Συνέντευξη στον ΧΡΗΣΤΟ ΚΥΜΠΙΖΗ για την Κυριακάτικη Kontranews
Μιλώντας στην Κυριακάτικη Kontranews, o Πρύτανης του ΕΚΠΑ, Θάνος Δημόπουλος εξηγεί τι είναι το το σύνδρομο MIS-C που προκαλείται από τον κορωνοϊό, τονίζοντας πως ο εμβολιασμός προστατεύει σε μεγάλο βαθμό τα παιδιά από αυτό. Εξηγεί γιατί δεν πέφτουν τα κρούσματα και οι θάνατοι, μιλά για τα φάρμακα και τα νέα εμβόλια που αναμένονται και απαντά στο αν ανησυχεί για την πιθανότητα εμφάνισης μιας νέας πιο επικίνδυνης μετάλλαξης.
Τι είναι το σύνδρομο MIS-C το οποίο έχει προκαλέσει ανησυχία σε πολλούς γονείς;
Το πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο των παιδιών (MIS-C) αποτελεί ένα κλινικό σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από συμμετοχή πολλαπλών οργάνων, με εκδηλώσεις από το αναπνευστικό, το γαστρεντερικό ή το καρδιαγγειακό σύστημα, αιματολογικές ή βλεννογονοδερματικές αλλοιώσεις. Η κλινική αυτή οντότητα περιγράφηκε για πρώτη φορά τον Απρίλιο του 2020. Κλινικά, τα παιδιά μπορεί να εμφανίζουν πυρετό, κοιλιακό άλγος, εμετούς, διάρροια, εξανθήματα, καταβολή. Το σύνδρομο αυτό αποτελεί όψιμη εκδήλωση της COVID-19, καθώς εκδηλώνεται 2-4 εβδομάδες μετά την οξεία λοίμωξη. Στα μικρά παιδιά τα συμπτώματα μοιάζουν περισσότερο με εκείνα της νόσου Καβασάκι, ενώ οι έφηβοι και οι νέοι ενήλικες εμφανίζουν πιο έντονη φλεγμονώδη αντίδραση, η οποία απειλεί σοβαρότερα την καρδιά και άλλα όργανα. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα, δύο δόσεις εμβολίου BNT162b2 προστατεύουν σε ποσοστό άνω του 90% από την εμφάνιση του MIS-C.
Επιστήμονες και πολιτικοί πριν αρκετές εβδομάδες μιλούσαν για αποκλιμάκωση, όμως ακόμα τα κρούσματα είναι πολλές χιλιάδες την ημέρα και οι θάνατοι πολλοί… Πότε πιστεύετε πως θα βελτιωθεί η κατάσταση;
Είναι γεγονός ότι παρατηρείται επιπέδωση στην επιδημιολογική πορεία του κύματος Όμικρον της πανδημίας COVID-19 στη χώρα μας και ο ημερήσιος αριθμός θανάτων παραμένει σε σταθερά επίπεδα. Η εμφάνιση και η σταδιακή εξάπλωση της παραλλαγής Όμικρον 2 σε συνδυασμό με τη σταδιακή επιστροφή στην καθημερινότητα πιθανότατα ευθύνεται για τα νέα κρούσματα που καταγράφονται ακόμα και σε εμβολιασμένους. Ωστόσο, ένα σημαντικό μέρος του ελληνικού πληθυσμού παραμένει ανεμβολίαστο ή μερικώς εμβολιασμένο με 1 ή 2 δόσεις του εμβολίου. Αυτοί οι πολίτες, και ιδιαίτερα όσοι είναι μεγαλύτερης ηλικίας και έχουν συννοσηρότητες, διατρέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου COVID-19 και σοβαρών επιπλοκών, συμπεριλαμβανομένου του θανάτου. Η συνέχιση της εμβολιαστικής εκστρατείας και η μαζική συμμετοχή των πολιτών θα οδηγήσει στη μείωση των νοσηλειών και των θανάτων λόγω COVID-19.
