδας. Υπάρχουν τουλάχιστον άλλα 300 σημεία στην Ελλάδα, τα οποία διατρέχουν τον ίδιο κίνδυνο, είναι υποψήφια για να σημειωθούν τέτοιες καταστροφές. Θα πρέπει να ξεκινήσουμε από αύριο κιόλας διότι η επικείμενη καταστροφή είναι μπροστά μας. Δεν είναι η εποχή τώρα, λόγω χειμώνα, αλλά και την άνοιξη και τον Αύγουστο μπορεί να έχουμε καταιγίδες κι έντονες βροχοπτώσεις. Απλά το πού θα σημειωθεί η επόμενη καταστροφή είναι θέμα το πού θα πέσει η επόμενη βροχή. Κι όλα αυτά λόγω μπαζώματος των ρεμάτων, καταπατήσεων, αυθαίρετης δόμησης, γεωλογικών και γεωμορφολογικών συνθηκών».

Αντώνης Λάλος διευθυντής ΕΜΥ

«Το φαινόμενο ήταν συνδυασμός πολλών πραγμάτων. Σύμφωνα με την εικόνα του ραντάρ που υπήρχε εκεί, η βροχή που έπεσε προς τα Μέγαρα, στη Ν. Πέραμο ήταν αρκετή, ενώ στη Μάνδρα ήταν λίγη . Όλο το νερό που έπεσε πάνω στο βουνό, στο όρος Πατέρα το κατέβασε κάτω. Είναι αυτό που λέμε πλημμυρικά φαινόμενα. Για αυτό ακριβώς κι οι κάτοικοι δεν περίμεναν να γίνει αυτό που έγινε. Όταν βγαίνεις στον δρόμο και ψιχαλίζει δεν περιμένεις να έρθει τόσο από το βουνό επάνω. Τις περισσότερες φορές που εκδηλώνονται βροχές και καταιγίδες Οκτώβριο και Νοέμβριο επειδή η θάλασσα είναι αρκετά ζεστή κι έχει αρκετούς υδρατμούς στην επιφάνεια όταν έρχονται από πάνω ασταθείς αέριες μάζες, βαρομετρικά χαμηλά δηλαδή της κεντρικής Μεσογείου, αυτά εμπλουτίζονται συνέχεια από υδρατμούς καθώς κινούνται πάνω από τη θάλασσα κι οι βροχές κι οι καταιγίδες που εκδηλώνονται είναι πιο ραγδαίες. Προφανώς, έναν λόγο παραπάνω σε αυτό παίζει η τοπογραφία, ορογραφία της χώρας μας. Για αυτό στα δυτικά ρίχνει πολύ νερό, για αυτό και οι πιο πολλές πλημμύρες είναι εκεί με ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται. Παρόμοια προβλήματα έχει η περιοχή μας με τους ορεινούς όγκους του όρους Πατέρα και στις περιοχές Πάρνηθα, Πεντέλη και Υμηττό. Δηλαδή όταν εκεί εγκλωβίζονται αέριες μάζες, οι οποίες οδηγούνται βίαια προς τα επάνω λόγω των εμποδίων των ορεινών όγκων, αυτό σημαίνει απότομη συμπύκνωση των υδρατμών που έχει το σύννεφο. Καθώς αυτό ανεβαίνει απότομα ψύχεται γιατί υπάρχει περισσότερο κρύο. Η ψύξη με τη σειρά της σημαίνει ότι δίνει τη δυνατότητα στους υδρατμούς να γίνουν νερό. Άρα όσο πιο απότομα γίνεται αυτή η άνοδος τόσο πιο απότομη είναι κι η πτώση του νερού και έτσι έχουμε καταιγίδα και ισχυρή βροχή. Αυτό το νερό από το βουνό προσπαθεί να βρει διόδους με αποτέλεσμα ό,τι προβλήματα μπορεί να παρουσιαστούν. Αν δεν βρούνε δρόμους από το παρελθόν ρέματα, ξεροπόταμους ώστε να ακολουθήσουν αυτήν την πορεία θα ακολουθήσουν άλλες διαδρομές. Για αυτό όταν έχουμε έκτακτα δελτία κακοκαιρίας καλό θα ήταν να μην κινείται ο κόσμος ώρες με περιορισμένη ορατότητα σε περιοχές που δεν γνωρίζει να προσπαθεί να περάσει ρέματα, διασταυρώσεις δρόμων που φαίνεται ότι έχουν γεμίσει νερά γιατί κανείς δεν ξέρει τι μπορεί να συμβεί».

