Συνέντευξη στην Άλκηστη Ζαλοκώστα από την Κυριακάτικη Kontranews
Η καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Πρόεδρος του Ινστιτούτου Prolepses, Αθηνά Λινού, μέσω της Κυριακάτικης Kontranews, αποτιμά την κατάσταση της πανδημίας, και αναφέρει πως «πρέπει να πάμε στο χωριό το Πάσχα, αλλά με συνέπεια και προσοχή».
Επισημαίνει ότι «είναι επιφυλακτική με τη διαδικασία των self tests» καθώς η αξιοπιστία τους «είναι ίσως και λιγότερη από 60% σε σύγκριση με τα μοριακά τεστ».
Παρότι εκτιμά «ότι ανοσία αγέλης θα έχουμε περί τα μέσα Φθινοπώρου», τονίζει ότι «μπορεί να μας πάρει χρόνια, να πετάξουμε τις μάσκες».
Επίσης, μιλά και για τα προβλήματα που έχουν προκύψει με συγκεκριμένα εμβόλια.
κ. Λινού ποια είναι η αποτίμηση της κατάστασης;
Υπάρχει μια σταθεροποίηση στον δείκτη θετικότητας ανάμεσα στο 5-6%. Είναι ευχάριστο λοιπόν ότι υπάρχει μία τάση προς τα κάτω τις τελευταίες εβδομάδες, θα συνεχιστούν όμως τα προβλήματα στις εντατικές και οι θάνατοι. Όσο περνά ο καιρός θα μειώνονται τα κρούσματα γιατί αυξάνονται οι εμβολιασμένοι, αλλά και αυτοί που αποκτούν ανοσία, καθώς πέρασαν τη νόσο.
Αυξάνονται διαρκώς περιπτώσεις ανθρώπων που κόλλησαν τον ιό μέσα στα νοσοκομεία…
Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Έχει γίνει και με άλλες πανδημίες όπως της γρίπης, και χρειάζεται μεγάλη προσοχή από τους εργαζομένους, δηλαδή να κάνουν τα τεστ τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα και όχι self tests ή rapid, αλλά μοριακά. Υπάρχουν και κάποιοι που δεν έχουν εμβολιαστεί, ή έχουν εμβολιαστεί και κολλάνε.
Πιστεύετε ότι πρέπει να πάμε στο χωριό το Πάσχα;
Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να πάμε, αλλά με πολύ μεγάλη συνέπεια και προσοχή. Δηλαδή να πάμε στην επαρχία ή οπουδήποτε αλλού επιθυμούμε, αλλά όταν πρόκειται για εσωτερικό χώρο, να συναντιόμαστε μόνο με μία οικογένεια. Σε εξωτερικό χώρο, με μάσκες και αποστάσεις μπορεί κανείς να δει τους πάντες.
Πώς εκτιμάτε την πρόταση με τα self tests στα διόδια;
Και αυτό θα βοηθήσει, αλλά δεν είμαι σίγουρη ότι είναι η καλύτερη επιλογή, γιατί πρέπει να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα και η ακρίβειά του. Καλύτερα είναι να κάνει κάποιος rapid test.
Πρόσφατα ο κ. Σαρρηγιάννης δήλωσε, ότι η αξιοπιστία του self test σε σχέση με το μοριακό είναι γύρω στο 60%.
Ίσως και λιγότερο.
Εάν δεν είναι τόσο ακριβής η διαδικασία του self test, πως θα βοηθήσει, ιδίως σε εκπαιδευτικούς και μαθητές στα σχολεία;
Οπωσδήποτε βοηθάει γιατί κάποια κρούσματα τα βρίσκει, και αν ακολουθήσει σοβαρή ιχνηλάτηση και απομόνωση των εκπαιδευτικών, μαθητών, και των οικογενειών τους που θα βρεθούν θετικοί, θα δημιουργήσει μια ασπίδα, για ένα ποσοστό των θετικών όμως. Θα υπάρχουν και άλλοι θετικοί, για αυτό και πρέπει να συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε αυστηρά και όλα τα άλλα μέτρα. Το να βρούμε και άλλες αίθουσες με λιγότερα παιδιά, να αερίζονται πάρα πολύ καλά οι χώροι, να χρησιμοποιούνται αξιόπιστες μάσκες και το πλύσιμο των χεριών παράλληλα με τα τεστ, θα βελτιώσει την κατάσταση. Αν όμως το αρνητικό τεστ, θεωρηθεί απουσία κινδύνου, τότε αυτό είναι πάρα πολύ επικίνδυνο. Ακόμα και αν έχουμε αρνητικό τεστ, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να μεταδίδουμε, δηλαδή να είμαστε αρνητικοί και να μετατραπούμε σε θετικούς πάρα πολύ γρήγορα, ή να μην έχει γίνει σωστά το τεστ, ή να μην έχει δείξει σωστό αποτέλεσμα.
