Στοχευμένα μέτρα για να μειωθεί η επιβάρυνση των νοικοκυριών
ΑΣΥΜΜΕΤΡΗ απειλή για την Ευρώπη και ιδιαίτερα την ελληνική οικονομία, συνιστά η ενεργειακή κρίση. Η εκτόξευση των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, προκαλούν κύμα ανατιμήσεων σε όλα τα βιομηχανικά προϊόντα, φέρνοντας την Ευρώπη αντιμέτωπη, μετά από δεκαετίες, με ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις και μείωση της παραγωγής.
Η ενεργειακή καταιγίδα απειλεί την ανάκαμψη και γι’ αυτό απαιτούνται μέτρα προστασίας τόσο των νοικοκυριών όσο και των επιχειρήσεων. Στη διάρκεια της συνεδρίασης του Eurogroup ο Χρήστος Σταϊκούρας επεσήμανε την ανάγκη συντονισμένων ενεργειών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κρίση. Η ενεργειακή καταιγίδα σε συνδυασμό με τον οκταπλασιασμό στο κόστος της μεταφοράς κοντέινερς, συνθέτουν ένα εφιαλτικό και άναρχο σκηνικό.
Κανείς πλέον δεν είναι σε θέση να προβλέψει τι ακριβώς θα γίνει τους επόμενους μήνες ενώ τρόμο προκαλούν στις αγορές τα στοιχήματα στο χρηματιστήριο παραγώγων για αύξηση της τιμής του πετρελαίου ακόμη και 200 δολάρια το βαρέλι.
Mεγάλο αγκάθι
Αντίθεση απόψεων στο Eurogroup για τις εμμονές των «10 της λιτότητας». Την ώρα που ο Νότος ζητά περισσότερη βοήθεια, οι βόρειοι θέλουν αυστηρότερο έλεγχο. Με επιστολή τους, οι υπουργοί Σταϊκούρας και Σκρέκας ζητούν το πρόβλημα της ακρίβειας στην Ενέργεια να αντιμετωπιστεί κεντρικά από την Ευρώπη, καθώς όπως παραδέχονται δεν μπορεί να γίνει σε εθνικό επίπεδο. Το άλλο μεγάλο αγκάθι είναι ότι ούτε μία, ούτε δύο, αλλά δέκα χώρες έχουν ζητήσει να ληφθούν άμεσα μέτρα μείωσης του χρέους. Με τον πληθωρισμό να απειλεί την οικονομία της Ευρωζώνης και πολλούς να έχουν πάρει τα μαθήματα της προηγούμενης κρίσης, αναμενόταν μία εύκολη συνεδρίαση προετοιμασίας της ευρωπαϊκής απάντησης από τους ηγέτες της ΕΕ την Τετάρτη. Η σκληρή πραγματικότητα διέψευσε τις προσδοκίες, με το μπλοκ του Βορρά να ετοιμάζει νέο «χαλινάρι» για τις δαπάνες από το 2022. Το ελληνικό ενδιαφέρον στη συνεδρίαση του Eurogroup εκτός από την ακρίβεια αφορούσε και την 11η έκθεση αξιολόγησης. Τα στοιχεία που έπεσαν στο τραπέζι από την Ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή είναι ξεκάθαρα. Ο πληθωρισμός που ανακοινώθηκε την Παρασκευή είναι ο υψηλότερος των τελευταίων 13 ετών στην ευρωζώνη. Οι τιμές φυσικού αερίου έχουν τετραπλασιαστεί από την αρχή της χρονιάς. Η ΕΚΤ έχει ξεκινήσει τη σταδιακή απόσυρση των έκτακτων μέτρων βοηθείας, για να ικανοποιήσει τις γερμανικές ανησυχίες και στο εμπόριο τα ναύλα έχουν εκτιναχθεί με την τιμή για ένα κοντέινερ εμπορευμάτων από την Κίνα να έχει εκτοξευθεί από τα 1.700 ευρώ στις 12.000 ευρώ. Τώρα είναι η ώρα για ελαφρύνσεις, όχι για περισσότερο δημοσιονομικό έλεγχο. Όμως οι «σκληροί» του Βορρά δεν το βλέπουν έτσι…
Δημοσιονομική πειθαρχία
Οι δέκα που ζητούν μεγαλύτερη δημοσιονομική πειθαρχία είναι σύμφωνα με το Bloomberg, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Λετονία, η Δανία, η Ολλανδία, η Τσεχία, η Αυστρία και Σλοβακία που ζητούν να μπουν προβλέψεις για τη μείωση του χρέους που έχει αυξηθεί εν μέσω πανδημίας. Στους οκτώ προστέθηκαν η Σλοβακία και η Ισπανία, ενώ καθώς δεν λείπει ο Μάρτης από την Σαρακοστή, αναμένεται να ενταχθεί και η Γερμανία μόλις αρχίσει να παίρνει σχήμα η νέα κυβέρνηση. Χώρες όπως η Ελλάδα βασίζονται στην χαλαρή δημοσιονομική πολιτική, καθώς λόγω της μεγάλης προσφοράς των υπηρεσιών στο ΑΕΠ δέχτηκαν μεγάλο χτύπημα από την πανδημία. Μέχρι τώρα τα νέα ήταν καλά. Η ΕΕ ανέστειλε το σύμφωνο σταθερότητας το 2020 και οι χώρες δαπάνησαν τρισεκατομμύρια ευρώ σε έκτακτα σχέδια. Όμως από το Eurogroup της Σλοβενίας, είχε αρχίσει η «μουρμούρα» που εξελίχθηκε σε συζήτηση των υπουργών Οικονομικών για πιο αυστηρούς κανόνες. Πυλώνας του νότου που θα δρομολογήσει εξελίξεις είναι ο Ιταλός Πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι που όπως έχει δηλώσει πιστεύει ότι το Σύμφωνο είναι «ξεπερασμένο». Η Γαλλία είναι στην ίδια περίπου κατεύθυνση με τον υπουργό Οικονομικών να έχει εκφραστεί αντίθετα στην προοπτική να αρχίσει από το 2022 η αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους. Μαζί με τους Ιταλούς και τους Γάλλους είμαστε και εμείς που θα βοηθηθούμε τα μέγιστα, αν συνεχιστεί η χαλαρότητα και το 2022, όμως το γεγονός ότι βρισκόμαστε αλυσοδεμένοι σε ένα βουνό δανείων, μας περιορίζει.
