Η στρατηγική συμμαχία με την Γαλλία, η αναβάθμιση του Στόλου, αλλά και η… εξαίρεση της ΑΟΖ

Toυ ΣΠΥΡΟΥ ΣΟΥΡΜΕΛΙΔΗ από την Κυριακάτικη Kontranews

Η συμφωνία Ελλάδας-Γαλλίας ήταν το αναγκαίο βήμα για την ενίσχυση και της αμυντικής μας δυνατότητας έναντι της Τουρκίας αλλά και της δημιουργίας μίας συμμαχίας που έχει πρακτικά αποτελέσματα. Η συνεργασία με την Γαλλία έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια -όπως αναγράφεται και στο το ίδιο το κείμενο της Συμφωνίας- και από την προηγούμενη κυβέρνηση, γιατί στηρίζεται και σε κοινά συμφέροντα (ενεργειακά κ.α.) με την Γαλλία. Η προμήθεια γαλλικών μαχητικών αεροπλάνων συμπληρώθηκε από την συμφωνία για προμήθεια γαλλικών φρεγατών, κάτι που ήθελε και το ελληνικό πολεμικό ναυτικό.

Ο δρόμος για την ολοκλήρωση της συμφωνίας άνοιξε από τα όσα συνέβησαν στον… Ειρηνικό. Η συμφωνία ΗΠΑ-Μεγάλης Βρετανίας-Αυστραλίας, που στοίχισε στο Παρίσι 56 δισ. ευρώ, θίγοντας συγχρόνως το γόητρο της Γαλλίας, οδήγησε τάχιστα στην συμφωνία της Γαλλίας με την Ελλάδα, με τις… ευλογίες των Αμερικανών.

Το σημαντικότερο στοιχείο όμως για τη χώρα μας είναι ότι η προμήθεια οπλικών συστημάτων συμπληρώθηκε από μία Συμφωνία «για την εγκαθίδρυση στρατηγικής εταιρικής σχέσης για την συνεργασία στην άμυνα και την ασφάλεια».

Πρέπει να πούμε ότι η Ελλάδα αυτή την ώρα δεν είχε την δυνατότητα κάποιας άλλης συμμαχίας με πρακτική αξία. Με δεδομένο ότι η Ουάσινγκτον δεν λαμβάνει πρακτικά μέτρα κατά της Τουρκίας, ενώ αντιθέτως η Γαλλία είναι ευθέως απέναντι στην Άγκυρα από την Λιβύη έως το Ιράκ και φυσικά στη Μεσόγειο.

Στα απλά ελληνικά είναι μία Συμφωνία αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση επίθεσης από τρίτο μέρος (που όλοι γνωρίζουμε ότι πρόκειται για την Τουρκία) αλλά και μία Συμφωνία που ορίζει πως Ελλάδα και Γαλλία έχουν κοινά συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, οικονομικά, ενεργειακά και γεωπολιτικά.

Ειδικά στο Άρθρο 2 της Συμφωνίας ορίζεται ότι: «Τα Μέρη παρέχουν το ένα στο άλλο βοήθεια και συνδρομή, με όλα τα κατάλληλα μέσα που έχουν στην διάθεσή τους, κι εφόσον υφίσταται ανάγκη με τη χρήση ένοπλης βίας, εάν διαπιστώσουν από κοινού ότι μία ένοπλη επίθεση λαμβάνει χώρα εναντίον της επικράτειας ενός από τα δύο, σύμφωνα με το Άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».

Στο Άρθρο 4 ορίζεται επίσης ότι: Οι Υπουργοί Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών της Ελλάδας και της Γαλλίας διαβουλεύονται σε τακτική βάση και όταν καθίσταται αναγκαίο, ιδίως ενόψει των εξελίξεων της στρατηγικής κατάστασης σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. Και στο Αρθρο 12 ορίζεται το κοινό συμφέρον: «Τα Μέρη ενισχύουν ιδίως τις μεταξύ τους ανταλλαγές αναλύσεων επί ενεργειακών θεμάτων στη Μεσόγειο καθώς αυτά συνιστούν σημαντική παράμετρο για τη σταθερότητα ολόκληρης της περιοχής. Θα δίνεται επίσης έμφαση στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα».

Η Συμφωνία δεν καλύπτει ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα

Παρά τα πολλά θετικά της Συμφωνίας πρέπει να γνωρίζουμε που πατάμε. Η κυβέρνηση προχωρά σε υπερβολικούς πανηγυρισμούς (για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης) δημιουργώντας έως και ψευδαισθήσεις για τα όρια της συμφωνίας. Ακολουθούν οι αναλυτές (πρόθυμοι ή βασιλικότεροι του βασιλέως) που δημιουργούν, ακόμη χειρότερα, μία ψευδή εικόνα. Ότι ήδη έχουμε «υπεροπλία» έναντι των Τούρκων, οι οποίοι πλέον «τρέμουν» και επίσης ότι έχει ήδη «δημιουργηθεί» ο ευρωπαϊκός αμυντικός πυλώνας, με «αρχιστράτηγο τον Μακρόν». Φυσικά και όλα αυτά δημιουργούν ψεύτικες εικόνες και στην συνέχεια μπορεί να δημιουργήσουν μεγάλες απογοητεύσεις. Γι’ αυτό καλό είναι να ξέρουμε ποια ακριβώς είναι τα όρια και οι αδυναμίες της Συμφωνίας:

