Η ποσοτική χαλάρωση, τα χρέη και ο Γολγοθάς που έρχεται
H είδηση πέρασε «στα ψιλά» αλλά έχει ιδιαίτερη σημασία και
μπορεί να αποδειχθεί κομβική για το μέλλον όλων ημών: την
περασμένη εβδομάδα, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ
ανακοίνωσε ότι αρχίζει τον περιορισμό του προγράμματος
ποσοτικής χαλάρωσης.
Θα προσπαθήσει, εφεξής, να μειώνει
την έκδοση νέου χρήματος και το ποσό των 120
δισεκατομμυρίων δολαρίων ανά μήνα θα μειώνεται κατά 15
δισεκατομμύρια μηνιαίως αρχής γενομένης από τον τρέχοντα
μήνα. Ο στόχος είναι να μηδενιστεί η ποσοτική χαλάρωση ως
τις αρχές καλοκαιριού του 2022. Ταυτοχρόνως, το υπουργείο
Οικονομικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι αρχίζει να περιορίζει
τούψους του νέου χρέους, μειώνοντας κατά πολύ τα ομόλογα
που εκδίδει.
Πρόκειται για την πρώτη μείωση εδώ και πέντε
χρόνια, κάτι που δείχνει ότι οι δυο ως άνω αποφάσεις
σηματοδοτούν μια αλλαγή στο οικονομικό δόγμα της
Ουάσινγκτον. Κι αν ως τώρα η είδηση σας φαίνεται πολύ
μακρινή, φαίνεται ότι οι ΗΠΑ δίνουν το σήμα σε όλο τον κόσμο
ότι το «ζεστό χρήμα» για την αντιμετώπιση της πανδημίας και
την οικονομική ανάκαμψη είναι μία τακτική που σιγά σιγά
πρέπει να τελειώσει.
Ήδη, οι κεντρικές τράπεζες Καναδά και
Αυστραλίας έχουν αρχίσει να σφίγγουν το ζωνάρι της
ρευστότητας, ενώ η Τράπεζα της Αγγλίας εξήγησε ότι ο μόνος
λόγος που προσώρας δεν προχώρησε κι εκείνη σε αύξηση του
επιτοκίου αναφοράς είναι η «κατάσταση στην αγορά εργασίας».
Με αυτά τα δεδομένα, λοιπόν, τα φώτα στρέφονται στην
Φρανκφούρτη και στην ΕΚΤ: θα ακολουθήσει τη διεθνή τάση η
κεντρική τραπεζίτρια της Ευρωζώνης, η Κριστίν Λαγκάρντ;
Μπορεί η γαλλίδα πρώην πολιτικός να δήλωσε σχετικώς ότι
είναι «πολύ απίθανο» να αυξήσει τα επιτόκια της ΕΚΤ το
προσεχές διάστημα, όμως ταυτοχρόνως στη Φρανκφούρτη
ετοιμάζονται πολύ προσεκτικά να μειώσουν το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης μέσα στο 2022, κλείνοντας την
στρόφιγγα της ρευστότητας.
Αυτό μας αφορά άμεσα, καθώς τα
ελληνικά ομόλογα παραμένουν σε «μη επενδυτική» κατηγορία
και ο μόνος λόγος που θεωρούνται διεθνώς «επιλέξιμα» είναι
ότι η Κριστίν Λαγκάρντ τα συμπεριέλαβε στο πρόγραμμα
ρευστότητας λόγω της πανδημίας. Όμως, αυτή είναι μία
εξαίρεση που θα τελειώσει, μαζί με το πρόγραμμα ποσοτικής
χαλάρωσης.
Και τότε, δεν αποκλείεται η Ελλάδα να
αντιμετωπίσει τον κίνδυνο, για μία ακόμη φορά, να βρεθεί εκτός
αγορών, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό. Πολλώ δε μάλλον
που η Ελλάδα θα «βγει» -αρκετούς μήνες από τώρα, όπως όλα
δείχνουν- από την πανδημία με ένα θηριώδες δημόσιο χρέος
και ένα ευρύτατο έλλειμμα, που θα την επαναφέρει στην θέση
του «αδύναμου κρίκου» της Ευρωζώνης. Και τότε δεν
αποκλείεται, αν επιστρέψουν οι ιδέες των «γερακιών» της
ζώνης του ευρώ για δημοσιονομική ορθοδοξία, να ξεκινήσει
ένας νέος Γολγοθάς για την ελληνική οικονομία και για τη χώρα.
