Εκλογές σε λευκό χαρτί

Οι εκλογές της ερχόμενης Κυριακής είναι η πρώτη εκλογική αναμέτρηση έπειτα από 4 χρόνια και αυτό το στοιχείο από μόνο του είναι αρκετό για να αναδείξει τη σοβαρότητά τους.

Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι όλοι προσπαθούν να προβλέψουν πώς θα κινηθούν οι ψηφοφόροι, βασιζόμενοι στις δημοσκοπήσεις.

Σύμφωνα, λοιπόν, με την εικόνα και τις βασικές τάσεις που αποτυπώνονται σε όλες τις δημοσκοπήσεις, η ΝΔ έχει χτυπήσει «ταβάνι» στη συσπείρωση, φτάνοντας σχεδόν στο 90% ενώ η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ ανεβαίνει, ωστόσο υπολείπεται σημαντικά. Η αδιευκρίνιστη ψήφος έχει πέσει κάτω από το 20%, ωστόσο το ποσοστό της είναι ακόμη μεγάλο και μπορεί, εν πολλοίς, να κρίνει την έκβαση της αναμέτρησης.

Μόνο που όλα τα παραπάνω μετριούνται σε ένα εξαιρετικά θολό τοπίο, που θυμίζει κινούμενη άμμο: για παράδειγμα, η συσπείρωση μετριέται σε σχέση με την τελευταία εκλογική αναμέτρηση –δηλαδή τις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015. Μόνο που τότε, αυτές οι εκλογές είχαν διεξαχθεί σε ένα εξαιρετικά περίεργο και αλλόκοτο περιβάλλον. Είχε προηγηθεί ένα κολασμένο εξάμηνο διαπραγμάτευσης, ένα δημοψήφισμα που καθόρισε τα πάντα, αλλά και ο μεγάλος συμβιβασμός του Αυγούστου. Οι πολίτες τελούσαν ακόμη υπό το σοκ των κλειστών τραπεζών, κάποιοι αισθάνονταν φόβο ότι αδειάζει η κλεψύδρα της Ελλάδας στην Ε.Ε., ενώ σε (πολλούς) άλλους ήταν νωπή η οργή από τον ωμό εκβιασμό που είχε υποστεί η χώρα μας και η κυβέρνηση από τους Ευρωπαίους.

Με άλλα λόγια, ο τρόπος που αποτυπώθηκε η εκλογική συμπεριφορά ενός εκάστου των εκλογέων τον Σεπτέμβριο του 2015 λέει λίγα, έως τίποτα, για τους ψηφοφόρους του σήμερα. Άλλωστε, τον Σεπτέμβριο του 2015 είχαν ήδη αναδειχθεί τα μείζονα προβλήματα των δημοσκοπήσεων, μετά την παταγώδη αποτυχία όλων των επιστημόνων να προβλέψουν –ή έστω να προσεγγίσουν- το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Ενός δημοψηφίσματος που «ακύρωσε» μέσα σε μία ημέρα κάθε επιστημονική αναγωγή των δημοσκόπων σε σχέση με το παρελθόν, καθώς οι ψηφοφόροι όλων των κομμάτων και των χρωμάτων «χωρίστηκαν» σε δύο μέρη: σε εκείνους που είπαν «ναι» και σε εκείνους που είπαν «όχι». Προφανώς και υπήρξαν ΣΥΡΙΖΑίοι που ψήφισαν «ναι» υπό τον φόβο μήπως χάσουν τα χρήματά τους στην τράπεζα ή μήπως βγούμε από την Ευρωζώνη. Επίσης προφανώς υπήρξαν νεοδημοκράτες ή ΠΑΣΟΚοι που ψήφισαν «όχι», εξοργισμένοι από τον κυνικό εκβιασμό σε βάρος της χώρας.

Ολα όσα έγιναν εκείνο το καλοκαίρι, τόσο στο δημοψήφισμα όσο και στις εκλογές που ακολούθησαν, αφορούσαν μία πολύ συγκεκριμένη και «πυκνή» περίοδο που δεν θυμίζει σε τίποτα το «σήμερα». Για τον λόγο αυτό, ακόμη και το μέγεθος της «συσπείρωσης» είναι σχετικό και πολύ λίγα μπορεί να δείξει. Οι εκλογές της προσεχούς Κυριακής γράφονται σε tabula rasa και για τον λόγο αυτό δεν μπορεί να γίνει γι’ αυτές καμία πρόβλεψη βασισμένη στο παρελθόν. Η Ελλάδα του 2015 ήταν μια άλλη χώρα σε σχέση με την Ελλάδα του σήμερα και, αυτονοήτως, το ίδιο ισχύει και για τους ψηφοφόρους.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