Μας αμφισβητήθηκε – από δυο μάλιστα κατευθύνσεις, όχι δε συγκλίνουσες πολιτικά: η μια στην Αντιπολίτευση, η άλλη σε πλευρά των Κυβερνητικών – η αίσθηση που φαίνεται ότι άφησε το χθεσινό σημείωμα σ’ αυτήν την στήλη για «έξοδο από τα Μνημόνια», ότι δηλαδή η εξέλιξη θα οδηγήσει απρόσκοπτα/υποχρεωτικά εκεί. Όχι με κατ’ ανάγκην αισιοδοξία στο φόντο, καθώς μια «υποχρεωτική»/forcé έξοδος θα μπορούσε να φέρει στην επόμενη ή μεθεπόμενη στροφή του δρόμου άλλα προβλήματα. αλλά πάντως με κάτι σαν βέβαιο τερματισμό στο δεύτερο 10ήμερο του Αυγούστου, με τις διαπραγματεύσεις των τωρινών «100 ημερών» (=μέχρι το Eurogroup του Ιουνίου) να περικλείουν την ουσία. Γιατί/πώς οι αντιρρήσεις;
Πρώτον, λέει, το ΔΝΤ επανήλθε δριμύτερο θέτοντας ζήτημα διάψευσης των προβλέψεων για ανάπτυξη, και ως εκ τούτου ζητώντας να έλθει νωρίτερα η (προσυμφωνημένη για το 2020) αύξηση της φορολογίας/μείωση του αφορολόγητου και να ξεχαστούν τα «αντίμετρα» αν είναι να πιαστούν οι (συμφωνημένοι) στόχοι πρωτογενών πλεονασμάτων.
Δεύτερον, και το ίδιο το Ταμείο αλλά και – πολύ πιο ουσιαστικά εν προκειμένω – η ΕΚΤ έχει πολύ επιφυλακτική θέση στο ζήτημα του αύριο των Τραπεζών, οι οποίες τώρα περνούν την δοκιμασία των stress-tests. Μήπως ξεφύγει απ’ εκεί η ισορροπία και… τρέχουμε;
Πάμε πρώτα στην προσέγγιση του ΔΝΤ, για το οποίο πάντως έσπευσε ο Πιέρ Μοσκοβισί από πλευράς Βρυξελλών να ζητήσει «να εργασθούν όλοι πάνω σε πραγματικά δεδομένα» – μόλις διαφαινόμενη αμφισβήτηση των εξαιρετικά δυσοίωνων προβλέψεων του Ταμείου. Μάλιστα κάλεσε το ΔΝΤ «να επιβιβασθεί στο Ελληνικό πρόγραμμα με ρεαλιστική διάθεση». Εδώ, στην Αθήνα ο διαπραγματευόμενος πυρήνας έχει να πει δυο πράγματα: Πρώτον (αυτό οι πιο αισιόδοξοι) ότι το Ταμείο με την ακραία στάση του πάει να «εκβιάσει» τους Ευρωπαίους να δεχθούν ουσιώδη/ειλικρινά ελάφρυνση του Ελληνικού χρέους – αλλά και να προσγειώσουν το (συμφωνημένο) ζαλιστικό πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5% . Δεύτερον, μπορεί τώρα να μπαίνει η βάση για απόσυρση του Ταμείου, αν υποτεθεί ότι ο Όλαφ Σολτς ως Γερμανός ΥΠΟΙΚ δεν έχει την εμμονή Σώϋμπλε για διατήρηση του ΔΝΤ στον ρόλο παιδονόμου του Μνημονίου. Θα δούμε αν κάτι απ’ αυτά ισχύει: πάντως, ειλικρινά, στην φάση αυτή που βρίσκεται το Ελληνικό ζήτημα δεν βλέπουμε το ΔΝΤ να το εκτροχιάζει – μόνο του ή βοηθούμενο.
Πάμε τώρα στις Τράπεζες. Να το πούμε χαμηλόφωνα: και στις προηγούμενες ασκήσεις των stress tests, τελικά δεν αποδείχθηκε από τους μηχανισμούς ιδιαίτερη ευθυκρισία. Μήνες μετά την εκάστοτε καθησυχαστική έκβαση, είχαμε – ξεθεμελιωτικές! – ανακεφαλαιοποιήσεις. Ασφαλώς η ΕΚΤ δεν θάθελε να ξαναζήσει την εμπειρία («δικός της» είναι ο SSM που οδηγεί το γύμνασμα των stress tests), και μάλιστα ενόσω μένει ανοιχτό το Ιταλικό μέτωπο – που αυτό κι αν εισάγει συστημικό κίνδυνο! Γι αυτό άλλωστε – και προκειμένου να μην κάνει θεσμικές ακροβασίες στην λήξη της θητείας του ο Μάριο Ντράγκι, με το waiver για την αγορά ελληνικού χαρτιού/την στήριξη των τραπεζών – επέμενε κυρίως στην σύσταση να παραμείνουμε σε κάποιου είδους Πρόγραμμα , σύσταση που ακολούθησε/επανέφερε κι ο Γιάννης Στουρνάρας με το Προληπτικό Πρόγραμμα Στήριξης «του». Που κατέληξε μείζον πολιτικό επίδικο…
Εδώ, φοβούμεθα/ελπίζουμε, η λύση που βρίσκεται μπροστά μας είναι η επανάληψη: μπάλωμα και αποδοχή του μπαλώματος της κατάστασης τώρα (τα «κόκκινα δάνεια» αρχίζουν να ξεκοκκινίζουν, η απαίτηση για ματιά και στα ενήμερα δάνεια ούτως ή άλλως οδηγεί σε ανατροπές). Και απώθηση των πραγμάτων σε ένα κατάλληλο αύριο – τότε που και ο ESM θα έχει γίνει «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο», οπότε η προσφυγή σ’ αυτό δεν θάχει τόσο δραματοποιημένο χαρακτήρα. Αποδραματοποίηση: αυτή μάλλον θα είναι η νέα συνταγή.
