Σε ύψιστη ετοιμότητα Ναυτικό και Αεροπορία – Οι Τούρκοι πάνε να στήσουν θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο για αντιπερισπασμό στις γεωτρήσεις που γίνονται στην Κυπριακή ΑΟΖ
Το διάστημα που μεσολαβεί από τώρα μέχρι και το τέλος Ιουλίου θεωρείται το πλέον κρίσιμο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Στο Πεντάγωνο έχουν πλέον βάσιμες ενδείξεις ότι η Τουρκία μεθοδεύει αντιπερισπασμό για τις γεωτρήσεις που πραγματοποιεί η κυπριακή κυβέρνηση που μπορεί να εκδηλωθεί σε θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο.
Γι’ αυτό έχουν τεθεί σε κατάσταση υψίστης ετοιμότητας οι Ένοπλες Δυνάμεις, ενώ παράλληλα διεξάγονται και ασκήσεις ανακατάληψης βραχονησίδων.
Στο Πεντάγωνο προετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν κάθε πιθανή απειλή και κάθε επεισόδιο που θα επιχειρήσει να στήσει η Τουρκία στο Αιγαίο.
Κυρίαρχη είναι η εκτίμηση όλων των κορυφαίων στρατιωτικών παραγόντων και των μυστικών υπηρεσιών ότι ο Ερντογάν είναι εγκλωβισμένος τόσο σε σχέση με τις γεωτρήσεις που πραγματοποιεί η κυπριακή κυβέρνηση όσο και με την παραλαβή των S-400.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αντίστοιχη είναι και η εκτίμηση που διατυπώνουν οι Αμερικανοί, οι οποίοι διατυπώνουν δημόσια πλέον φόβους για ένα θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο.
Στην κατεύθυνση αυτή εντάσσονται και οι προειδοποιήσεις που απηύθυνε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην Άγκυρα, οι οποίες φαίνεται ότι δεν είχαν αποτελέσματα, αφού η Τουρκία στέλνει ερευνητικά σκάφη συνοδευόμενα από φρεγάτες για διεξαγωγή γεωτρήσεων στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Η Άγκυρα κλιμακώνει τις προκλήσεις τόσο στην Κύπρο όσο και στο Αιγαίο. Το μήνυμα που έστειλε ο υπουργός Άμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης, που επέστρεψε πριν από λίγες μέρες από την Ουάσινγκτον, είναι ότι το Πολεμικό Ναυτικό καλύπτει όλο το Αιγαίο.
Η δήλωση Αποστολάκη, που έχει ιδιαίτερη σημαιολογία, έγινε μετά την κατάθεση στεφάνου στο μνημείο του Κανάρη.
Ανήσυχος για τις εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις εμφανίζεται και ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η παρουσία του στο Καστελόριζο ήταν ένα μήνυμα προς την Άγκυρα ότι το εσωτερικό μέτωπο είναι αρραγές.
Αμερικανικό «ράπισμα» στην Άγκυρα
Ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, Μάθιου Πάλμερ, σε συνέντευξή του στο Τουρκοκυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ανέφερε με νόημα πως η ανεύρεση των υδρογονανθράκων στην περιοχή αυξάνει τη σημασία της Ανατολικής Μεσογείου για τις ΗΠΑ, επισημαίνοντας ότι στην περιοχή βρίσκονται 10 αμερικανικά πολεμικά πλοία, 130 πολεμικά αεροπλάνα και περίπου 9000 Αμερικανοί στρατιώτες.
Οι ΗΠΑ, ανέφερε, δεν θέλουν όμως βάση στην Κύπρο, όπως η Γαλλία. «Εμείς βλέπουμε στην περιοχή μια περιοχή με αυξανόμενη σημασία για τα ενεργειακά. Θεωρούμε ότι οι ενεργειακοί πόροι της περιοχής μπορούν να προσφέρουν ποικιλία στην εισαγωγή ενέργειας, στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Επιπλέον ως ΗΠΑ μας ενδιαφέρουν και άλλα ζητήματα στην περιοχή, όπως ο αγώνας ενάντια στην τρομοκρατία, ενάντια στα ναρκωτικά, το εμπόριο λευκής σαρκός και το μεταναστευτικό».
