Συνέντευξη στον Χρήστο Κυμπιζή για την Κυριακάτικη Kontranews
“Το φθινόπωρο, εάν δεν καταφέρουμε να εφαρμόσουμε αποτελεσματικά τα απαραίτητα μέτρα, μπορεί να βρεθούμε σε νέα εκθετική αύξηση της επιδημίας με επιδημιολογικούς δείκτες χειρότερους από αυτούς της προηγούμενης άνοιξης”
Ο Καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, Γιάννης Τούντας μέσω της Κυριακάτικης Kontranews προειδοποιεί πως αν δεν εφαρμόσουμε σωστά τα απαραίτητα μέτρα, τότε η κατάσταση μπορεί να γίνει χειρότερη απ΄ότι την περασμένη Άνοιξη. Σημειώνει τον κίνδυνο που προκαλούν οι μαζικές συναθροίσεις, εξηγεί γιατί ο ιός χτυπά περισσότερο τους νέους, υποστηρίζει πως αρκετά από τα πρόσφατα μέτρα που επέβαλλε η κυβέρνηση θα έπρεπε να έχουν παρθεί νωρίτερα και δηλώνει αισιόδοξος για τις νέες θεραπείες και το πολυαναμενόμενο εμβόλιο, το οποίο πάντως δεν πρόκειται να έρθει στη χώρα μας πριν από το 2021.
Συμφωνείτε με τα πρόσφατα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση; Θεωρείτε πως είναι σωστό μετρό το ωράριο στα μαγαζιά; Θα έπρεπε κατά τη γνώμη σας να ισχύσει και σε άλλες τουριστικές περιοχές;
Τα πρόσφατα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Από τη στιγμή που υπήρξε αύξηση των κρουσμάτων ήταν επιβεβλημένη η λήψη πρόσθετων μέτρων. Εξάλλου είχε ειπωθεί από την αρχή ότι τα μέτρα θα μειώνονται ή θα αυξάνονται ανάλογα με την εξέλιξη της επιδημίας. Ορισμένα μάλιστα από τα πρόσφατα μέτρα θα έπρεπε να είχαν εφαρμοστεί νωρίτερα προκειμένου να περιορίζονταν τα τριψήφια διαγνωσμένα κρούσματα των τελευταίων ημερών.
Από όλα τα μέτρα, αυτά που κυρίως καθυστέρησαν ήταν η υποχρεωτική χρήση της μάσκας και η απαγόρευση κάθε είδους συναθροίσεων σε ανοικτούς ή κλειστούς χώρους. Αλλά έστω και καθυστερημένα, τα μέτρα αυτά για να είναι αποτελεσματικά θα πρέπει να εφαρμοστούν χωρίς τις ισχύουσες εξαιρέσεις και με πολύ καλύτερη επιτήρηση για την αυστηρή τήρησή τους.
Το περιορισμένο ωράριο σε ορισμένα μαγαζιά είναι χρήσιμο μέτρο σε περιοχές που εμφανίζουν τοπική έξαρση της επιδημίας. Επειδή τέτοιες περιοχές θα αυξηθούν το επόμενο διάστημα, το μέτρο αυτό αναπόφευκτα θα επεκταθεί. Είναι φανερό πως οι πιο επικίνδυνες καταστάσεις είναι οι μεταμεσονύχτιες συναθροίσεις, ειδικά των νέων οι οποίοι κακώς αψηφούν τον κίνδυνο. Η μέση ηλικία των πρόσφατων διαγνωσμένων κρουσμάτων είναι τα 40 έτη, γεγονός που σημαίνει τα μισά κρούσματα είναι κάτω των 40 ετών.
Πώς εξηγείτε το ότι ενώ αυξάνονται τα κρούσματα, οι διασωληνωμένοι και τα θύματα είναι λιγότερα σε σχέση με την Άνοιξη; Είναι τυχαίο το ότι έχει πέσει ο μ.ο ηλικίας των νοσούντων;
Οι νοσηλευόμενοι αυξάνουν 10-15 μέρες μετά την αύξηση των διαγνωσμένων κρουσμάτων. Οι δε διασωληνωμένοι λίγες μέρες αργότερα . Ήδη παρατηρείται σχετική αύξηση η οποία θα συνεχιστεί πιο έντονα το επόμενο διάστημα. Παρ’ όλα αυτά, η έκβαση της νόσου είναι σαφώς βελτιωμένη γιατί έχει αυξηθεί η αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής αγωγής. Είναι δε ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το γεγονός ότι οι χορηγούμενες θεραπείες συνεχώς βελτιώνονται.
