Σε σχέση με όσα αναφέραμε στο χθεσινό μας φύλλο, για τα «ηθικά διδάγματα» από την καθοριστική περίοδο 2009-10, όπου κρίθηκε η τύχη της χώρας, είναι επιβεβαιωτική-νομίζουμε-η προσωπική μαρτυρία του Χάρη Καστανίδη, υπουργού στις κυβερνήσεις του Γιώργου Παπανδρέου και από τους στενότερους συνεργάτες του πρώην πρωθυπουργού.
Στο βιβλίο του «Η εποχή της δοκιμασίας» (εκδόσεις ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ), το οποίο και με άλλες ευκαιρίες έχουμε επικαλεστεί, ο πρώην υπουργός θέτει, σε δύο διαφορετικά σημεία της αφήγησής του, τις δύο κρίσιμες παραμέτρους που αναδείξαμε και εμείς, η απουσία των οποίων αποδείχθηκε καταλυτική, τόσο για την έναρξη, όσο και για τη-συνεχιζόμενη-διάρκεια της σύγχρονης ελληνικής τραγωδίας. Την έλλειψη, δηλαδή, ενός ελάχιστου συνεννόησης ή και συναίνεσης, μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων και της απουσίας διαπραγματευτικού σχεδίου, έστω και μετά την υπογραφή της, πρώτης, Δανειακής Σύμβασης. Δεν ξέρουμε αν είναι αργά για συνεννόηση, έστω και τώρα, αλλά, τουλάχιστον, ας συνεννοηθούμε ως προς τα στοιχειώδη, για την αποτίμηση του τότε. Ακούσαμε, επί παραδείγματι, σε αυτό το άτυπο-ραδιοφωνικό «ντιμπέιτ», μεταξύ των πρώην υπουργών Οικονομικών, να επαναλαμβάνεται το χιλιοειπωμένο επιχείρημα, για τα μέτρα-που σίγουρα έπρεπε να ληφθούν-όσο το δυνατό πιο έγκαιρα, αλλά και την έκταση ή τη «δοσολογία» αυτών των μέτρων. Διαπιστώσαμε δε να διαπράττεται το ίδιο λάθος, που είχαμε επισημάνει σε άλλη περίσταση. Να κρίνονται δε τα όσα συνέβησαν τότε, με την εμπειρία του σήμερα. Ή, ακόμη χειρότερα, να μην αντλούμε τα αναγκαία διδάγματα, από τις οδυνηρές εμπειρίες των επτά ετών. Κάποιοι, χωρίς να το αντιλαμβάνονται, εμφανίζονται σα να επιθυμούσαν την εφαρμογή του μνημονίου, πριν αυτό έρθει επισήμως, όταν επιμένουν ότι έπρεπε να εφαρμοστούν, από, τότε, μέτρα που θα οδηγούσαν, περίπου, στο μηδενισμό του ελλείμματος. Δηλαδή, έπρεπε, σύμφωνα με αυτή την κριτική, να είχε εφαρμοστεί εξ αρχής, η, κατά γενική ομολογία, αποτυχημένη συνταγή, ακόμη και με αυστηρά δημοσιονομικούς όρους. Οφείλουμε δε να αναγνωρίσουμε, ότι έχει δίκιο ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, όταν υποστηρίζει πως η, ανυποψίαστη, κοινή γνώμη δεν ήταν προετοιμασμένη, ακόμη και για πολύ πιο ήπια μέτρα, απ` αυτά που ακολούθησαν. Θα ήταν τραγικό λάθος, επομένως, να υποστηρίζεται, με βάση τη μετέπειτα εμπειρία, ότι έπρεπε να είχαμε μηδενίσει το έλλειμμα από το 2009. Αναγνωρίζεται, άλλωστε, ως το πιο σοβαρό λάθος, μετά την επιβολή του Μνημονίου, η αποδοχή αυτής ακριβώς της λογικής…
