Συνέντευξη στη Γεωργία Μοσχονά από την Κυριακάτικη Kontranews
Μιλώντας στην Κυριακάτικη Kontranews η καθηγήτρια επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ και πρόεδρος του Ινστιτούτου Prolepses, Αθηνά Λινού, τονίζει ότι ο κ. Κούβελας δεν έπρεπε να δηλώσει ότι η μετάλλαξη «Δέλτα» είναι λιγότερο θανατηφόρα, καθώς δεν αληθεύει, ενώ υποστηρίζει ότι ήταν επικίνδυνο λάθος του η δήλωση περί μη εμβολιασμού των κάτω των 40. Ακόμη, επισημαίνει ότι είμαστε στην αρχή του 4ου κύματος και περιμένουμε έξαρση κρουσμάτων και εισαγωγών. Τέλος, αναφέρει ότι σχεδόν όλα τα εμβόλια προστατεύουν από τις μεταλλάξεις.
Πώς κρίνετε την απόφαση για την άρση του μέτρου υποχρεωτικής χρήσης μάσκας;
Τη μέρα που πάρθηκε η απόφαση δεν είχαμε ακόμα κρούσματα ή μπορεί να μην ξέραμε ότι έχουμε κρούσματα της μετάλλαξης Δέλτα και εκείνη την ημέρα ο δείκτης θετικότητας μπορεί να ήταν γύρω στο 1. Οπότε φαινόταν ότι πάνε καλά τα πράγματα. Είχα μιλήσει τότε και είχα πει ότι έπρεπε να περιμένουμε λίγο. Γιατί σε γειτονικές χώρες είδαμε ότι είχε ξεκινήσει να εξαπλώνεται η μετάλλαξη «Δέλτα». Όταν λοιπόν είχε ήδη αρθεί το μέτρο για τη χρήση υποχρεωτικής μάσκας σε υπαίθριους χώρους, τότε είδαμε τα κρούσματα της μετάλλαξης αυτής.
Ο καθηγητής φαρμακολογίας κ. Κούβελας υποστήριξε ότι η μετάλλαξη «Δέλτα» είναι λιγότερο θανατηφόρα. Αληθεύει;
Δεν είναι αλήθεια ότι η μετάλλαξη «Δέλτα» δεν είναι τόσο θανατηφόρα. Στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου είχαν εμβολιαστεί οι ηλικιωμένοι, που είχαν μεγάλη θνητότητα, ενώ οι νεότεροι έχουν χαμηλότερη θνητότητα ούτως ή άλλως ανεξαρτήτως της μετάλλαξης. Φαίνεται τώρα πως όσοι νοσούν με μετάλλαξη «Δέλτα» έχουν μικρότερη θνητότητα, αλλά αυτό συμβαίνει γιατί είναι νέοι, όχι γιατί είναι διαφορετική η θνητότητα της μετάλλαξης. Κάνει λάθος σε αυτό ο κ. Κούβελας και δεν έπρεπε να το δηλώσει. Δεν υπάρχουν τέτοια δεδομένα. Τα δεδομένα που υπάρχουν λένε πως είναι πιο μεταδοτική και είναι πιθανόν να στέλνει ανθρώπους στο νοσοκομείο πιο συχνά.
Οι άνθρωποι κάτω των 40 ετών σύμφωνα με τον κ. Κούβελα δεν έχουν λόγο να εμβολιάζονται, συμφωνείτε με τη δήλωση αυτή;
Είναι λάθος αυτό και επικίνδυνο λάθος. Οι άνθρωποι κάτω των 40 θα νοσήσουν και αυτοί, γιατί η νόσος κολλάει, βέβαια δεν θα περάσουν σοβαρά τη νόσο σε μεγάλο ποσοστό, αλλά κάποιοι θα την περάσουν σοβαρά και θα χάσουν τη ζωή τους.
Πόσο προστατεύουν τα εμβόλια από τις μεταλλάξεις;
Πάντα εξαρτάται από τη μετάλλαξη. Αυτό που γνωρίζουμε μέχρι τώρα είναι ότι σχεδόν όλα τα εμβόλια προστατεύουν από όλες τις μεταλλάξεις σε μεγαλύτερο ή μικρότερο ποσοστό. Τουλάχιστον τα εμβόλια που κυκλοφορούν σε Ευρώπη και ΗΠΑ καλύπτουν την πλειονότητα των μεταλλάξεων.
Σύμφωνα με τελευταία μελέτη η αποτελεσματικότητα του εμβολίου της Pfizer στη μετάλλαξη «Δέλτα» μειώθηκε στο 64%.
Θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από μελέτες αυτό γιατί η συγκεκριμένη μελέτη δεν ήταν πειραματική αλλά μελέτη παρατήρησης. Μπορεί και να επιβεβαιωθεί. Προσωπικά δεν μου φαίνεται παράξενο, γιατί ναι μεν τα mRNA εμβόλια στην αρχική παραλλαγή είχαν αποτελεσματικότητα 91-95%, αλλά τα υπόλοιπα εμβόλια και στους προηγούμενος τύπους του κορωνοϊού είχαν αποτελεσματικότητα γύρω στο 70%.