Η Ελλάδα
Δεδομένων των περιορισμένων δυνατοτήτων, εμείς πήγαμε στο Λουξεμβούργο με τη λογική να ζήσουμε περισσότερη ευρωπαϊκή βοήθεια, με τη μορφή μίας ενιαίας απάντησης από την ΕΕ στον γρίφο της ακρίβειας. Αυτό τόνισε στους συναδέλφους του, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών. Όπως δήλωσε σχετικά «η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας είναι ισχυρή, πολύ πιο ισχυρή από τις αρχικές προβλέψεις». Ωστόσο, τόνισε ότι «η άνοδος των τιμών της ενέργειας, ειδικά οι τιμές του φυσικού αερίου, απειλεί την ανάκαμψη της οικονομίας και θέτει σε κίνδυνο την πράσινη μετάβαση. Αυτό δημιουργεί μια νέα πρόκληση για όλα τα μέλη της ΕΕ, που δεν μπορούν να την αντιμετωπίσουν μόνα τους. Πρέπει να αναλάβουμε συγκεκριμένες ενέργειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο». Ο ίδιος ξεκαθάρισε πως η πρόκληση μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη δημιουργία νέων εργαλείων, με τη χρήση εργαλείων αντιστάθμισης, με τη λήψη πολλών στοχευμένων μέτρων, για την αντιμετώπιση του προβλήματος, προκειμένου να μειωθεί η επιβάρυνση των νοικοκυριών.
Η επιστολή
“Οι αυξήσεις είναι πολύ μεγάλη πρόκληση για να αντιμετωπιστεί σε εθνικό επίπεδο”. Οι υπουργοί Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και Περιβάλλοντος & Ενέργειας Κώστας Σκρέκας έστειλαν κοινή επιστολή προς τον Πρόεδρο του Eurogroup κ. Paschal Donohoe, πριν από τη συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο, σχετικά με την πρόταση της Ελληνικής Κυβέρνησης για τη σύσταση μηχανισμού στήριξης των Ευρωπαίων καταναλωτών από τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης. Επί της επιστολής αυτής, τοποθετήθηκε σήμερα στη συνεδρίαση του Eurogroup ο κ. Σταϊκούρας, ενώ μεθαύριο, Τετάρτη θα τοποθετηθεί ο κ. Σκρέκας στη Σύνοδο των Υπουργών Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανάμεσα σε άλλα, τονίζεται ότι «η άνευ προηγουμένου άνοδος των τιμών του φυσικού αερίου, και κατ’ επέκταση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, είναι μεγάλη πρόκληση για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν, αποκλειστικά, σε εθνικό επίπεδο. Αυτό είναι ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα και απαιτεί άμεση δράση πρέπει να ληφθούν από κοινού σε επίπεδο ΕΕ».
Πατώντας πάνω στην ανησυχία των Ευρωπαίων για μία νέα μεγάλη κρίση, τονίζεται ότι «δεν αποτελεί μόνο μια σημαντική οπισθοδρόμηση στις προσπάθειές μας για μια ομαλή οικονομική κατάσταση ανάκαμψη στην εποχή μετά τον Covid-19, αλλά και ένα σήμα συναγερμού ότι ο δρόμος προς η οικονομία ουδέτερη από άνθρακα θα υποστεί απροσδόκητους κραδασμούς της αγοράς, εμποδίζοντας την αποτελεσματική εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Έχουμε χρέος να αποτρέψει οτιδήποτε μπορεί να υπονομεύσει τη δημόσια υποστήριξη ή εμπιστοσύνη σχετικά με τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα». Το «κλίμα» είναι βαρύ στις εθνικές οικονομίες των περισσότερων μελών και οι προσπάθειες να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή ασκούν υπέρμετρες πιέσεις.
