Ισως τὴ χρειαστοῦμε στὸ μέλλον. Γι’ αὐτὸ τὴν μνημονεύω. Ἡ Δίκη τῆς Νυρεμβέργης δὲν ἦταν δίκη, μὲ τὴν αὐστηρὴ νομικὴ ἔννοια τοῦ ὅρου. ἦταν νομότυπη ἐκδίκηση. Ἔλειψε ἀπὸ τὴ μεριὰ τῶν κατηγορούμενων καὶ τῶν δικηγόρων-ὑπερασπιστῶν τους ἡ ἰσηγορία, τὸ audiatur et altera pars (= ἄς ἀκουσθεῖ καὶ ἡ ἄλλη πλευρὰ). Βεβαίως τόσο οἱ κατηγορούμενοι, ὅσο καὶ ἡ ὑπεράσπισή τους εἶχαν εὐκαιρίες λόγου –καὶ μάλιστα πολλὲς– ἀλλὰ δὲν εἶχαν ἐπαρκῆ πρόσβαση στὸ μαρτυρικὸ ὑλικὸ ἤ στὸ προσωπικὸ τους ἀρχεῖο. Σπάνια τοὺς δόθηκε ἡ δυνατότητα τοῦ cross-examination (=τῆς κατ’ ἀντιπαράσταση ἐξετάσεως μαρτύρων) καὶ γι’ αὐτὸ ἡ τελικὴ ἀπόφαση ἀπὸ ἔγκριτους νομικοὺς θεωρήθηκε nulle et non avenne (=ἄκυρη καὶ ἀνύπαρκτη).
Αὐτὸ, πάντως, ποὺ δὲν μπόρεσαν νὰ προσφέρουν στοὺς κατηγορουμένους οἱ συνήγοροι τους, τοὺς τὸ προσέφερε –καὶ μὲ τὸ παραπάνω– ὁ δημοσιομανὴς Βρεττανὸς ἱστορικὸς David Irving μὲ τὸ ὀγκῶδες ἔργο του (576 σελίδες) «Ἡ δίκη τῆς Νυρεμβέργης – Ἡ τελευταία μάχη» (ἐκδ. Γκοβόστη, 2001). Στὸ βιβλίο αὐτὸ σωστὰ ἐπισημαίνεται –ἄλλωστε εἶχε ἐπισημανθεῖ καὶ πρίν ἀπὸ τὴν ἔναρξη τῆς δίκης– ὅτι παραβιάστηκε τὸ βασικώτερο νομικὸ ἀξίωμα: «Nullum crimen, nulla poena sine lege» (=Οὐδὲν ἔγκλημα, οὐδεμία ποινὴ, ἄνευ νόμου). Ἀσφαλῶς οἱ Ναζί δικάστηκαν μὲ βάση νέες ἀρχὲς δικαίου ποὺ θὰ μποροῦσε κανείς, μένοντας αὐστηρὰ προσκολλημένος στὶς μέχρι τότε νομικὲς ἀρχὲς, νὰ χαρακτηρίσει πρωτοφανεῖς. Ἀλλὰ καὶ τὰ ἐγκλήματα τῶν Ναζί ἦσαν πρωτοφανέρωτα καὶ τόσο εἰδεχθῆ ποὺ δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ εἶχαν «συλληφθεῖ» ἀπό καμμία προγενέστερη νομικὴ διάνοια. Ὅπως, λοιπόν, οἱ ναζιστὲς θεωροῦσαν ζωτικὴ –γι’ αὐτοὺς– ἀνάγκη τὴν ἐξόντωση ἀθώων ὑπάρξεων, ὅμοια καὶ οἱ δικαστὲς θεωροῦσαν ἱστορικὴ καὶ ἠθικὴ ἀνάγκη τὴν ἐξόντωση κάποιων ἐνόχων ὑπάρξεων, καλυπτόμενοι ἀπὸ ἕνα –ἐκ τῶν ὑστέρων– νομικὸ πλαίσιο.
Στὴ διάρκεια τοῦ Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ἔγιναν πολλὰ πειράματα γιὰ κακὸ, μερικὰ ὅμως καὶ γιὰ καλό. Ἀλλὰ τὸ μεγαλύτερο πειραματικὸ ἐργαστήριο ἦταν καὶ εἶναι ἡ συγγραφὴ τοῦ Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου καὶ ἐν συνόλω καὶ ἐν μέρει. Κάθε ἱστορικὸς βλέπει τὸν πόλεμο σὰν δικό του πνευματικὸ προϊόν. Ἔτσι, διαβάζοντας τὸν ἕνα καὶ τὸν ἄλλο, ἔθετα συχνὰ στὸν ἑαυτό μου τὸ ἐρώτημα: μήπως καθένας ἀπὸ αὐτοὺς γράφει γιὰ ἄλλο πόλεμο; Εὐτυχῶς ποὺ ὑπάρχει ταυτότητα ὡς πρὸς τὶς ἡμερομηνίες, ὡς πρὸς τὰ ὀνόματα καὶ ὡς πρὸς τὶς τοπωνυμίες. Ἄν καὶ γιὰ τὸ τελευταῖο ὑπάρχουν ἐρωτηματικά. Διότι ἄλλοι γράφουν κάποια τοπωνύμια στὰ γερμανικὰ, ἄλλοι στὰ πολωνικὰ καὶ ἄλλοι στὰ ρωσικὰ. Μὲ τὴ «φαντασιακὴ ἱστορία» ποὺ ἔχει τόση ἐπίδοση στὶς ΗΠΑ, στὸ προσεχὲς μέλλον θὰ παρουσιαστεῖ μιὰ νέα γενιὰ ἱστορικῶν ναζιστικῆς κοπῆς, ὁπότε ἡ συγγραφὴ τῆς ἱστορίας θὰ λάβει νέα τροπή. Κάποιες ὑπερβολὲς τῶν Ἑβραίων ἄνοιξαν τό δρόμο στὸν ἄλλοτε κορυφαῖο μαρξιστὴ φιλόσοφο Ροζὲ Γκαροντύ καὶ στὸν ἐμπορικώτατο, πλὴν ὅμως ἀνιχνευτικώτατο, David Irving, ὁ ὁποῖος, στὸ ἔργο ποὺ προαναφέραμε, δικάζει περισσότερο τοὺς δικαστὲς καὶ ὄχι τοὺς δικαζομένους. Παραβλέπει ὅμως ὁ θορυβώδης ἱστορικὸς νὰ μᾶς πεῖ γιὰ τὸ αἷμα ἑκατομμυρίων ἀθώων, ποιός θὰ ἔπρεπε νὰ τιμωρηθεῖ; Οἱ ἁπλοὶ ἐκτελεστὲς καὶ οἱ ἡγέτες νὰ μείνουν στὸ ἀπυρόβλητο;
www.sarantoskargakos.gr