Υπό αυτό το πρίσμα, πως θα διαμορφωθεί ο “λόγος” τεστ και κρουσμάτων, ώστε να υπάρχει σαφής επιδημιολογική εικόνα;
Είμαι πολύ επιφυλακτική γιατί είναι πολύ χαμηλός ο δείκτης θετικότητας. Και αν είναι τόσο χαμηλός ο δείκτης θετικότητας στους εκπαιδευτικούς που εκπροσωπούν μέρος του πληθυσμού ενηλίκων, με θετικότητα στο 1/1000 ή στο 2/1000, σημαίνει ότι τα θετικά τεστ που ανακοινώνονται, εκπροσωπούν σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού. Άρα κάτι πάει στραβά. Ή είναι πολύ επιλεγμένοι αυτοί που κάνουν τα οργανωμένα rapid τεστ και τα μοριακά, και είναι μόνο αυτοί που έχουν πολύ υψηλή πιθανότητα να νοσούν και κανείς άλλος, ή δεν είναι υψηλή η επιτυχία των self tests.
κ. Λινού, αν ήταν στο δικό σας χέρι, τι θα πράττατε;
Σε ένα πραγματικά τυχαίο δείγμα που να αντιπροσωπεύει όλα τα παιδιά, που έχουν αρνητικό ή θετικό self test, θα έκανα μοριακό για να επιβεβαιώσω την ακρίβεια του self test. Και αν είναι επαρκής, δηλαδή, αν υπάρχει μεγάλη συμφωνία με το μοριακό, τότε θα συνέχιζα. Διαφορετικά θα προσπαθούσα να βελτιώσω τις διαδικασίες με τα self tests. Π.χ. να γίνονται παρουσία εκπαιδευτικών στα σχολεία και να ανακοινώνονται εκεί, και αν αποδειχτεί ότι είναι προβληματικά, θα άλλαζα εταιρεία.
Ποια η γνώμη σας για τα θέματα που έχουν προκύψει με τα εμβόλια Astra Zeneca και Johnson&Johnson;
Έχουν παρενέργειες αλλά πολύ σπάνιες. Για παράδειγμα, γυναίκες κάτω των 50, καλό είναι να κάνουν κάποιο άλλο εμβόλιο, γιατί εκεί φαίνεται ότι είναι μεγαλύτερος ο κίνδυνος. Και ταυτόχρονα να συνεχίσει η έρευνα για να δούμε το αν και πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα. Το καλό είναι ότι βρέθηκε ότι υπάρχει πρόβλημα, γιατί μέσα στα τόσα εκατομμύρια εμβολιασμών, θα μπορούσαμε να αγνοούμε ότι υπάρχουν παρενέργειες. Επομένως η επιστημονική κοινότητα επαγρυπνεί, και αυτό είναι θετικό.
Σε άλλες χώρες είδαμε ότι καταργείται το συγκεκριμένο εμβόλιο.
Θεωρώ ότι αν δεν έχουμε άλλο εμβόλιο, δηλαδή αν η επιλογή είναι, να μην κάνω καθόλου εμβόλιο ή να κάνω το Astra Zeneca και το Johnson & Johnson, τότε πρέπει να κάνω το εμβόλιο. Γιατί ο κίνδυνος αν μείνω ανεμβολίαστος να πάθω κάτι σοβαρό, είναι πάνω από 100 φορές μεγαλύτερος. Επομένως, στην περίπτωση που δεν μπορώ να αντικαταστήσω τα εμβόλια, με άλλα διαφορετικά, πρέπει να κάνω αυτά που έχω. Αν όμως έχω την δυνατότητα να διαχωρίσω τον πληθυσμό, για να κάνω αυτά τα εμβόλια σε ομάδες που έχουν πολύ μικρότερο κίνδυνο, θα το έκανα.
Πότε βλέπετε την πολυπόθητη ανοσία αγέλης;
Ίσως προς το τέλος καλοκαιριού ή και τα μέσα φθινοπώρου.
Θα πετάξουμε τις μάσκες στα μέσα φθινοπώρου;
Δεν ξέρω αν θα πετάξουμε τις μάσκες ποτέ! Εξαρτάται από το είδος των μεταλλάξεων που θα κυκλοφορούν, και πόσο θα τις έχουν καλύψει τα εμβόλια που θα έχουμε κάνει!
Ενώ περιμένουμε την αρχή του τέλους αυτής της κατάστασης, να αγκαλιαστούμε, να φιληθούμε ελεύθερα, μας λέτε ότι θα αργήσουμε πολύ να βγάλουμε τη μάσκα;
Εάν συνεχίζει να μην εμβολιάζεται όλη η υφήλιος, και να έχουμε μεταλλάξεις, μπορεί να πάρει και χρόνια! Εξαρτάται από το τι μεταλλάξεις θα έχουμε και τι θα έχει γίνει με τον εμβολιασμό. Για να καλυφθούμε όλοι στην Ελλάδα θέλουμε 10 εκατομμύρια δόσεις ακόμα.
Αθηνά Λινού, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας – Πρόεδρος του Ινστιτούτου Prolepses
