Συνέντευξη στην Άλκηστη Ζαλοκώστα από την Κυριακάτικη Kontranews
Η καθηγήτρια Επιδημιολογίας και πρόεδρος του Ινστιτούτου Prolepses, Αθηνά Λινού, μιλά στην Κυριακάτικη Kontranews για την αύξηση των κρουσμάτων και την επερχόμενη αποκλιμάκωση, εξηγώντας μεταξύ άλλων, ότι την παρούσα στιγμή είναι σημαντικό να μην πραγματοποιεί ο κόσμος επισκέψεις στα σπίτια. Η επιστήμονας σημειώνει ότι θα πρέπει «να μπορεί να βγει ο κόσμος έξω όσο θέλει» και υποστηρίζει πως «τα μικρά μαγαζιά και εστιατόρια θα μπορούσαν να ανοίξουν με μέτρα ακόμα και τώρα».
κ. Λινού δεν είναι επικίνδυνες οι διαδηλώσεις για να μεταδοθεί ο ιός;
Είναι επικίνδυνο, αλλά επειδή γίνεται έξω, είναι λιγότερο επικίνδυνο από αυτό που γίνεται μέσα, δηλαδή τις συναντήσεις πολλών ανθρώπων σε σπίτια.
Ξεπεράσαμε τα 3.000 κρούσματα την ημέρα…
Αυτό συμβαίνει επειδή έχουμε κάνει 60.000 τεστ. Είναι ανησυχητικά αυξημένα, αλλά και άλλες φορές έχουν υπάρξει έτσι. Δεν πρέπει να μετράμε τον απόλυτο αριθμό, αλλά να βλέπουμε το ποσοστό, δηλαδή τον δείκτη θετικότητας που είναι γύρω στο 6%, τώρα.
Πρέπει να τονίσουμε, τι πρέπει να κάνει ο κόσμος, μέσα στο σπίτι. Δεν πάμε καμία επίσκεψη, ούτε δεχόμαστε επισκέψεις ακόμα και αν παρεξηγηθούμε. Επίσης αν θα χτυπήσει το κουδούνι, γιατί μπορεί να έρθει ο ταχυδρόμος ή Κούριερ, πρώτα φοράμε τη μάσκα και μετά ανοίγουμε. Και αν μπει και στο σπίτι, ανοίγουμε και τα παράθυρα.
Ο κόσμος έχει εκνευριστεί με τον διαρκή περιορισμό. Όταν δε, ακούει για 2χλμ, αλλά μπορεί να πάει σε πορείες ή διαδηλώσεις, μπερδεύεται κιόλας…
Υπάρχει εκνευρισμός από όλες τις πλευρές. Και από αυτούς που διαδηλώνουν και από αυτούς που δεν διαδηλώνουν και γενικά όταν σου λένε δεν θα πας πουθενά, αλλά τα λεωφορεία είναι γεμάτα, ή βλέπεις ουρές σε τράπεζες, ή ακόμα και σε εμβολιαστικά κέντρα. Και το χειρότερο είναι να είναι ημέρα και να πρέπει να κλειστείς σπίτι, που και αυτό δεν έχει καμία λογική.
Τι πρέπει να γίνει λοιπόν;
Αυτό που μπορεί να γίνει, είναι, να αυξηθούν οι ώρες, να βγει ο κόσμος έξω όσο θέλει, να φορά μάσκα και να τηρεί αποστάσεις. Μια πρακτική συμβουλή είναι, αν πρέπει να δεις κάποιον, για οποιαδήποτε λόγο, συναντήσου σε ένα πάρκο, ή σε ένα δρόμο, σε απόσταση 2 μέτρων, σε ώρα που δεν έχει κόσμο και συζήτησε από μακριά με μάσκα.
Εσείς συμφωνείτε με τα νέα μέτρα;
Όχι, ιδίως με το να μην μπορείς να μετακινηθείς από δήμο σε δήμο. Προπάντων δήμοι που δεν έχουν πάρκα, ή με την ύπαιθρο που διαθέτουν, δεν μπορούν να ικανοποιήσουν όλο τον πληθυσμό, όπως ο Δήμος Αθηναίων. Όταν δεν έχεις πρόσβαση στη θάλασσα και δεν έχεις μεγάλα πάρκα, που θα πάνε; Αναγκαστικά θα συνωστιστούν. Έπρεπε να υπάρχουν εξαιρέσεις. Και στις 18.30 είναι ακόμα ημέρα, για να κλειστεί κάποιος σπίτι. Πρέπει να αυξηθεί η ώρα. Και τα σουπερμάρκετ θα έπρεπε να λειτουργούν όλο το 24ωρο, ώστε να μην υπάρχουν ουρές.
Η οικονομία ψυχορραγεί. Πότε πρέπει να ανοίξουν τα καταστήματα;
Τα μικρά μαγαζάκια της γειτονιάς και από τώρα θα έπρεπε να είναι ανοιχτά. Με σύνεση, με μάσκες θα μπορούσαν να λειτουργούν. Τα μεγάλα εμπορικά κέντρα, στην Αμερική ιδίως, λειτουργούν με το 30% των πελατών. Γνωρίζει η πολιτεία την κινητικότητα των πελατών και μπαίνει συγκεκριμένο ποσοστό, σε διευρυμένο ωράριο και έτσι διασπείρεται ο κόσμος και εξυπηρετείται. Τα μικρά καταστήματα, αν μπορούν να είναι και αρκετές ώρες ανοιχτά και αν ο ιδιοκτήτης ελέγχεται 1 με 2 φορές την εβδομάδα με τεστ, είναι μια χαρά να λειτουργούν.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση η εστίαση δεν μπορεί να ανοίξει τον Μάρτιο…
Η αλήθεια είναι, ότι υπάρχει πολύ λίγη επικοινωνία ανάμεσα στους ειδικούς, τους πολιτικούς και όλους εκείνους που χειρίζονται αυτή την κατάσταση και τον καθημερινό άνθρωπο. Δεν νομίζω ότι κάποιος από όλους αυτούς έχει μπει σε λεωφορείο ή τρένο, τον τελευταίο καιρό.
