Εκ των υστέρων συμπεράσματα για το Ελσίνκι

Την ώρα που στο πολιτικό ρεπορτάζ αναζωπυρώνεται η κόντρα «σημιτικών»-«καραμανλικών» με αφορμή το άρθρο του Κώστα Σημίτη στα «Νέα» αλλά και τις πολιτικές διαστάσεις που αυτό πήρε, η ουσία της παρέμβασης του πρώην πρωθυπουργού μας υπενθυμίζει ένα κρίσιμο θέμα: τη συνέχεια και συνέπεια που πρέπει να διέπει την εξωτερική πολιτική της χώρας, ειδικά όταν μιλάμε για μείζονα θέματα, όπως τα ελληνοτουρκικά. Πίσω, λοιπόν, στο 1999, για να δούμε τί μαθήματα μπορούμε να πάρουμε από τότε: Με την περίφημη συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής του Ελσίνκι, η κυβέρνηση Σημίτη «πήρε» δύο βασικές επιτυχίες: πρώτον, την απόφαση να ενταχθεί η Κύπρος στην Ε.Ε. χωρίς να θεωρείται προαπαιτούμενο η επίλυση του Κυπριακού (κάτι που πολλοί εταίροι μας μετάνιωσαν έκτοτε…) και, δεύτερον, να θεσπιστεί η προϋπόθεση της επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης πριν η Τουρκία πάρει «πράσινο φως» για να συνεχίσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις προς την Ε.Ε. Η προϋπόθεση της Χάγης είχε λειτουργήσει, αφού το ρεπορτάζ της εποχής ως το 2003 έλεγε ότι οι διαπραγματεύσεις για να πάνε οι δύο χώρες στη Χάγη βρέθηκαν σε πολύ προχωρημένο στάδιο –και κάτι τέτοιο φέρεται να αποκάλυψε προ 10 ημερών ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αμπντουλάχ Γκιουλ στη συνάντηση που είχε με τον Αλέξη Τσίπρα στην Τυνησία. 

Όμως, το 2004, στην Ελλάδα είχαμε αλλαγή κυβέρνησης. Η νέα κυβέρνηση Καραμανλή «προσπέρασε» το Ελσίνκι και έτσι χάθηκε ο μοχλός πίεσης προς την Άγκυρα. Από τότε ως τώρα έχουν αλλάξει πολλά.  Ωστόσο, αυτό που δεν έχει αλλάξει είναι η συνέχεια και συνέπεια της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, που προχωρά βήμα-βήμα ανεξαρτήτως κυβέρνησης, εσωτερικής πολιτικής κατάστασης, ποιότητας της Δημοκρατίας κτλ. Και απ’ αυτό έχουμε να διδαχθούμε πολλά.