Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Εκ πρώτης όψεως, οι βολές που εξαπολύουν όλα τα κυβερνητικά στελέχη κατά των δημοσκοπήσεων είναι ένα διαρκώς επαναλαμβανόμενο φαινόμενο: όταν ένα κόμμα βρίσκεται πίσω στις μετρήσεις, τότε ξαφνικά ανακαλύπτει ότι οι δημοσκοπήσεις έχουν πρόβλημα. Πρόκειται για έναν άγραφο «κανόνα» που επιβεβαιώνεται εδώ και πολλά χρόνια στο πολιτικό σκηνικό.
Αυτό, όμως, εκ πρώτης όψεως. Διότι αυτή τη φορά, υπάρχει μία διαφορά: όντως, οι δημοσκοπήσεις από το 2015 και μετά αδυνατούν να πέσουν μέσα σε… οτιδήποτε. Μάλιστα, ακόμη και σοβαροί δημοσκόποι έχουν παραδεχθεί ότι τα εργαλεία διεξαγωγής των σφυγμομετρήσεων, όπως και τα εργαλεία ανάλυσης και «στάθμισης» των αποτελεσμάτων δεν είναι τόσο αποτελεσματικά όσο στο παρελθόν.
Να φταίει το γενικότερο σοκ που έχει υποστεί η ελληνική κοινωνία που παραπατά; Να φταίνε «πρακτικοί» λόγοι, όπως, για παράδειγμα, το γεγονός ότι οι έρευνες διεξάγονται σε «σταθερά» τηλέφωνα όταν πολλά νοικοκυριά επιλέγουν να μην συνδεθούν με μία σταθερή τηλεφωνική γραμμή; Να φταίει ότι μετά το δημοψήφισμα του 2015 οι σταθμίσεις των αποτελεσμάτων σε σχέση με προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις δεν προσεγγίζουν την πραγματικότητα;
Μπορεί να φταίνε όλα αυτά μαζί, όπως και πολλά άλλα. Ωστόσο, γεγονός είναι ότι στην ελληνική κοινωνία επικρατούν υπόγεια ρεύματα, τα οποία οι δημοσκόποι αδυνατούν να «πιάσουν» και να «μετρήσουν».
Αυτό, άλλωστε, δεν φαίνεται μόνο από την ρητορική των κυβερνητικών στελεχών, αλλά και από τις βολές που εξαπέλυσε προχθές από βήματος της Βουλής ο Αλέξης Τσίπρας. Αυτό φαίνεται και από τη στάση που κρατούν στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης –για παράδειγμα, ακόμη συζητείται εντόνως στο εσωτερικό της ΝΔ η άποψη που εξέφρασε ο -ουδόλως «μετρημένος»- αντιπρόεδρος του κόμματος, Άδωνις Γεωργιάδης: πως, δηλαδή, οτιδήποτε πάνω από τις 3,5 μονάδες διαφορά θα πρέπει να θεωρείται ικανοποιητική νίκη. Ο αντιπρόεδρος έσπευσε να κατεβάσει τον πήχυ, που είχε ανεβάσει μερικές ημέρες νωρίτερα ο Νίκος Δένδιας, υπενθυμίζοντας ότι η ΝΔ ως μεγάλη κεντροδεξιά έπαιρνε ποσοστά άνω του 40% (στις εθνικές εκλογές) και, ως εκ τούτου, δε θα πρέπει να αρκείται με τίποτα λιγότερο απ’ αυτό.
Όπως και να έχει, τα υπόγεια ρεύματα στην ελληνική κοινωνία είναι δεδομένα. Όπως δεδομένη είναι και η αδυναμία των δημοσκόπων να τα «μετρήσουν». Ως εκ τούτου, η φράση του Χαρίλαου Φλωράκη περί «γκαστρωμένης κάλπης» είναι πολύ πιθανό να βρει την τέλεια δικαίωσή της στην κάλπη των Ευρωεκλογών, που μπορεί να κρύβει εκπλήξεις. Εκπλήξεις οι οποίες θα αλλάξουν τους πολιτικούς σχεδιασμούς, τα σενάρια, αλλά και τις μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις.