Πολλοί επιστήμονες θεωρούν πως ο ιός θα γίνει ενδημικός… Ποια η διαφορά της πανδημίας από την ενδημία;
Μια ενδημική κατάσταση υπάρχει σε ένα σχετικά σταθερό, προβλέψιμο ποσοστό μεταξύ μιας ομάδας ανθρώπων. Ο παρατηρούμενος αριθμός περιπτώσεων είναι περίπου ο ίδιος με τον αναμενόμενο αριθμό. Αυτή η ομάδα των ανθρώπων μπορεί να είναι όλοι οι κάτοικοι μιας πόλης ή ενός νομού, ή μεγαλύτερες περιοχές όπως χώρες ή ήπειροι. Ένα ξέσπασμα (συρροή κρουσμάτων) είναι όταν μια ξαφνική αύξηση του αριθμού των ατόμων με μια ασθένεια είναι μεγαλύτερη από μια αναμενόμενη αύξηση. Αυτό ισχύει είτε υπάρχουν περισσότερες περιπτώσεις ενδημικής πάθησης από το αναμενόμενο, είτε η ασθένεια εντοπίζεται για πρώτη φορά κάπου που δεν υπήρχε πριν. Μια επιδημία είναι ένα ξέσπασμα που εξαπλώνεται σε μια ευρύτερη γεωγραφική περιοχή. Η πανδημία είναι μια επιδημία που εξαπλώνεται παγκοσμίως. Ο διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των ΗΠΑ Δρ Αντονι Φαούτσι πιστεύει ότι ο νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2 θα γίνει ενδημικός όταν το επίπεδο των μολύνσεων είναι τόσο χαμηλό ώστε να μην έχει πλέον αντίκτυπο στις καθημερινές δραστηριότητες και στην κοινωνικοοικονομική ζωή των ανθρώπων.
Ανησυχείτε πως θα εμφανιστεί στο μέλλον μια πιο επικίνδυνη μετάλλαξη;
Κανείς δε μπορεί να είναι 100% σίγουρος για το μέλλον της πανδημίας. Η αδυναμία εξάλειψης του κορωνοϊού δεν σημαίνει ότι ο αριθμός των θανάτων, των νοσούντων, ή τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης θα συνεχιστούν να υφίστανται στην κλίμακα που παρατηρείται σήμερα. Η μελλοντική πορεία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον βαθμό ανοσίας που αναπτύσσεται μέσω μόλυνσης, ή εμβολιασμού και επίσης πώς θα εξελιχθεί ο ιός. Η εξασθένιση της ανοσίας σε συνδυασμό με την ανάδυση νέων στελεχών του ιού αποτελούν βασικούς παράγοντες που θα καταστήσουν τον ιό ενδημικό. Στις περιοχές που θα επιτευχθεί ανοσία αγέλης, θα υπάρχει κίνδυνος επιδημικών εκρήξεων, αλλά θα περιορίζονται γρήγορα λόγω του υψηλού βαθμού συλλογικής ανοσίας. Είναι πιθανό ότι ο ιός θα συνεχίσει να μεταδίδεται, αλλά εφόσον έχει αναπτυχθεί κάποια ανοσία μέσω φυσικής μόλυνσης ή εμβολιασμού, δεν θα υπάρχει κίνδυνος σοβαρής νόσου.
Ποια είναι η πρώτη εικόνα για την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων;
Προκαταρκτικά δεδομένα δείχνουν ότι το αντι-ικό φάρμακο Paxlovid μείωσε κατά 90% τις νοσηλείες και τους θανάτους όταν χορηγήθηκε 3 με 5 μέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων της νόσου και εμφανίζει αποτελεσματικότητα έναντι και του στελέχους Oμικρον. Η μολνουπιραβίρη μείωσε επίσης τον κίνδυνο νοσηλείας ή θανάτου συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο σε μη νοσηλευόμενους, μη εμβολιασμένους ενήλικες με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη COVID-19 ήπιας προς μέτριας βαρύτητας και τουλάχιστον έναν παράγοντα κινδύνου για εξέλιξη σε σοβαρή νόσο COVID-19. Οι ασθενείς που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες έχουν προτεραιότητα για πρόσβαση στα αντι-ιικά φάρμακα, καθώς έχουν υψηλότερο κίνδυνο από το γενικό πληθυσμό να εμφανίσουν σοβαρή νόσο.
Ποια η διαφορά των νέων εμβολίων που αναμένονται από αυτά που ήδη χορηγούνται;
Η τεχνική παρασκευής των νέων εμβολίων είναι διαφορετική από τα άλλα εμβόλια, καθώς περιέχουν τη πρωτεΐνη-ακίδα του ιού αυτή καθαυτή σε ένα νανοσωματίδιο που δεν μπορεί να προκαλέσει τη νόσο, αλλά εγείρει τόσο τη χυμική όσο και την κυτταρική ανοσία. Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά δεδομένα, το εμβόλιο Novavax είναι 90% αποτελεσματικό έναντι της συμπτωματικής νόσου και 100% έναντι της σοβαρής νόσου.