Θα έπρεπε να ανοίξουν τα μαγαζιά, μόνο με εξωτερικούς χώρους και με επίβλεψη από την αστυνομία. Και να συνταγογραφηθεί το τεστ για τους εργαζόμενους και να γίνεται κάθε 3 ημέρες.
Έχουμε αυξημένη μεταδοτικότητα λόγω των μεταλλάξεων, κ. Λινού;
Ναι ακριβώς, είναι πιο μεταδοτικές οι περισσότερες μεταλλάξεις και από ότι φαίνεται στην Ελλάδα έχει επικρατήσει το βρετανικό στέλεχος. Εν μέρη είναι καλό, γιατί είναι πιο μεταδοτικό, αλλά όχι πιο επιθετικό. Είναι καλό όμως, ότι έχει εμβολιαστεί ένα μεγάλο μέρος των ηλικιωμένων, που είναι και πιο ευάλωτοι. Δηλαδή αν κολλήσει κάποιος 40αρης και κάποιος 80αρης, η πιθανότητα να πεθάνει ο 80αρης είναι δέκα φορές μεγαλύτερη. Είναι υπέρ της κυβέρνησης, ότι μπόρεσε και εμβολίασε τους ηλικιωμένους.
Το Ισραήλ με τον εμβολιασμό του 40% του πληθυσμού, επέστρεψε σε μία κανονικότητα με ανοιχτά μαγαζιά, μπαρ κτλ. Εμείς πότε θα επανέλθουμε;
Έχει ακόμα δρόμο και το Ισραήλ, αλλά είναι πολύ καλά τα πράγματα εκεί. Εξαρτάται, από τι εμβόλια θα φέρουμε. Δηλαδή αν φέρουμε πολλές δόσεις, JOHNSON & JOHNSON π.χ, επειδή η δόση δεν χρειάζεται κατάψυξη, θα μπορούσαν να το δώσουν σε ιδιώτες γιατρούς, στα φαρμακεία, για να εμβολιαστεί γρήγορα ο κόσμος. Αλλά δεν ξέρουμε, ούτε πόσες δόσεις θα έχουμε, ούτε το είδος του εμβολίου ώστε να μπορεί να αλλάξει λίγο και η διαδικασία και να μπορεί ο καθένας να το κάνει. Γιατί τώρα, δεν έχουμε την δυνατότητα να κάνουμε 150.000 δόσεις την ημέρα, προκειμένου να επανέλθουμε σύντομα.
Πόσα αντισώματα αποκτά κανείς και με την 2η δόση εμβολιασμού;
Δεκαπέντε ημέρες μετά και την 2η δόση είμαστε πλήρως προστατευμένοι, για ένα διάστημα 7-8 μηνών. Τώρα υπάρχει η εμπειρία από ανθρώπους που είχαν εμβολιαστεί δοκιμαστικά και μπορούμε να δούμε πότε και ποιοι νόσησαν. Και αυτοί που νοσούν, από τους εμβολιασμούς, το περνούν πολύ ανώδυνα και ήπια.
Πότε βλέπετε αποκλιμάκωση;
Όχι πολύ σύντομα. Θα χρειαστούμε 3-4 εβδομάδες τουλάχιστον, για να αρχίσουν να μειώνονται τα κρούσματα και να βελτιωθεί η κατάσταση και στα νοσοκομεία.
Ο Υπουργός Ανάπτυξης είπε ότι αν η πανδημία καλπάζει, το άνοιγμα της αγοράς αναβάλλεται…
Εν τω μεταξύ όμως, να πάρουν και κανένα μέτρο για να μην καλπάζει η πανδημία. Συμπαθώ τον Υπουργό σε προσωπικό επίπεδο, όμως θα μπορούσε να πει «δίνω μια επιδότηση, 50 ευρώ το μήνα ανά εργαζόμενο, για να παίρνουν πιο ακριβές μάσκες, με αποδοτικότητα 95%, ώστε να μην κολλάνε μεταξύ τους, μεταφέροντας το και στο σπίτι».
Πόσα άλλα μέτρα να πάρει η κυβέρνηση;
Παίρνει μέτρα απαγορευτικά και όχι ενθαρρυντικά. Λέει στον κόσμο τι δεν μπορεί να κάνει και όχι τι μπορεί. Π.χ. δεν μπορείς να πας για καφέ στο σπίτι της φίλης σου, αλλά μπορείς να πας να αγοράσεις ένα εργόχειρο, ή να πάρεις σπόρους και να φυτέψεις. Δεν μπορείς να πας στην παιδική χαρά, αλλά μπορείς να πας το παιδί στο πάρκο να κλωτσήσει την μπάλα που είναι δική του.
*Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και πρόεδρος του Ινστιτούτου Prolepses