Toυ ΣΠΎΡΟΥ ΣΟΥΡΜΕΛΊΔΗ για την κυριακάτικη Kontranews
Η Λίρα πέφτει, μαζί της κατρακυλάει και η ισχύς του Ερντογάν, η αποδοχή από τις μάζες των τούρκων πολιτών. Η ακρίβεια κτυπά με σκληρό τρόπο τα δύο τελευταία χρόνια την τουρκική κοινωνία, η φτώχεια αγκαλιάζει όλο και περισσότερα νοικοκυριά.
Όμως ο ηγέτης Ρατζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιμένει στην δική του αδιέξοδη πολιτική. Κρατάει χαμηλά τα επιτόκια, αυξάνοντας διαρκώς τα ελλείμματα και το χρέος και για το κράτος, αλλά και για τις τράπεζες και τις εταιρείες. Συγχρόνως εξάγει ακόμη περισσότερο εθνικισμό, προσπαθεί να «ταΐσει» τους Τούρκους με μεγάλες ιδέες για φυσικό αέριο που θα βρεθεί στις θάλασσες και με κατακτήσεις άλλων χωρών. Στο κάδρο είναι η Ελλάδα και η Κύπρος φυσικά.
Η κατρακύλα της τουρκικής οικονομίας
Από τα τέλη του 2012, η τουρκική λίρα έχει χάσει περισσότερο από το 80 τοις εκατό της αξίας της, που είναι η χειρότερη διολίσθηση στον αναπτυσσόμενο κόσμο μετά το πέσο της Αργεντινής. Είναι οι παρεμβάσεις του ίδιου του Ερντογάν που κάνουν την κατάσταση διαρκώς χειρότερη… Στην προσπάθειά του να στηρίξει τη λίρα, έχασε περισσότερα από 128 δισεκατομμύρια δολάρια σε συναλλαγματικά αποθέματα. Σε λιγότερο από δύο χρόνια, η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας άλλαξε τρεις διοικητές και απολύθηκαν τρία από τα έξι μέλη του ΔΣ. Την ίδια ώρα οι τιμές αυξάνονται, ο πληθωρισμός πλησίασε το 20% τον Σεπτέμβριο, ενώ σήμερα υπολογίζεται ότι ο πληθωρισμός φτάνει το 47%. Τα δύο τρίτα των Τούρκων δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα. Όσοι έχουν την δυνατότητα, φεύγουν από τη χώρα. Όσες εταιρείες είναι κοντά στο καθεστώς, εξασφαλίζουν δισεκατομμύρια δολάρια σε φορολογικές αμνηστίες, αλλά ο μέσος πολίτης και οι μικρομεσαίοι πληρώνουν τριπλάσιους έμμεσους φόρους. Για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια οι κορυφαίοι επιχειρηματικοί όμιλοι της χώρας –η Τουρκική Ένωση Βιομηχανίας και Επιχειρήσεων και η Ένωση Επιμελητηρίων και Χρηματιστηρίων Εμπορευμάτων– διαμαρτύρονται δημόσια για την οικονομική πολιτική. Ακόμη και ο επιφυλακτικός Mehmet Omer Koc, ο ιδιοκτήτης του μεγαλύτερου βιομηχανικού ομίλου που αντιπροσωπεύει το 6% του ΑΕΠ της χώρας, επικρίνει την κυβέρνηση
Η αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ
Η κατάσταση της οικονομίας ροκανίζει την ισχύ του Ερντογάν και του καθεστώτος που έχει δημιουργήσει. Ενός καθεστώτος που συνεχίζει να ξεζουμίζει τους πόρους της χώρας, ενώ δαπανά δισεκατομμύρια δολάρια για πολεμικές επιχειρήσεις και εξοπλισμούς. Το τελευταίο διάστημα φαίνεται όμως ότι η Τουρκία έχει ξεπεράσει τις αντοχές της να εξοπλίζεται, παρά το γεγονός ότι έχει δική της αμυντική βιομηχανία. Η αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ για τα εξοπλιστικά προγράμματα (F-35, F-16 κ.ά.) έχει κάνει ζημιά στην τουρκική οικονομία και στο στράτευμά της. Οι ΗΠΑ επιμένουν ότι ο Ερντογάν πρέπει να σταματήσει να προμηθεύεται S-400 και γενικώς ρωσικά οπλικά συστήματα. Να σταματήσει να συνεργάζεται με τον Πούτιν. Την ίδια ώρα η αντιπολίτευση έχει όλο και μεγαλύτερη απήχηση, εμφανίζεται μάλιστα σε πολλά θέματα με ενιαία στάση, προκειμένου να αντιμετωπίσει τον Ερντογάν. Ο Τούρκος Πρόεδρος αρχίζει και σκέφτεται ακόμη και το ενδεχόμενο επίσπευσης των εκλογών αντί του 2023, όπως και την μείωση του ποσοστού εκλογής του Προέδρου, βλέποντας ότι δεν μπορεί να πιάσει το απαιτούμενο 50%+1 ψήφο. Για πρώτη φορά μάλιστα μίλησε δημοσίως για το ενδεχόμενο που ο λαός δεν τον ψηφίσει. Είναι όμως φανερό ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει το πόστο εύκολα, ούτε και το καθεστώς που έχει δημιουργήσει. Και σε αυτή την προσπάθεια γίνεται πιο επικίνδυνος για την Ελλάδα και την Κύπρο, όπως και για όλη την περιοχή. Δεν θα διστάσει να προκαλέσει κρίση για να παραμείνει στην εξουσία. Ο κλοιός όμως για τον Ερντογάν και τους ανθρώπους του, αυτή τη φορά σφίγγει επικίνδυνα.
