Στο χθεσινο μας άρθρο σχολιάζοντας τα μέτρα και τις προτάσεις προστατευτικής πολιτικής των Εμποροκρατών, αναφέραμε τέσσερις από τις βασικές θέσεις τους περί οικονομικής πολιτικής. Οι ακόλουθες απόψεις τους περί προστατευτισμού παρουσιάζουν επίσης αξιόλογο ενδιαφέρον: 1) Στις πρώτες ύλες που εισάγονται από τις αποικίες δεν πρέπει να επιβάλλονται δασμοί. Η Αγγλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές αποικιοκρατικές χώρες, θα πρέπει να αξιοποιούν τις πρώτες ύλες των αποικιών τους για την παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων, τα οποία θα εξάγουν στη συνέχεια στις αποικίες αποκομίζοντας σημαντικά οικονομικά οφέλη. 2) Οι ευρωπαϊκές αποικιοκρατικές χώρες οφείλουν να παρεμποδίζουν το εμπόριο μεταξύ των αποικιών τους και ταυτόχρονα να απαγορεύουν στις αποικίες τους τη δημιουργία βιομηχανικών μονάδων παραγωγής τελικών προϊόντων.
3) Το κράτος πρέπει να ενισχύει εκείνους τους βιομηχανικούς κλάδους των οποίων τα παραγόμενα προϊόντα έχουν υψηλή ζήτηση στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά. Τα παραγόμενα προϊόντα θα πρέπει να είναι πολύ καλής ποιότητας και προσιτά στην τιμή. 4) Το εμπόριο στο εσωτερικό της χώρας θα πρέπει να διεξάγεται με πλήρη ελευθερία. Στα προϊόντα που παράγονται από τις εγχώριες επιχειρήσεις και διακινούνται στο εσωτερικό της χώρας, δεν πρέπει να επιβάλλονται φόροι, τέλη ή άλλου είδους περιορισμοί. 5) Το κράτος έχει εθνικό χρέος να συμβάλλει στην ίδρυση Εταιριών και Συντεχνιών, που θα αξιοποιούν τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους των αποικιών και θα συντελούν στην ανάπτυξη των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ μητρικών χωρών και αποικιών. Η Συντεχνία Εμπόρων της Σεβίλλης (1543) στην Ισπανία, η Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών (1600) στην Αγγλία, η Εταιρία των Δυτικών Ινδιών (1621) στην Ολλανδία, κ.λπ., υπήρξαν από τις γνωστότερες Εταιρίες και Συντεχνίες, που είχαν ως κύρια δραστηριότητα την ανάπτυξη των εμπορικών σχέσεων των μητροπολιτικών ευρωπαϊκών χωρών με τις αποικίες. 10) Το κράτος θα πρέπει να ενθαρρύνει την επινόηση νέων μεθόδων παραγωγής και την υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία.
Οι απόψεις των Εμποροκρατών σε θέματα προστατευτισμού και μεθόδων κρατικού παρεμβατισμού, επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τις κυβερνήσεις όλων των ευρωπαϊκών αποικιοκρατικών χωρών της εποχής εκείνης. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Γαλλίας επί Λουδοβίκου του 14ου, με υπουργό Οικονομικών τον Jean Baptiste Colbert (1619-1683). Η οικονομική πολιτική του Colbert ήταν προστατευτικού χαρακτήρα και συνέβαλε τα μέγιστα στην άνθηση της γαλλικής οικονομίας. Ο Colbert μεταξύ των μέτρων προστατευτικής πολιτικής που εφάρμοσε, ήταν η εντυπωσιακή αύξηση των εισαγωγικών δασμών, η υιοθέτηση νόμων για την απαγόρευση της εξαγωγής πολύτιμων μετάλλων από τη Γαλλία προς άλλες χώρες, η ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας με τη δημιουργία 114 συντεχνιών, η δημιουργία ενός ισχυρού ναυτικού στόλου αποτελούμενου από 300 πλοία, η επιβολή υψηλών δασμών σε κάθε αλλοδαπό πλοίο που εισέρχεται ή εξέρχεται από τη Γαλλία, η εισαγωγή στη Γαλλία πρώτων υλών από τις αποικίες μόνο με γαλλικά πλοία, κ.λπ. Λόγω της αποτελεσματικότητας των μέτρων προστατευτικής πολιτικής του Colbert και της απήχησης που είχαν στην υπόλοιπη Ευρώπη, αρκετοί συγγραφείς της Ιστορίας των Οικονομικών Θεωριών (History of Economic Thought) χρησιμοποιούν τον όρο Κολπερτισμός (Colbertism) ως συνώνυμο του όρου Εμποροκρατία.
Από την ανάλυση που προηγήθηκε συνάγεται ότι οι εμποροκράτες υπήρξαν υπέρμαχοι του “δόγματος του οικονομικού εθνικισμού” (the doctrine of economic nationalism). Ο “κρατικός προστατευτισμός” αποτελεί τον πυρήνα του δόγματος του οικονομικού εθνικισμού. Ορισμένοι εμποροκράτες υποστήριζαν ότι μια χώρα στην προσπάθειά της να πετύχει τους στόχους της ασκούμενης προστατευτικής πολιτικής, ίσως κρίνει αναγκαία την κήρυξη πολέμου κατά άλλων κρατών. Κεντρικό τους επιχείρημα ήταν ότι από την αποτελεσματικότητα των μέτρων προστατευτικής πολιτικής που εφαρμόζει το κράτος, εξαρτάται άμεσα η προαγωγή της ατομικής και της κοινωνικής ευημερίας. Οι απόψεις των Εμποροκρατών περί προστατευτικής πολιτικής και των μεθόδων λήψης αποφάσεων από το κράτος, επηρέασαν σημαντικά μεταγενέστερες Σχολές Οικονομικής Σκέψης και μεμονωμένους συγγραφείς.