Μειώνει τη γονιμότητα κάποιο από τα εμβόλια;
Όλες οι μελέτες που έχουν γίνει στην Αμερική και υπάρχουν αρχεία με εκατομμύρια γυναίκες, δεν έχουν εμφανίσει ούτε πρόβλημα κατά τη διάρκεια της κύησης, ούτε στον τοκετό, ούτε στη σύλληψη. Αντιθέτως, η νόσος αυτή καθαυτή είναι 2 με 3 φορές πιο θανατηφόρα σε μη εμβολιασμένες γυναίκες, οι οποίες αν μείνουν έγκυες και νοσήσουν διατρέχουν κίνδυνο να εμφανίσουν επιπλοκές, να μπουν σε νοσοκομείο, ακόμη και να χάσουν τη ζωή τους σε σχέση με τις εμβολιασμένες. Είναι σαφώς προστατευτικό το εμβόλιο και στη διάρκεια της κύησης.
Ποιος είναι ο δείκτης θετικότητας στη χώρα; Που εντοπίζονται τα περισσότερα κρούσματα;
Ο δείκτης θετικότητας είναι ανεβασμένος. Όταν πάρθηκε η απόφαση για την άρση του μέτρου υποχρεωτικής χρήσης μάσκας σε υπαίθριους χώρους ήταν περίπου στο 1, τώρα βρίσκεται στο 3 και κάτι.
Είναι πιθανό ότι τα κρούσματα μπορεί να εντοπίζονται περισσότερο σε κέντρα διασκέδασης, πάρτι κ.λπ. Δεν πρέπει να πει κανείς όμως ότι ευθύνονται οι νέοι, απλά είναι πιο ευάλωτοι. Αυτό συμβαίνει γιατί είναι ανεμβολίαστοι στο πιο μεγάλο τους ποσοστό, επομένως θα κολλήσουν πιο εύκολα.
Δίνει κίνητρο με το «Freedom Pass» η κυβέρνηση στους νέους να εμβολιαστούν;
Δε νομίζω ότι σαν κίνητρο επαρκεί. Είναι κάτι που διευκολύνει αυτούς που είναι ήδη εμβολιασμένοι και αυτό είναι λογικό, αλλά δεν μπορεί να είναι αυτό το κίνητρο. Η μεθοδολογία της επικοινωνίας πρέπει να είναι τέτοια και από ανθρώπους που μπορούν να πείσουν. Άκουσα ότι η κυβέρνηση ξεκινά ενημέρωση με influencers, αυτό θα είναι πολύ θετικό.
Τα νέα μέτρα πώς κρίνονται; Ποια άλλα πρέπει να παρθούν;
Οπωσδήποτε θα βοηθήσουν, αλλά πρέπει να επιστρέψουν οι μάσκες και όλα τα μέτρα που είχαμε στην έξαρση. Να τηρούνται αποστάσεις, να υπάρχει περιορισμένος αριθμός ανθρώπων και να βρισκόμαστε κυρίως σε εξωτερικούς χώρους. Με αυτόν τον καιρό δεν υπάρχει κανένας λόγος να βρισκόμαστε σε εσωτερικούς χώρους, στους οποίους ενεδρεύει ένας ακόμη κίνδυνος, τα κλιματιστικά. Στην αρχή της πανδημίας υπήρχαν μελέτες στην Κίνα που έδειξαν ότι μπορούσε να μεταδοθεί μέσω κλιματιστικού ο ιός.
Το τέταρτο κύμα έχει ξεκινήσει; Πότε περιμένουμε έξαρση κρουσμάτων;
Βρισκόμαστε στην αρχή του τέταρτου κύματος. Έχουμε ήδη έξαρση κρουσμάτων και τις επόμενες μέρες περιμένουμε πολύ περισσότερα. Το ποσοστό ανοσίας, σύμφωνα με τα επιβεβαιωμένα κρούσματα, που είναι πολύ λιγότερα από τα πραγματικά, υπολογίζεται στο 45% των ενηλίκων. Οι εισαγωγές που γίνονται τώρα εκφράζουν τα κρούσματα που είχαμε πριν από 2-3 εβδομάδες. Επομένως, δυστυχώς θα πρέπει να περιμένουμε αύξηση των εισαγωγών σε 15 ημέρες από τώρα. Ας ελπίσουμε ότι θα ελέγξουμε το κύμα αυτό και δεν θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα.
Περιμένουμε ένα ακόμη lockdown;
Ελπίζω ότι δε θα κλείσουμε ξανά. Η κυβέρνηση πιστεύω θα καταφέρει να πείσει τον κόσμο να εμβολιαστεί. Φυσικά πρέπει να πάρει και μέτρα που θα προστατεύουν, όπως η τηλεργασία, λιγότερος κόσμος και ανοιχτά παράθυρα στα ΜΜΜ, μάσκες και αποστάσεις παντού.
*Αθηνά Λινού,
Καθηγήτρια Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ και πρόεδρος του Ινστιτούτου Prolepses
