Του Γιώργου Κύρτσου από την Κυριακάτικη Kontranews
Βασικοί δείκτες σε αρνητική πορεία
Τον περασμένο Απρίλιο ξεκίνησα να γράφω το βιβλίο μου «Στον Λαβύρινθο της Πανδημίας», το οποίο ήδη κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία (405 σελίδες, εκδόσεις Κλειδάριθμος). Είχα διαπιστώσει από τότε ότι αρμόδιοι και μη θεωρούσαν την πανδημία μια δοκιμασία που θα κρατούσε λίγους μήνες και πως στη συνέχεια θα είχαμε μια εύκολη επιστροφή στην οικονομική κανονικότητα.
Θεώρησα ότι είχε γίνει ένα βασικό λάθος εκτίμησης σε ό,τι αφορά τις διαστάσεις και τη διάρκεια της πρόκλησης που αντιμετωπίζαμε και γι’ αυτό ανέλυσα την πανδημία στην οικονομική, κοινωνική, διεθνοπολιτική της διάσταση.
Στο βιβλίο μου υπογραμμίζω ότι δεν μπορεί να υπάρξει γρήγορη ανάκαμψη της οικονομίας και πως θα χρειαζόμασταν αρκετό χρόνο για μια δύσκολη και αρκετά άνιση ανάκαμψη.
Οι αρνητικές εξελίξεις δικαιώνουν τις βασικές μου εκτιμήσεις. Η ελληνική οικονομία μοιάζει εγκλωβισμένη «στον λαβύρινθο της πανδημίας».
Το κακό σενάριο
Σε ό,τι αφορά την οικονομία, επικράτησε μια παραλλαγή του κακού σεναρίου εξαιτίας της αδυναμίας της Ευρωζώνης να αντιδράσει άμεσα και δυναμικά στην πανδημία, αλλά και της εμφάνισης του δεύτερου κύματος της πανδημίας.
Οι ειδικοί επιστήμονες προειδοποιούσαν ότι για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, το ερώτημα δεν ήταν εάν, αλλά πότε. Τελικά ήρθε αρκετά γρήγορα και είναι εξαιρετικά ισχυρό.
Οι εκτιμήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας αλλάζουν, αναπόφευκτα, προς το χειρότερο. Οι ελληνικές τράπεζες εκτιμούν ότι η πτώση του ΑΕΠ το 2020 θα είναι 9%-10%. Στην εαρινή έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε λόγο για πτώση του ΑΕΠ κατά 9,5%, ενώ από ελληνικής πλευράς διατυπώνονταν αισιόδοξα σενάρια για περιορισμένη πτώση, 2%-4%.
Η μεγάλη πτώση του ΑΕΠ οδηγεί αυτόματα στη διεύρυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος που θα είναι κι αυτό γύρω στο 10% του ΑΕΠ και εκτοξεύει το δημόσιο χρέος.
Με βάση την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη Πέμπτη (5/11), το χρέος του Ελληνικού Δημοσίου θα εκτιναχθεί το 2020 στο 207,1% του ΑΕΠ. Η θεαματική αύξηση του χρέους οφείλεται στα ελλείμματα, που πρέπει να χρηματοδοτηθούν, αλλά και στον περιορισμό του ΑΕΠ στα 165 δισ. ευρώ.
Αρνητική θα είναι η εξέλιξη και για την Ιταλία, το δημόσιο χρέος της οποίας θα κάνει ένα άλμα από το 132% του ΑΕΠ στο 159,6% του ΑΕΠ, εξαιτίας της πανδημίας. Συνολικά το δημόσιο χρέος στην Ευρωζώνη θα αυξηθεί στο 101,7% του ΑΕΠ ενώ σύμφωνα με τους κανόνες της ΟΝΕ πρέπει να περιοριστεί στο 60% του ΑΕΠ.
Πριν έξι μήνες κυριαρχούσε η άποψη ότι η ανάκαμψη θα ξεκινούσε το δεύτερο εξάμηνο του 2020 και θα ήταν εξαιρετικά δυναμική, με αποτέλεσμα να καλύψουμε όλο το χαμένο οικονομικό έδαφος του 2020 πριν τα τέλη του 2021.
Σύμφωνα με το νέο βασικό σενάριο για την Ευρωζώνη, θα πρέπει να φτάσουμε τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 2022 για να καλύψουμε τις απώλειες του 2020. Για οικονομίες με μεγάλα διαρθρωτικά προβλήματα, όπως είναι η ελληνική, θα χρειαστεί να μπούμε στο 2023 για να καλύψουμε πλήρως το λογαριασμό της νέας κρίσης.
Την κατάσταση περιπλέκει ο αρνητικός πληθωρισμός (-0,3% τον Οκτώβριο) που καταγράφεται για τρίτο συνεχή μήνα στην Ευρωζώνη. Ο αρνητικός πληθωρισμός είναι σήμα δυσλειτουργίας της οικονομίας και δυσχεραίνει σε μεσομακροπρόθεσμη βάση τη διαχείριση του χρέους.
*Ευρωβουλευτής ΝΔ