Παναγιώτης Σαμπαντακάκης διδάκτορας υδρογεωλόγος ΙΓΜΕ, αντιπρόεδρος του συλλόγου Ελλήνων γεωλόγων

«Τα φαινόμενα αυτά είναι επαναλαμβανόμενα ιδιαίτερα στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής διότι είναι μια πυκνοδομημένη περιφέρεια. Αυτή η περιοχή έχει κακοποιηθεί από την πυκνή, αυθαίρετη δόμηση χωρίς σχεδιασμό. Έχουν κλειστεί δεκάδες ρέματα, διαρκώς επιχώνονται και από την άλλη πλευρά, δεν υπάρχουν όλοι εκείνοι οι μηχανισμοί και σε επίπεδο κεντρικής πολιτείας είτε σε αυτοδιοικητικό επίπεδο για να αποτρέπονται αυτά τα φαινόμενα. Πάντοτε θα βρέχει έντονα, λιγότερο ή περισσότερο. Να μην ξεχνάμε ότι το πιο πρόσφατο γεγονός ήταν στο τέλος Οκτωβρίου του 2015 στη Μάνδρα. Για ποιον λόγο θα πρέπει να μας παραξενεύουν αυτά τα επεισόδια; Φέτος χάθηκαν περισσότερες ανθρώπινες ζωές. Δεν μπορούν να γίνουν έργα μερεμέτια. Πρέπει τα έργα σε μια αστική περιοχή αφενός να έχουν έναν χαρακτήρα προληπτικό, που δυστυχώς δεν έχουμε αφού στην Αττική έχουν κλειστεί τα πάντα, άρα δεν μπορούμε να μιλάμε για πρόληψη. Εδώ χρειάζονται τεχνικές παρεμβάσεις. Να διανοιχθούν τα ρέματα όπου χρειάζεται και φυσικά να γίνει ο ανάλογος εγκιβωτισμός όταν οι κοίτες περνούν και διασχίζουν τον δομημένο χώρο. Οι παρεμβάσεις μπορούν να γίνουν, λύσεις πάντοτε υπάρχουν, αλλά πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες συσκέψεις και δεν είναι μόνο θέμα τοπικής αυτοδιοίκησης, κεντρικού κράτους αλλά και του δικού μας κλάδου, των τεχνικών, που οφείλουμε επιτέλους να κάνουμε εύστοχες μελέτες και να μην δεχόμαστε ποτέ προτάσεις που αποσκοπούν σε ένα μερεμέτι. Ένας καλός μελετητής το διακρίνει αυτό το πράγμα. Όλα τα μέτρα που πρέπει να γίνουν θα πρέπει να υπακούουν σε έναν κανόνα που έχει σχέση με την υδρορροική δυναμική της περιοχής. Όσο αφήνουμε το πρόβλημα κι επεκτείνονται οι αυθαιρεσίες τόσο ανεβαίνει και το κόστος των παρεμβάσεων».

Μανώλης Ανανδρανιστάκης, μετεωρολόγος της ΕΜΥ

«Στο όρος Πατέρα την προηγούμενη μέρα της καταστροφής, το βράδυ της Τρίτης έβρεχε πολύ με αποτέλεσμα να συσσωρευτούν μεγάλες ποσότητες νερού στο βουνό, το οποίο αποθηκευόταν σε μικρές λιμνούλες, μέσα σε χείμαρρους και στα ρέματα. Εκεί δημιουργούνται κάποια μικρά φράγματα είτε από μπάζα, ξύλα, πέτρες και κάποια στιγμή έφερε σε μεγάλες ποσότητες νερό, έσπασε ένα από αυτά, το νερό ξεχύθηκε στο από κάτω μικρό φράγμα και το ένα μετά το άλλο έσπασαν με αποτέλεσμα όλο αυτό το νερό θα ξεχυθεί στην πεδιάδα και στις παραθαλάσσιες περιοχές. Αυτό το φαινόμενο το λέμε εμείς ξαφνικές πλημμύρες. Είναι πολύ επικίνδυνο, βίαιο και πάντα συνοδεύεται από τέτοιες καταστάσεις, μεγάλες καταστροφές και δυστυχώς, πνιγμούς ανθρώπων. Κάτι παρόμοιο συνέβη και πριν από μερικά χρόνια στον Λούσιο ποταμό. Οι ξαφνικές πλημμύρες είναι δύσκολο και να προβλεφθούν κι όταν εκδηλώνονται δεν αντιμετωπίζονται. Έχει ξανασυμβεί, η συγκεκριμένη όμως ήταν πολύ μεγάλη διότι όλες αυτές τις ώρες το βουνό συσσώρευε πολλές ποσότητες νερού και πέρα από τα μετεωρολογικά υπάρχουν και τα γεωφυσικά αίτια. Η πρόληψη σε αυτό είναι να έχει φροντιστεί να υπάρχουν διέξοδοι του νερού, ώστε να μην συγκεντρώνεται».