Σχόλια για το νέο μοντέλο, της τουρκικής κυβέρνησης
Η διαδρομή προς το νέο σύστημα διακυβέρνησης της Τουρκίας, συνεχίζει να καλύπτεται γρήγορα. Αυτή η ταχύτητα έχει δημιουργήσει και κάποιες ανεπιθύμητες αμφισημίες. Το νέο Σύστημα ή Μοντέλο της Προεδρικής Κυβέρνησης, παίρνει το όνομά του, από την ανώτερη ηγεσία της χώρας, από την κορυφή, όπου από τις εκλογές της 24ης Ιουνίου, βρίσκεται η Αυτού Εξοχότης Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ωστόσο, τα πράγματα που συνέβησαν τη Δευτέρα ήταν πολύ ενδιαφέροντα. Ας θυμηθούμε μερικά από αυτά τα ενδιαφέροντα γεγονότα. Η σεναριολογία, το «υπουργικό λαχείο» (Minister Lottery) οι εικασίες που κυκλοφόρησαν στα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης τις τελευταίες ημέρες, οι οποίες προέρχονται κυρίως από την Άγκυρα, σταμάτησαν. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε τώρα, ότι ο αριθμός των αντιπροέδρων κυμαίνεται μεταξύ 1 και 5. Ομοίως, έχει αλλάξει και ο κατάλογος των υπουργών.
Το πιο ακαταμάχητο κομμάτι, τον τελευταίο καιρό, ήταν οι ασήμαντες, προβλεπόμενες και ακούσιες ερμηνείες σχεδόν σε όλα τα τηλεοπτικά κανάλια. Υπήρχαν απίστευτες προσεγγίσεις μιας μεγάλης ομάδας αγνώστων ή ανθρώπων χωρίς κάποιο επίσημο τίτλο, που δεν έχουν ιδέα για το τι είναι η γραφειοκρατία.
Φαντάζομαι ότι στην Τουρκία υπάρχουν ειδικοί, επιτυχημένοι διευθυντές του ιδιωτικού τομέα, υπάρχοντες και οι παλιοί γραφειοκράτες για να σχολιάσουν την κατάσταση, αλλά είδαμε μόνο τα σχόλια σχεδόν αδιάφορων και άπειρων ανθρώπων να γεμίζουν όλες τις τηλεοπτικές οθόνες.
Δεν ήταν καθόλου ενδιαφέρον να βλέπουμε ότι ούτε οι ίδιοι οι συντονιστές δεν μπορούσαν να διαχειριστούν τους προσκεκλημένους τους ομιλητές… Νομίζω ότι παραμελούμε την κοινωνιολογία. Δεν μπορούμε να σταματήσουμε τα αντανακλαστικά μας από το να μας «διαχειριστούν».
Πάντα συγχέουμε τον εαυτό μας με αυτό που συμβαίνει και τι θέλουμε ή ελπίζουμε. Για παράδειγμα; Το Προεδρικό Κυβερνητικό Σύστημα ή μοντέλο γνωρίζουμε ότι ένα υβριδικό μοντέλο ειδικά για την Τουρκία. Την ίδια ώρα, βλέπουμε ορισμένους σχολιαστές να το συγκρίνουν με το αμερικανικό μοντέλο και μας εκπλήσσει ότι υπάρχουν άνθρωποι που το συγκρίνουν με μοντέλα διακυβέρνησης που απαντώνται σε χώρες της Κεντρικής Ασίας.
Παρόλο που η ιδέα θα έπρεπε να είναι να έχουμε μια σαφή εικόνα για τις αβεβαιότητες, βυθιστήκαμε στις υψηλές προσδοκίες. Υπάρχει ενθουσιασμός και «ηγεμονία» στην Άγκυρα και στους κύκλους της.
Ας κάνουμε κάποιες παρατηρήσεις σχετικά με τη νέα κυβέρνηση:
-Είναι πολύ σημαντικό για την κυβέρνηση να μειώσει τον αριθμό των υπουργείων, να φέρει μαζί συναφείς λειτουργίες, να καταργήσει ορισμένα από τα υπουργεία που δεν χρειάζονται.
– Η συνύπαρξη εκτός από τέσσερις υπουργούς από το προηγούμενο υπουργικό συμβούλιο, τουλάχιστον τεσσάρων ατόμων από τον επιχειρηματικό κόσμο και έξι προσώπων από τη «γραφειοκρατία» ήταν μια εξαιρετική επιλογή.
– Φυσικά, αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν και δύο κυρίες που έλαβαν υπουργικό πόστο.
-Επίσης σοφό και σημαντικό, ότι οι υπουργικοί διορισμοί δεν έγιναν με επιδίωξη να τηρηθούν περιφερειακές ισορροπίες.
-Είναι δύσκολο να απαντήσουμε για το αν τα μέλη του Συμβουλίου των Υπουργών δημιούργησαν μεγάλο ενθουσιασμό. Από την άλλη πλευρά, είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για τα υπουργεία που σχετίζονται με την Οικονομία. Στην πραγματικότητα, θα ήταν λάθος να μπούμε στο παιχνίδι των προσδοκιών για το Συμβούλιο των Υπουργών.
Στο νέο μοντέλο, τα υπουργεία σχεδιάζονται ως μονάδα δράσης και όχι ως μονάδα λήψης αποφάσεων. Τα μέλη των συμβουλίων πολιτικής που θα καθοδηγήσουν τις πολιτικές των υπουργείων δεν έχουν ακόμη οριστεί. Πρώτα και πάνω από όλα τα υπουργεία, υπάρχει ο Πρόεδρος. Για παράδειγμα; Δεν είναι δυνατόν να μιλήσουμε μόνο το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών χωρίς να γνωρίζουμε τη λειτουργία του Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής, του Τμήματος Στρατηγικής και Προϋπολογισμού και ακόμη και του Γραφείου Οικονομικών.
Θα τεθεί σε λειτουργία ένα ολοκληρωμένο σύστημα. Είναι σαν μια αλυσίδα αξίας. Ο αδύναμος κρίκος αυτής της αλυσίδας θα αποκαλύψει την πραγματική αντοχή της. Έτσι πριν μπουν και οι άλλοι δακτύλιοι της αλυσίδας, θα είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί επιτυχία χωρίς αυτά τα νέα δαχτυλίδια να είναι ισχυρά και συμβατά.
Δεν θα είναι πλέον δυνατή η σύνδεση αυτής της αποτυχίας με μια γραφειοκρατική ολιγαρχία. Με λίγα λόγια το σύστημα πρέπει να είναι επιτυχές … Αλλά; δεν θα είναι εύκολο να επιτύχουμε με τη δομή και την υπέρσυγκέντρωση στην Άγκυρα, καθώς η τοπική κυβέρνηση δεν έχει ενδυναμωθεί.
