Υπάρχουν δύο ειδών ψηφοφόροι: Πρώτον, εκείνοι που ψηφίζουν στις εκλογές με κριτήριο το, κατ’ αυτούς, κοινό καλό. Και, δεύτερον, εκείνοι που ψηφίζουν με βάση τα συμφέροντά τους. Δυστυχώς, οι ψηφοφόροι της δεύτερης κατηγορίας είναι απείρως περισσότεροι από εκείνους της πρώτης. Αυτοί αναδεικνύουν κυβέρνηση, αυτοί καθορίζουν το αποτέλεσμα όλων των εκλογών -σε όλες τις χώρες του κόσμου και καθ’ όλες τις εποχές. Εξάλλου, σ’ αυτούς κατά κύριο λόγο απευθύνονται και τα κόμματα εξουσίας, που πριν τις εκλογές είθισται να μπαίνουν σε έναν άτυπο «πλειστηριασμό» εξαγγελιών και υποσχέσεων, μέσω των προγραμμάτων που παρουσιάζουν.
Αυτές τις ημέρες, τέτοιες εξαγγελίες και προτάσεις περισσεύουν, ενώ ως τις 7 Ιουλίου έχουμε ακόμη πολλά να ακούσουμε. Ωστόσο, αν κάτι έχει επιβεβαιωθεί πολλάκις, είναι πως τις περισσότερες φορές οι πολίτες είτε ακολουθούν το «ρεύμα», είτε ψηφίζουν με γνώμονα να «τιμωρήσουν» εκείνον που τους απογοήτευσε, είτε απλώς στέκονται στις «επικεφαλίδες» και τους τίτλους των εξαγγελιών ενός εκάστου των διεκδικητών της εξουσίας. Όπως και να έχει, η δεύτερη -και απείρως μεγαλύτερη- κατηγορία ψηφοφόρων συχνά πέφτει σε μία παγίδα: ενώ υποτίθεται πως ψηφίζει με γνώμονα τα δικά της «στενά» συμφέροντα, στο τέλος αποδεικνύεται ότι έχει ψηφίσει με τρόπο που παραπέμπει σε αυτοχειριασμό.
Ακούγεται παλαιοκομμουνιστικό, αλλά ισχύει απολύτως και σήμερα: οι τίτλοι και οι επικεφαλίδες δεν φτάνουν για να ψηφίσει κάποιος ένα κόμμα. Και ποιος δεν θέλει «ανάπτυξη», «νέες δουλειές», «μείωση φόρων», «επενδύσεις», «ανταγωνιστικότητα» και άλλα ηχηρά παρόμοια. Κι όμως, ενώ όλοι μιλούν για όλα αυτά, το ερώτημα είναι πάντα ταξικό: ανάπτυξη «για ποιον». «Μείωση φόρων» για ποιους. «Επενδύσεις» υπέρ ποιων.
Ειδικά σε αυτή την συγκυρία, που έπειτα από 9 χρόνια Μνημονίων έχει σχετικοποιηθεί απολύτως η έννοια της «μεσαίας τάξης», το ερώτημα «για ποιον» πρέπει να μπαίνει δίπλα -για να μην πούμε μπροστά…- από κάθε εξαγγελία. Η «μεσαία τάξη» του σήμερα δεν έχει καμία σχέση με την «μεσαία τάξη» του 2008 ή του 2005. «Μεσαία τάξη» δεν είναι πια ένα νοικοκυριό με τρία αυτοκίνητα, δύο εξοχικά και δάνεια που χρηματοδοτούν μία απλόχερη ζωή. «Μεσαία τάξη» είναι απλώς εκείνος που όλα αυτά τα χρόνια έχει καταφέρει να κρατήσει την μύτη έξω από το νερό της ύφεσης. Είναι εκείνος που καταφέρνει να ζει ακόμη. Ή, μάλλον, να επιβιώνει.
Καλή, λοιπόν, η ανάπτυξη. Αλλά όταν συνδυάζεται με «φάλτσα» περί «επταήμερης εργασίας» και «ξεπερασμένου 8ώρου», ή με υποσχέσεις προς επιχειρηματίες ότι «θα ισοπεδωθούν τα εμπόδια για την επιχειρηματικότητα», τότε αυτή η «ανάπτυξη «δεν αφορά τους πάντες.
Καλή η «αναβάθμιση της δημόσιας Υγείας». Αλλά, όταν αυτή συνοδεύεται με υποσχέσεις για ιδιώτες μάνατζερ στα νοσοκομεία και υπερβολαβίες με διαγνωστικά κέντρα, τότε κάποιοι θα κερδίζουν και κάποιοι θα χάνουν από αυτή την «αναβάθμιση».
Καλή η «μείωση φόρων». Όταν, όμως, η υπόσχεση για μείωση φορολογίας των επιχειρήσεων εκφέρεται με κατηγορηματικότητα και η αντίστοιχη υπόσχεση περί μη μείωσης του αφορολόγητου συνοδεύεται από πολλά «εάν» και «εφόσον», τότε είναι σαφές ότι κάποιοι δεν βρίσκονται σε προτεραιότητα. Σε αντίθεση με κάποιους άλλους.
Τούτων δοθέντων, όσοι θέλουν να ψηφίσουν με γνώμονα τα δικά τους συμφέροντα, καλό θα ήταν να βάζουν δίπλα από όλα τα μεγάλα λόγια που θα ακούνε αυτές τις ημέρες την φράση «για ποιον-αν». Γιατί, ως γνωστόν, μετά την απομάκρυνση από την κάλπη, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