Ο Μάθιου Πάλμερ είπε πως η λύση του Κυπριακού είναι ακόμα προτεραιότητα για τις ΗΠΑ και η χώρα του στηρίζει την διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, ωστόσο η απόφαση για την συζήτηση ενός νέου μοντέλου ανήκει στους δύο ηγέτες.
Σύμφωνα με τις τουρκοκυπριακές εφημερίδες, ο κ. Πάλμερ στην συνέντευξή του είπε επίσης ότι στην Ανατολική Μεσόγειο βρίσκονται αρκετά θέματα που ενδιαφέρουν τις ΗΠΑ για την εθνική τους ασφάλεια, σημειώνοντας την στενή συνεργασία Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου. «Και οι Τουρκοκύπριοι», είπε, «είναι φίλοι και συνέταιροι ενώ και η Τουρκία είναι ένας σημαντικός σύμμαχος στην περιοχή».
Ανάφερε επίσης ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς της πόρους. «Μαζί με αυτό», είπε, «υπερασπιζόμαστε ότι στο πλαίσιο μιας λύσης θα πρέπει να υπάρχει ένας ακριβοδίκαιος διαμοιρασμός των υδρογονανθράκων. Σε αυτό το πλαίσιο στηρίζουμε τις προσπάθειες λύσης. Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι μιλάμε για μια διαδικασία που θα πάρει χρόνια. Απέχουμε χρόνια από το να αποδώσουν σε χρήματα οι υδρογονάνθρακες. Γι’ αυτό υπάρχει μπροστά μας χρόνος για διαπραγματεύσεις. Εμείς έχουμε την ελπίδα ότι οι υδρογονάνθρακες θα προτρέψουν τις πλευρές για μια λύση».
Ο Μάθιου Πάλμερ είπε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι στρατηγικός εταίρος για τις ΗΠΑ και θέλουν να εμβαθύνουν και να δυναμώσουν αυτή τη σχέση. Σημείωσε όμως, ότι στην περιοχή φίλοι και εταίροι είναι και οι Τουρκοκύπριοι και η Τουρκία για τις ΗΠΑ, λέγοντας ότι έχουν τακτικές επαφές με τους Τουρκοκύπριους ηγέτες ενώ η Τουρκία εδώ και δεκάδες χρόνια είναι σημαντικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή.
«Προσδίδουμε αξία στις σχέσεις μας με την Τουρκία. Είναι σημαντική και επωφελής. Το ίδιο και η Τουρκία. Εργαζόμαστε από κοντά για τον αγώνα ενάντια στο ΡΚΚ, ιδιαίτερα στο Ιράκ. Εργαζόμαστε μαζί και για την επίτευξη σταθερότητας στην Συρία και για ένα καλύτερο μέλλον για τον συριακό λαό».
Η Άγκυρα κλιμακώνει τις απειλές
Η Άγκυρα κλιμακώνει τις επιθέσεις, αναφορικά με τις βλέψεις της για την Ανατολική Μεσόγειο και τις γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου και πλέον προειδοποιεί ότι το δεύτερο γεωτρύπανο που θα σταλεί θα προστατεύεται από το Πολεμικό Ναυτικό.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προειδοποίησε ότι το νέο γεωτρύπανο -το «Γιαβούζ», που αναμένεται να σταλεί στην Ανατολική Μεσόγειο και να ξεκινήσει τις γεωτρήσεις τον Ιούλιο- θα συνοδεύεται από φρεγάτες. «Οι Τουρκοκύπριοι έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους κατοίκους της νότιας Κύπρου», υποστήριξε ακόμη ο Τούρκος Πρόεδρος.
