Τα τελευταία χρόνια, οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί στην λειτουργία της οικονομίας έχουν τινάξει στον αέρα βεβαιότητες, έχουν ρευστοποιήσει καταστάσεις που για χρόνια ήταν πολύ συγκεκριμένες και έχουν συντείνει στη δημιουργία μίας «ζούγκλας» που ξεκινά από την οργάνωση της οικονομίας και της εργασίας και φτάνει ως τη ζωή πολλών εργαζομένων.
Τώρα που είναι και της μόδας η συζήτηση για τη «νέα πραγματικότητα» στην αγορά εργασίας, τον δρόμο δεν δείχνουν οι απορρυθμίσεις που προωθεί ο αρμόδιος υπουργός, αλλά οι προσπάθειες άλλων κοινωνιών, που δεν έχουν ως πυξίδα ξεπερασμένες νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες 30ετίας, αλλά την ανάγκη να προστατευθούν οι εργαζόμενοι από τη διαμορφούμενη νέα πραγματικότητα.
Ένα τρανταχτό παράδειγμα: τα τελευταία χρόνια, μία απλή βόλτα στην Αθήνα και στα άλλα μεγάλα αστικά κέντρα είναι αρκετή για να καταλάβει κάποιος ότι η διανομή φαγητού –και όχι μόνο- δεν είναι έργο μόνο των «ντελιβεράδων» που εργάζονται ο καθένας σε κάθε επιχείρηση εστίασης, αλλά εργαζομένων σε διαδικτυακές πλατφόρμες, οι οποίες έχουν συμβληθεί με πολλά εστιατόρια και καταστήματα ταυτόχρονα. Το θέμα δεν είναι απλό, για δύο κυρίως λόγους: πρώτον, επειδή οι διαδικτυακές πλατφόρμες delivery «βασιλεύουν» στην αγορά και, δεύτερον, διότι οι απασχολούμενοι σ’ αυτές –είτε μόνιμα είτε περιστασιακά- είναι χιλιάδες άνθρωποι. Με βάση, λοιπόν, όσα ισχύουν στην Ελλάδα, οι εν λόγω εργαζόμενοι θεωρούνται… «ελεύθεροι επαγγελματίες», η πλατφόρμα δεν έχει καμία υποχρέωση απέναντί τους πέραν της προμήθειας που έχει προσυμφωνηθεί και φυσικά, οι ίδιοι πρέπει να ασφαλίζουν μόνοι τους τους εαυτούς τους και να τα βγάλουν πέρα αν υποστούν κάποιο εργατικό ατύχημα.
Με άλλα λόγια, μιλάμε για ένα πεδίο γκρίζας εργασίας που είναι αυτονόητο ότι χρειάζεται ρύθμιση. Ή, τουλάχιστον, είναι αυτονόητο για όσες κυβερνήσεις νοιάζονται για τους πολίτες. Για παράδειγμα, η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Ισπανίας, που έχει συγκροτηθεί από το Σοσιαλιστικό κόμμα και τους «Podemos»: αυτή η κυβέρνηση, λοιπόν, ενέκρινε ένα σχέδιο νόμου που έχει ιστορική σημασία και υποχρεώνει τις on line πλατφόρμες delivery να καλύπτουν τους απασχολούμενους σ’ αυτές διανομείς με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Δηλαδή, αναγνωρίζει ότι δεν μιλάμε περί «ελευθεροεπαγγελματιών» και προσπαθεί να ρυθμίσει μία νέα πραγματικότητα προς όφελος των εργαζομένων.
Στην Ελλάδα, πάλι, γίνεται το ακριβώς αντίθετο: η πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί σε βάρος των εργαζομένων είναι η εργοδοτική αυθαιρεσία και οι καταστάσεις ζούγκλας, με την κυβέρνηση να έρχεται εκ των υστέρων όχι για να διορθώσει αυτή την κατάσταση, αλλά για να νομιμοποιήσει υπερβάσεις ωραρίου, απλήρωτες υπερωρίες και το καθεστώς απροστάτευτων εργαζομένων. Είπαμε: καθείς και οι προτεραιότητές του.
