Της Άλκηστης Ζαλοκώστα από την Κυριακάτικη Kontranews
Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και η εικόνα στην αγορά είναι ζοφερή. Μαγαζιά χωρίς τραπέζια, μαγαζιά κλειστά. Απόκοσμη ατμόσφαιρα που πρωταγωνιστούν μικρά καφέ πνιγμένα στα λαμπιόνια και τις γιρλάντες σαν ένα είδος αυτοπροστασίας ή πείσματος μπροστά στα άδεια τραπέζια τους. Την ίδια ώρα προκαλεί θλίψη η μάχη που δίνουν εκατοντάδες συνάνθρωποί μας με τον φονικό ιό, ενώ η δεύτερη καραντίνα δεν έχει επιφέρει ακόμα τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Και ενώ η χώρα δίνει μάχη με την πανδημία, το συνεχόμενο lockdown έχει κουράσει ψυχολογικά τον κόσμο, έχοντας στραγγίξει κάθε πιθανότητα ανάκαμψης της αγοραστικής δύναμης.
Η εστίαση είναι ο δεύτερος σημαντικότερος εργοδότης της χώρας, μετά το δημόσιο, και τα εστιατόρια παρότι στο σύνολό τους συμμορφώθηκαν πλήρως στους υγειονομικούς κανόνες, είναι ήδη ένα μήνα και δέκα μέρες κλειστά, πλην αυτών που υπο – λειτουργούν, εξυπηρετώντας με take away και delivery.
Για το τι μέλλει γενέσθαι με τον κλάδο που μαζί με τον τουρισμό είναι ακρογωνιαίοι λίθοι της οικονομίας, ο Πρόεδρος Εστιατορίων και συναφών επιχειρήσεων Αττικής κ. Ιωάννης Δαβερώνης δηλώνει στην Κυριακάτικη Κοntranews ότι η Ένωση από την πρώτη στιγμή και υπεύθυνα ενημέρωσε τον Υπουργό Ανάπτυξης ότι αν ένα μαγαζί ανοίξει δεν μπορεί να κλείσει πάλι. Για αυτό και υπήρξε η πρόταση να παραμείνουν κλειστά, να υπάρχει οικονομική στήριξη σε κάθε περίπτωση για να μπορούν να πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους και όταν η κυβέρνηση αποφασίσει ότι θα πρέπει η εστίαση να ανοίξει, να ανοίξει.
Η λογική «ακορντεόν» στα εστιατόρια δεν μπορεί να αποδώσει κατά καμία έννοια και κατά γενική ομολογία των επιχειρηματιών. Το άνοιξε κλείσε προϋποθέτει επιπλέον κόπωση και πέταγμα πολύτιμων πρώτων υλών επομένως στην εστίαση δεν μπορεί να λειτουργήσει.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο βρισκόμαστε στην κόψη του ξυραφιού, και πρέπει άμεσα να παρθούν γενναίες αποφάσεις ήτοι η επιστρεπτέα προκαταβολή, που πρέπει να γίνει μη επιστρεπτέα, και οι εστιάτορες να ενταχθούν σε στοχευμένο πρόγραμμα ΕΣΠΑ.
Αυτή τη στιγμή το 60% των εστιατορίων της χώρας είναι εντελώς κλειστά. Από το 40% που λειτουργεί, ένα 20% είναι καταστήματα διανομής οργανωμένα, και υπάρχει και ένα 20% που προσπαθεί να λειτουργήσει το delivery και το take away, αλλά είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Όταν ο επιχειρηματίας όντας κλειστός συνεχίζει να πληρώνει το 60% του ενοικίου του, και τις πάγιες υποχρεώσεις όπως ΔΕΗ, νερό κ.τλ.π. ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές, και οι οφειλές στην εφορία έχουν πάρει απλώς παράταση, αυτό σημαίνει ότι πρακτικά όταν ανοίξει θα πρέπει να διπλοπληρώσει και να τριπλόπληρώσει υποχρεώσεις που απλώς αναβλήθηκαν.
Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης μέχρι στιγμής έχει υποσχεθεί ότι θα χαριστεί το 50% της επιστρεπτέας προκαταβολής 4. Και ενώ γίνονται κάποιες προσπάθειες, η λογική της κυβέρνησης αυτή τη στιγμή να δίνει δάνεια είναι λάθος, σχολιάζει ο κ. Δαβερώνης. «Αυτή τη στιγμή η επιστρεπτέα προκαταβολή που δίνεται στους επιχειρηματίες εστίασης είναι δάνειο. Άσχετα αν στην τελευταία την 4 το 50% χαρίζεται. Μέχρι στιγμής όμως η 1 η 2, η 3, και η μισή 4 είναι δάνεια και πρέπει να τα επιστρέψουμε».
Όσον αφορά στους εργαζόμενους που είναι και η μεγάλη πληγή, σε πρώτη φάση τον Νοέμβριο έλαβαν τα 800 ευρώ όντας σε αναστολή, ενώ για τον μήνα Δεκέμβρη σύμφωνα με την κυβέρνηση έχουν λαμβάνειν 535 ευρώ.
Ο κώδωνας του κινδύνου είναι παραπάνω από ηχηρός καθώς μοιάζει ξεκάθαρο ότι αν δεν στηριχθεί ο κλάδος και συνεχίσει η λογική των δανείων, τα λουκέτα θα είναι πολλά και ο κλάδος της εστίασης θα συρρικνωθεί, με αποτέλεσμα ένα 20 με 25% των επιχειρήσεων αυτού του κλάδου να μην μπορέσει να επανέρθει με άμεσο αντίκτυπο να χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο γνωστός επιχειρηματίας κ. Τάκης Διαμαντόπουλος που διατηρεί εστιατόριο επί πολλά χρόνια στα νότια προάστια. «Εμείς θέλουμε ξεκάθαρα διαγραφή χρεών αυτό είναι το ζητούμενο. Γιατί με τόσα χρέη όταν θα ξανα-ανοίξουν οι επιχειρήσεις θα είναι πολύ δύσκολο να ανταπεξέλθουν με τις τρέχοντες υποχρεώσεις, τις ασφαλιστικές εισφορές. Χωρίς ένα γενναίο κούρεμα της τάξης του 80%, πολλές επιχειρήσεις δεν θα αντέξουν, θα κλείσουν».
Ο επιχειρηματίας παρότι ανήκει στην κατηγορία που κινεί το take away και το delivery καθώς έχει παράδοση χρόνων και στον τομέα της διανομής, εξηγεί ότι απλώς ελαχιστοποιεί της ζημίες του, μιας και το κατάστημα έχει χωρητικότητα 250 καθήμενων, που με τις παρούσες συνθήκες δεν μπορεί να αξιοποιηθεί.
Για το αβέβαιο κλίμα και την απειλή λουκέτων σε όλη την αγορά –όλων των κλάδων, έχουν μιλήσει με σοβαρότητα εκπρόσωποι σημαντικών φορέων όπως ο κ. Κορκίδης, Πρόεδρος ΕΒΕΠ, που πρόσφατα επεσήμανε ότι «στόχος μας είναι να σώσουμε ότι σώζεται από τον τζίρο των 3.5 δισ. της Χριστουγεννιάτικης αγοράς. Τα μέτρα στήριξης φτάνουν τα 27,3 δισ. ευρώ και η μείωση του τζίρου ξεπερνά τα 35 δισ. ευρώ».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ, η εστίαση απασχολεί συνολικά στη χώρα περί τους 330.000 εργαζόμενους. Μετρώντας ήδη τις πληγές του, ταλανιζόμενος από τα διαρκή μνημόνια και την κρίση πριν την επιδημία, ο κλάδος βρίσκεται αντιμέτωπος με την μορφή χιλιάδων λουκέτων. Ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ κ. Καββαθάς έχει επανειλημμένως ζητήσει ουσιαστικότερη στήριξη από την πολιτεία.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Παπαθανάσης, σε πρόσφατες δηλώσεις του διεμήνυσε ότι «αργεί ακόμα πολύ το άνοιγμα της εστίασης φυσικά θα γίνει πολύ πριν το Πάσχα αλλά είμαστε ακόμα πολύ μακριά».
Η προστασία του πληθυσμού από τη μία με τα ελλιπή οικονομικά του κράτους, και από την άλλη η βραδυφλεγής βόμβα που λέγεται εστίαση, καθιστούν σαφές ότι απαιτεί γενναιότητα και ψυχραιμία το πέρασμα του «κυβερνητικού πλοίου» από τις Συμπληγάδες πέτρες, μόνο που ο χρόνος έχει ήδη αρχίσει να μετρά αντίστροφα.