Το κλίμα ήταν ήδη τεταμένο το τελευταίο διάστημα εξαιτίας των δηλωμένων προθέσεων της Τουρκίας να κάνει γεωτρήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ, αλλά η ένταση ανέβηκε κατακόρυφα μετά τη συμφωνία της Κύπρου με την κοινοπραξία Noble – Shell – Delek για το κοίτασμα «Αφροδίτη», που εκτιμάται ότι θα αποφέρει 9,5 δισ. δολάρια.
Τουρκικό ΥΠΕΞ: Στο άμεσο μέλλον θα κάνουμε γεωτρήσεις
Χαρακτηριστικές της στάσης της Άγκυρας είναι και οι δηλώσεις που έκανε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, Χαμί Ακσόι.
«Η συμφωνία είναι παράδειγμα ότι οι Ελληνοκύπριοι συνεχίζουν να παραβιάζουν τα δικαιώματα των Τουρκοκύπριων, οι οποίοι έχουν ίσα δικαιώματα στους φυσικούς πόρους του νησιού», τόνισε και υπογράμμισε ότι «τόσο για την Τουρκία όσο και για την ΤΔΒΚ είναι μη αποδεκτό το γεγονός ότι οι Τουρκοκύπριοι δεν θα πάρουν μερίδιο», με βάση τα όσα προβλέπει η συμφωνία.
«Δεν μπορούν να αγνοήσουν το γεγονός ότι οι Τουρκοκύπριοι είναι συνιδιοκτήτες του νησιού και ότι έχουν ίσα δικαιώματα στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο», τόνισε ακόμη ο αξιωματούχος της Τουρκίας αναφερόμενος στις γεωτρήσεις και προειδοποίησε ότι η Άγκυρα «δεν θα διστάσει να κάνει τα απαραίτητα βήματα», για να προστατεύσει τα δικαιώματά της στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Ο Πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει σε κανέναν να παραβιάσει τα δικαιώματα των Τουρκοκύπριων», υπενθύμισε.
Ο Ακσόι δήλωσε ακόμη ότι τα γεωτρύπανα «Γιαβούζ» και «Φατίχ» θα προχωρήσουν σε γεωτρήσεις στο άμεσο μέλλον «σε περιοχές για τις οποίες η ΤΔΒΚ έδωσε άδεια το 2011».
Ο εκπρόσωπος του Τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών κατέληξε: «Υπενθυμίζοντας ότι η ελληνοκυπριακή διοίκηση είναι η πλευρά που δεν διστάζει, ανεύθυνα, να ρισκάρει την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου, παραβλέποντας τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων που είναι συνιδιοκτήτες του νησιού, απορρίπτοντας όλες τις προτάσεις συνεργασίας και συνεχίζοντας τις μονομερείς ενέργειες, παρ’ όλες τις προειδοποιήσεις μας».
Ανησυχία Αποστολάκη
Τις ανησυχίες του για τον «αποσταθεροποιητικό ρόλο» της Τουρκίας και για το ενδεχόμενο ενός ατυχήματος «με πολλαπλές συνέπειες» εξέφρασε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης από τις ΗΠΑ.
«Η παράτυπη μετανάστευση και οι μεταναστευτικές ροές στο Αιγαίο είναι μεταξύ των μεγαλύτερων προκλήσεων που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η Ελλάδα. Επιπλέον, η ενεργειακή ασφάλεια αποτελεί έναν απαιτητικό τομέα για την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Επίσης, οι πρόσφατες εξελίξεις στην περιοχή, όπως για παράδειγμα της Λιβύης και της Συρίας, ευλόγως ελκύουν την προσοχή των κεντρικών γεωπολιτικών δρώντων.
Η αδυναμία αντιμετώπισης αυτών των προκλήσεων θα έχει αναμφίβολα αρνητικές επιπτώσεις στη σταθερότητα της περιοχής, ενώ οι συνέπειες μπορεί να εξαπλωθούν στην εγγύς αλλά και ευρύτερη περιοχή.
Δεδομένης της ποικίλης φύσης, κλίμακας και πολυπλοκότητάς τους, απαιτείται συντονισμένη συνεργασία από τους περιφερειακούς και διεθνείς συμμάχους», τόνισε ο κ. Αποστολάκης.