Ο μέσος όρος της ηλικίας των νέων κρουσμάτων και συνακόλουθα και των νοσούντων, έχει μειωθεί σημαντικά γιατί οι ηλικιωμένοι προσέχουν περισσότερο και τηρούν τα μέτρα σε μεγαλύτερο βαθμό έχοντας συνειδητοποιήσει τον μεγάλο κίνδυνο που διατρέχουν, σε αντίθεση με τους νέους που έχουν σε λιγότερο βαθμό ανεπτυγμένο το αίσθημα ευθύνης και που εσφαλμένα πιστεύουν ότι η επιδημία δεν πλήττει τις νεότερες ηλικίες.
Μήπως θα έπρεπε να προσκομίζουν αρνητικό τεστ όλοι οι τουρίστες που έρχονται στην Ελλάδα από οποιαδήποτε περιοχή του πλανήτη;
Οι τουρίστες αποτελούν μικρότερο κίνδυνο από τις παρασπονδίες των συμπολιτών μας. Όσοι έρχονται στην Ελλάδα καταγράφονται, γνωρίζουμε που διανέμουν, μπορούμε εύκολα να τους απομονώσουμε και να ιχνηλατήσουμε τις επαφές τους, περιορίζοντας έτσι τη διασπορά της μόλυνσης. Τα υποχρεωτικά τεστ σε όλους τους τουρίστες θα είχε περιορισμένα οφέλη, γιατί ένα τεστ μπορεί να είναι ψευδώς αρνητικό (να δείχνει ως υγιή έναν μολυσμένο). Ο αξιόπιστος έλεγχος απαιτεί τουλάχιστον τρία τεστ (ένα ανά δύο ημέρες), διαδικασία πρακτικά αδύνατη όταν πρόκειται για πολλά άτομα.
Τι έχετε να πείτε στον κόσμο που επιμένει να διοργανώνει πάρτυ, γλέντια, κλπ παρά τις συστάσεις των ειδικών;
Για να μπορέσουμε να περιορίσουμε την εξάπλωση της επιδημίας μέχρι να βρεθεί αποτελεσματικό εμβόλιο, θα πρέπει όλοι να επιδείξουμε τριπλή ευθύνη. Ατομική ευθύνη για να προστατεύσουμε την υγεία μας, οικογενειακή ευθύνη για να προφυλάξουμε τους δικούς μας και κοινωνική ευθύνη για να διασφαλίσουμε τη δημόσια υγεία, αλλά και για να στηρίξουμε την οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Κάθε καταπάτηση των μέτρων αποτελεί τριπλή ανευθυνότητα με καταστροφικές για όλους μας συνέπειες, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για μαζικές συναθροίσεις, οι οποίες αποτελούν και τον μεγαλύτερο κίνδυνο διασποράς της επιδημίας. Εκτός, όμως, από τις ευθύνες των πολιτών τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρει η Πολιτεία, η οποία θα πρέπει να αποτρέψει με κάθε δυνατό τρόπο την οργάνωση τέτοιων εκδηλώσεων.
Η κυβέρνηση θεωρεί πως ένα νέο lockdown θα ήταν καταστροφικό. Σε ποια περίπτωση η επιστημονική κοινότητα θα το θεωρήσει απαραίτητο;
Ένα νέο γενικευμένο lockdown όντως θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία, η οποία έχει δεχθεί ισχυρά πλήγματα από το πρώτο lockdown και από τη δραστική μείωση του τουριστικού εισοδήματος. Με τα σημερινά δεδομένα και με βάση τις προβλέψεις για περιορισμένη περαιτέρω άνοδο των διαγνωσμένων κρουσμάτων και του Ro εντός του Αυγούστου, δεν θα χρειαστεί η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου. Το φθινόπωρο, όμως, εάν δεν καταφέρουμε να εφαρμόσουμε αποτελεσματικά τα εκάστοτε απαραίτητα μέτρα, μπορεί να βρεθούμε σε νέα εκθετική αύξηση της επιδημίας με επιδημιολογικούς δείκτες χειρότερους από αυτούς της προηγούμενης άνοιξης. Ειδικά εάν ο Ro ξεπεράσει το 2,4 και οι ΜΕΘ φτάσουν κοντά στα όρια τους. Στην περίπτωση αυτή τίποτα δεν αποκλείεται.
Είστε αισιόδοξος για το εμβόλιο; Πότε πιστεύετε ότι θα έρθει στη χώρα μας;
Είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος για το εμβόλιο γιατί τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά. Εκτός, όμως, από τη διαφαινόμενη αποτελεσματικότητα θα πρέπει να επιβεβαιωθεί και η ασφάλεια τους, πολύ περισσότερο που θα προσφερθούν περισσότερα είδη εμβολίων από διάφορες χώρες. Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα θα είναι η επάρκεια της παραγωγής, η οποία θα αργήσει μέχρι να είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες σε όλο τον πλανήτη. Σε κάθε περίπτωση η παροχή του στη χώρα μας δεν πρόκειται να εξασφαλιστεί πριν τις αρχές του 2021. Μέχρι τότε η μόνη μας ασπίδα είναι η αυστηρή τήρηση των εκάστοτε μέτρων.