Ο πρώτος λόγος σχετίζεται με τη δυναμική του ίδιου του χρέους. Αν το χρέος σημειώνει διαχρονική ανοδική τάση και η οικονομία βρίσκεται σε παρατεταμένη φάση ύφεσης, τα δημοσιονομικά έσοδα μειώνονται και οι δημόσιες δαπάνες τείνουν συνεχώς αυξανόμενες, λόγω της ακάθεκτης ανοδικής πορείας των τοκοχρεολυτικών δαπανών εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους. Κάτω υπό αυτές τις αδιέξοδες συνθήκες, η συνεχής καθοδική τάση των εσόδων και η παράλληλη αυξητική τροχιά των δημοσιονομικών δαπανών, προκαλούν τη μεγέθυνση των κρατικών ελλειμμάτων, με οικτρό συνεπακόλουθο την αχαλίνωτη αύξηση του δημοσίου χρέους.
Ο δεύτερος κεφαλαιώδης παράγοντας που προκαλεί πονοκέφαλο σε χώρες με υψηλό δημόσιο χρέος, συσχετίζεται με την αδυναμία μιας χώρας να ανταποκριθεί στην εξυπηρέτηση του εξωτερικού της χρέους, με δραματική συνέπεια την κήρυξη στάσης πληρωμών και άρα την πτώχευσή της. Ως γνωστόν, το εσωτερικό και το εξωτερικό χρέος συναποτελούν το συνολικό χρέος μιας χώρας. Από μεθοδολογικής άποψης, το εσωτερικό χρέος αποτελείται από δημόσιο και ιδιωτικό χρέος. Επίσης, το εξωτερικό χρέος συντίθεται από ιδιωτικό και δημόσιο χρέος. Το εξωτερικό χρέος περιλαμβάνει δανεισμό της χώρας υπό τη μορφή ξένου συναλλάγματος (δολάρια, γιεν, αγγλικές στερλίνες, κ.ά.), δάνεια σε ρευστό που έχει συνάψει η χώρα με άλλες χώρες και δανεισμό της χώρας με διάφορες κατηγορίες χρεογράφων (κρατικά ομόλογα, έντοκα γραμμάτια, κ.ά.) από “μη κάτοικους”. Ως “μη κάτοικοι” θεωρούνται αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα (γερμανοί, αμερικανοί, ρώσοι, άγγλοι, γάλλοι, κ.ά.), ξένα τραπεζικοπιστωτικά ιδρύματα και διάφορες κατηγορίες ξένων δανειακών κεφαλαίων σαν τα hedge funds.
Στη συνέχεια θα εξετάσουμε τις περιπτώσεις της Ελλάδας και της Ουγγαρίας. Το 2009 το εξωτερικό χρέος της Ουγγαρίας ήταν 240 δις δολάρια ($) ή 120,6% του ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν). Το φόριντ είναι το εθνικό της νόμισμα, που την περίοδο εκείνη ήταν τελείως ανίσχυρο και μη αποδεκτό στις διεθνείς χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Οι μεγάλες εκροές ξένων κεφαλαίων από την ουγγρική οικονομία και τα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, συνέβαλλαν ώστε η Ουγγαρία να εκδηλώσει αδυναμία στην εξυπηρέτηση του εξωτερικού της χρέους και την αναγκαστική της προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Η κυβέρνηση έλαβε δάνειο από το ΔΝΤ 11,7 δις $ για την χρηματοδότηση των δαπανών εξυπηρέτησης του εξωτερικού της χρέους και την αποπληρωμή ληγόντων χρεών σε ξένο συνάλλαγμα. Η Ουγγαρία μέχρι το καλοκαίρι του 2013 κατάφερε να αποπληρώσει όλα τα χρέη της προς το ΔΝΤ και ατενίζει σήμερα με αισιοδοξία το μέλλον. Μετά το 2012 οι αναπτυξιακοί ρυθμοί της ουγγρικής οικονομίας είναι αξιόλογοι, οι εξαγωγές της αυξάνουν με γρήγορους ρυθμούς, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι πλεονασματικό και οι καθαρές εισροές ξένων κεφαλαίων ανέρχονται κατά μέσο μόρο σε 9 δις $ κάθε χρόνο. Με το αποταμιευτικό πάπλωμα των 9 δις $, η Ουγγαρία εξυπηρετεί απρόσκοπτα το εξωτερικό της χρέος και παράλληλα χρηματοδοτεί εγχώρια επενδυτικά έργα.
Απεναντίας, η Ελλάδα είναι η τραγική περίπτωση και το παράδειγμα προς αποφυγή. Από το 2008 που η χώρα μας σφυροκοπείται από μια άνευ ιστορικού προηγουμένου οικονομική κρίση, το εσωτερικό και το εξωτερικό χρέος της χώρας έφτασε σε αστρονομικά επίπεδα. Αν στο χρέος συνυπολογιστούν τα έντοκα γραμμάτια, τότε το συνολικό εθνικό χρέος εκτιμάται το 2015 τουλάχιστον σε 1.400 δις ευρώ (€), εκ των οποίων τα 900 δις € αποτελούν το δημόσιο χρέος και τα υπόλοιπα 500 δις € το εξωτερικό. Τον Αύγουστο του 2015 τα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου ανήλθαν σε 550 δις € έναντι 80 δις € τον Αύγουστο του 2014. Σε ποιους παράγοντες οφείλεται η τρομακτική άνοδος των εντόκων γραμματίων; Επανειλημμένα θέτουμε το ερώτημα και απάντηση δεν παίρνουμε. Η ελληνική οικονομία είναι ένα ναυάγιο. Κράτος και τράπεζες χρεοκοπημένες και με ένα εθνικό χρέος 1.400 δις €, που ούτε σε 1.000 χρόνια δεν θα μπορούσε η Ελλάδα να ξεπληρώσει. Η πατρίδα μας ψυχορραγεί και τσουτσέκια πολιτικοί έχουν τις τύχες μας στα χέρια τους. Η Ουγγαρία δίνει μαθήματα αποτελεσματικής οικονομικής πολιτικής στους λαφαζάνιδες, τους καμμένους και τους δραχμολάγνους. Πώς όμως αυτοί οι αχρείοι πολιτικοί μπορούν να διδαχθούν από το παράδειγμα της Ουγγαρίας, όταν ο πολιτικός τους λόγος διέπεται από τυχοδιωκτισμό και απύθμενη υποκρισία για την κλοπή της ψήφου των πολιτών στις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου 2015;