1. Η Συμφωνία καλύπτει τη χώρα (αν ενεργοποιηθεί η ρήτρα βοήθειας) για επίθεση στο έδαφος και στα χωρικά ύδατα (που τώρα είναι στα 6 ν.μ.), όπως αναγράφεται για επίθεση στην «επικράτεια». Όχι στην ΑΟΖ και στην υφαλοκρηπίδα ή άλλες θαλάσσιες ζώνες. Το άμεσο πρόβλημα της Ελλάδας με την Τουρκία αυτή την ώρα είναι οι θαλάσσιες ζώνες, ο χώρος δηλαδή όπου μπορεί να προκληθεί το θερμό επεισόδιο. Η τυχόν εμπλοκή δεν θα ξεκινήσει με βομβαρδισμό πόλεων, θα ξεκινήσει με τις διενέξεις στη θάλασσα. Αυτή την ώρα μάλιστα τουρκικά πολεμικά πλοία εμποδίζουν ερευνητικό πλοίο ελληνικού ενδιαφέροντος, να κάνει μετρήσεις στην ελληνική ΑΟΖ (που ορίστηκε με την Αίγυπτο). Τα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας αποφεύγουν να δώσουν τις απαραίτητες διευκρινίσεις για τα όρια της Συμφωνίας. Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Ε. Βενιζέλος, εκτός των άλλων διατύπωσε την άποψη ότι η Συμφωνία δεν καλύπτει την ΑΟΖ και γι’ αυτό θα μπορούσε να υπάρξει συμπληρωματική διατύπωση με κάποια Επιστολή ώστε να καλυφθεί αυτό το κενό. Καλό θα ήταν η κυβέρνηση να δώσει τις κατάλληλες εξηγήσεις για το θέμα αυτό.

2. Η Συμφωνία προβλέπει την αγορά από την Ελλάδα σύγχρονου εξοπλισμού σε αέρα και θάλασσα, όμως δεν υπάρχει καμία ελληνική προστιθέμενη Αξία. Δεν θα κατασκευαστεί τίποτα στην Ελλάδα, ναυπηγεία δεν θα δουλέψουν (προσδοκία που είχε καλλιεργηθεί καθ’ όλη την διάρκεια της συζήτησης για αγορά νέων φρεγατών, αμερικανικών ή γαλλικών ή ολλανδικών. Η Ελλάδα παραμένει καταναλωτής πολεμικού υλικού την ώρα που η Τουρκία έχει ισχυρή αμυντική βιομηχανία. Προσφάτως μάλιστα εγκαινίασε το 4ο εργοστάσιο κατασκευής drones. Υπάρχει μία υπόσχεση ότι με νέα προμήθεια (κορβέτες) θα υπάρξει και ελληνική συμμετοχή.

3. Η σύναψη της Συμφωνίας, η ανάγκη να προχωρήσουμε σε μία τέτοια επωφελή στρατηγική συνεργασία με την Γαλλία, είναι έμμεση ομολογία των αντιφάσεων του ΝΑΤΟ. Γιατί τελικώς το ΝΑΤΟ, όπως φυσικά και η Ε.Ε., δεν αποτελούν σίγουρο σύμμαχο για να αντιμετωπίσουμε τον επίσης ΝΑΤΟϊκό εχθρό που λέγεται Τουρκία.

4. Στα θετικά είναι πως η Συμφωνία δημιουργεί την ελπίδα ότι η ΕΕ θα προχωρήσει προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού αμυντικού συστήματος. Ότι θα προσπαθήσει να δημιουργήσει αυτό που απλοϊκά λέγεται ευρωπαϊκός στρατός. Με κοινούς στόχους και κοινές αρχές. Το εγχείρημα το υποστηρίζει αυτή την ώρα η Γαλλία αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο να πραγματοποιηθεί. Η Ελλάδα θέλει να συμβάλλει στο εγχείρημα, είναι προς το συμφέρον της κυρίως γιατί αντιμετωπίζει τον σταθερό εχθρό που λέγεται Τουρκία.

5. Υπάρχουν ερωτήματα σε ό,τι αφορά το κόστος. Το επιχείρημα εδώ είναι πως πληρώνουμε και κάτι παραπάνω για την δέσμευση της Γαλλίας να μας στηρίξει σε ώρα κινδύνου.

6. Υπάρχει και το στοιχείο της αμοιβαίας συνδρομής στην… υποσαχάρια Αφρική. Αν ακι συμφωνία αναφέρεται σε κίνδυνο της επικράτειας, η Ελλάδα δεσμεύεται (Άρθρο 18) για «Συμμετοχή σε κοινές αναπτύξεις δυνάμεων ή αναπτύξεις σε θέατρα επιχειρήσεων προς υποστήριξη κοινών συμφερόντων, όπως, για παράδειγμα, τις υπό γαλλική διοίκηση επιχειρήσεις στο Σαχέλ».

Η αμερικανική παρουσία

ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ συμφώνησαν να αγοράσουμε τις γαλλικές φρεγάτες αντί τις δικές τους, μπροστά στην οργή των Γάλλων για τον Ειρηνικό. Όμως θέλησαν να δηλώσουν ότι η παρουσία τους θα είναι στην Ελλάδα έντονη. Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αναφερόμενος στην ανανέωση της συμφωνίας για τις αμερικανικές Βάσεις στην Ελλάδα, μίλησε αρχικώς για «επ’ αόριστον» συμφωνία για τις Βάσεις τους στην Ελλάδα. Για να ανασκευάσει μετά υπό την πίεση της Αθήνας, λέγοντας ότι η συμφωνία για τις αμερικανικές βάσεις θα έχει πενταετή διάρκεια.