Αμερικανικό καταναλωτικό έθιμο, που με την πάροδο του χρόνου άρχισε να διεθνοποιείται και από το 2016 έκανε την εμφάνισή του και στην Ελλάδα, με πρωτοβουλία των μεγάλων αλυσίδων λιανικής πώλησης.
Θεσμός στις ΗΠΑ η Black Friday από το 1952
Η Black Friday είναι η μέρα που ακολουθεί την Ημέρα των Ευχαριστιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, δηλαδή η τέταρτη Παρασκευή του Νοεμβρίου, ημέρα η οποία έχει θεωρηθεί ως η αρχή της περιόδου των Χριστουγεννιάτικων αγορών για τις ΗΠΑ από το 1952.
Black Friday μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών
Black Friday (Μαύρη Παρασκευή) είναι το ανεπίσημο όνομα της ημέρας που ακολουθεί την Ημέρα των Ευχαριστιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, δηλαδή η τέταρτη Παρασκευή του Νοεμβρίου.
Οι περισσότερες μεγάλες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου ανοίγουν πολύ νωρίς, τα τελευταία χρόνια από τις μεταμεσονύκτιες ώρες, και δίνουν μεγάλες προσφορές.
Η Black Friday δεν είναι επίσημη αργία, αλλά η Καλιφόρνια και κάποιες άλλες Πολιτείες τηρούν την αργία της Ημέρας μετά την ημέρα των Ευχαριστιών για τους υπαλλήλους της Πολιτείας, συνήθως αντί για μια άλλη ομοσπονδιακή αργία, όπως η Ημέρα του Κολόμβου.
Πολλοί εργαζόμενοι εκτός λιανικής και τα σχολεία έχουν αργία και την ημέρα των Ευχαριστιών και την επόμενη, οπότε μαζί με το Σαββατοκύριακο που ακολουθεί δημιουργείται μια τετραήμερη αργία που αυξάνει τον αριθμό των δυνητικών αγοραστών.
Η Black Friday είναι η ημέρα με τον μεγαλύτερο τζίρο πωλήσεων του έτους στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 2005, αν και ειδήσεις, που εκείνη την εποχή ήταν ανακριβείς, την περιέγραφαν ως τέτοια για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα
Black Friday στην Ελλάδα από το 2016
Black Friday σήμερα και οι Έλληνες καταναλωτές από το 2016, που η «Μαύρη Παρασκευή» ήρθε στην Ελλάδα, την αγκάλιασαν και τα καταστήματα ανταποκρίθηκαν συμμετέχοντας με προσφορές στα προϊόντα τους.
Βέβαια σε πολλές περιπτώσεις οι προσφορές αυτές κρύβουν «παγίδες» οπότε οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και καλό είναι πριν ξεχυθούν σήμερα στα εμπορικά καταστήματα για τις αγορές τους να έχουν κάνει μία έρευνα πριν.
Η προέλευση του όρου «Μαύρη Παρασκευή» («Black Friday»)
Οι ερμηνείες που έχουν προταθεί για την προέλευση της ονομασίας είναι πολλές.
“κόκκινο” το παθητικό “μαύρο” τα κέρδη
Η πιο πειστική φαίνεται αυτή που πρότεινε η αμερικανική εφημερίδα «Philadelphia Inquirer» στο φύλλο τής 28ης Νοεμβρίου 1981. Τη δεκαετία του ‘50, όταν οι εγγραφές στα λογιστικά βιβλία ήταν χειρόγραφες, οι λογιστές σημείωναν με κόκκινο μελάνι το παθητικό και με μαύρο τα κέρδη, που για τα εμπορικά μαγαζιά της εποχής εκείνης ξεκινούσαν από αυτή τη μέρα και συνεχίζονταν μέχρι τα Χριστούγεννα.
Ενοχλητική κίνηση
Μια άλλη εκδοχή θέλει τον όρο Black Friday να χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τροχονόμους στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ.
Μια ημέρα μετά την ημέρα των Ευχαριστιών, με εμπορική σημασία, χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει την μεγάλη και ενοχλητική για τους πεζούς κυκλοφορία οχημάτων, που σημειωνόταν την ημέρα μετά την ημέρα των Ευχαριστιών. Αυτή η χρήση του όρου χρονολογείται τουλάχιστον από το 1961.
Η ρατσιστική εκδοχή
Μια ακόμα εκδοχή θέλει το όνομα Black Friday, να έχει πιο βαθιές και σκοτεινές ρίζες.
Συγκεκριμένα, πίσω στο 1800 στις ΗΠΑ, η Μαύρη Παρασκευή υποδήλωνε ότι οι ιδιοκτήτες φυτειών του Νότου, μπορούσαν να αγοράσουν σκλάβους σε μειωμένη τιμή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών του 1800.
Ημέρα κοπάνας
Πάντως, η πρώτη γνώμη που διατυπώθηκε για την προέλευση της ονομασίας Μαύρη Παρασκευή εμφανίστηκε στο περιοδικό «Factory Management and Maintenance» το Νοέμβριο του 1951. Αναφερόταν στην πρακτική των υπαλλήλων να κάνουν κοπάνα από την εργασία τους την Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών, προφασιζόμενοι ασθένεια, προκειμένου να απολαύσουν την τετραήμερη αργία.
