Του Θανάση Λυρτσογιάννη από την Κυριακάτικη Kontranews
Άνοιξε ο δρόμος για να πάρουν αναδρομικά οι συνταξιούχοι που έχουν πληρώσει Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ). Τον άνοιξε με μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αφορά στα αναδρομικά για συντάξεις του Δημοσίου, καθώς ακυρώνει επί της ουσίας τις κρατήσεις της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) τόσο για το διάστημα προ νόμου Κατρούγκαλου όσο και μετά την ψήφισή του!
Το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε μάλιστα ότι είναι αντισυνταγματική η ΕΑΣ και θα πρέπει να σταματήσει να επιβάλλεται και στις νέες συντάξεις.
Η απόφαση αφορά περίπου 400.000 συνταξιούχους του Δημοσίου, μεταξύ των οποίων πολιτικοί συνταξιούχοι, απόστρατοι, καθώς και συνταξιούχοι άλλων ειδικών μισθολογίων (όπως πανεπιστημιακοί, δικαστές, γιατροί του ΕΣΥ κ.ά.), στους οποίους η κράτηση ΕΑΣ επιβαλλόταν για μικτά ποσά κύριων συντάξεων, ή για άθροισμα κύριων συντάξεων πάνω από τα 1.400 ευρώ με κλιμακωτά ποσοστά που ξεκινούσαν από 3% και έφταναν στο 14%.
Τα αναδρομικά που «ξεκλειδώνουν» φτάνουν για μια 5ετία και στις 24.196 ευρώ για όσους έχουν παλιές αγωγές ενώ για όσους δεν έχουν αγωγές ενδέχεται να ικανοποιηθούν με επιστροφές ως 2 έτη.
Με την απόφαση θα εισπράξουν αναδρομικά 4 κατηγορίες συνταξιούχων του Δημοσίου:
• Όσοι είχαν ασκήσει προσφυγές ζητώντας την ακύρωση της ΕΑΣ, πριν από τον Φεβρουάριο του 2017 που το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε για πρώτη φορά αντισυνταγματική την ΕΑΣ με την απόφαση 244/2017. Οι εν λόγω συνταξιούχοι δικαιούνται όλα τα αναδρομικά και μέχρι μια 5ετία από την ημερομηνία που έκαναν την προσφυγή τους μέχρι την εξόφλησή τους. Για παράδειγμα, συνταξιούχος που έκανε προσφυγή στο Ελεγκτικό Συνέδριο το 2016 δικαιούται αναδρομικά 5ετίας από την επιστροφή τής κράτησης ΕΑΣ.
• Όσοι είχαν ασκήσει προσφυγές μετά τη δημοσίευση της απόφασης 244/2017, για το διάστημα από τον Φεβρουάριο του 2017 και μετά και όχι για το διάστημα πριν την απόφαση. Για παράδειγμα, συνταξιούχος που έκανε αγωγή τον Φεβρουάριο του 2018 δικαιούται αναδρομικά 12 μηνών (Φεβρουάριος 2017-2018) και φυσικά θα έχει έξτρα αναδρομικά από τη μη κατάργηση της ΕΑΣ για το μετέπειτα διάστημα της αγωγής, δηλαδή και μετά τον Φεβρουάριο του 2018, αφού η κράτηση συνέχισε να επιβάλλεται.
• Όσοι συνταξιούχοι ασκήσουν προσφυγές από εδώ και στο εξής, δηλαδή όσοι κάνουν αγωγές επιστροφών της ΕΑΣ μετά τη νέα απόφαση 504/2021, ήτοι από 26 Μαρτίου 2021 και εφεξής. Προσοχή: Όσοι συνταξιούχοι είχαν προσφύγει για την ΕΑΣ πριν από την έκδοση της νέας απόφασης δικαιούνται αναδρομικά από Φεβρουάριο 2017 μέχρι την κατάθεση της αγωγής τους. Ενώ όσοι κάνουν προσφυγή μετά τη νέα απόφαση θα μετρούν αναδρομικά από Μάρτιο 2021 και μετά. Για παράδειγμα, συνταξιούχος που θα καταθέσει τώρα προσφυγή θα πάρει αναδρομικά ΕΑΣ από Μάρτιο 2021 και μετά, χωρίς να μπορεί να διεκδικήσει τις μειώσεις του παρελθόντος.
• Όσοι δεν πρόλαβαν να καταθέσουν αγωγές και δεν σκέφτονται να προσφύγουν ούτε και τώρα, πλην όμως είχαν κάνει τις αιτήσεις διακοπής της ΕΑΣ προς το Γενικό Λογιστήριο αφότου είχε βγει η πρώτη απόφαση για την ακύρωσή της (η 244/2017), δικαιούνται αναδρομικά διότι η αίτηση ακύρωσης έχει την έννοια της προδικαστικής διεκδίκησης, κατά την ερμηνεία ορισμένων νομικών.
Τι συμβαίνει με τον ιδιωτικό τομέα
Η ΕΑΣ, παρότι επιβάλλεται σε όλες τις κύριες συντάξεις (είτε δημόσιου είτε ιδιωτικού τομέα) εντούτοις έχει κηρυχθεί αντισυνταγματική μόνον για το Δημόσιο όπου έχει δικαιοδοσία το Ελεγκτικό Συνέδριο. Για τις συντάξεις του ιδιωτικού τομέα δικαιοδοσία έχει το ΣτΕ, το οποίο δεν έχει κρίνει αντισυνταγματική την ΕΑΣ διότι δεν εξετάστηκαν τέτοιες προσφυγές. Πέραν αυτών όμως, το φρένο για τυχόν διεκδικήσεις μπήκε στο παρελθόν όταν το ΣτΕ είχε βγάλει συνταγματικό το πρώτο Μνημόνιο (του 2010) στο οποίο είχε θεσπιστεί και η ΕΑΣ.
