Ανταγωνιστικότητα και οικονομική ανάπτυξη στην εποχή της παγκοσμιοποίησης MEΡΟΣ Γ’

ΔΕΝ υπάρχει αμφιβολία ότι οι εξαγωγές αποτελούν την ατμομηχανή της αναπτυξιακής διαδικασίας. Πώς όμως ο εξαγωγικός τομέας της ελληνικής οικονομίας μπορεί να καταστεί η κινητήρια δύναμη της αναπτυξιακής πορείας; Σύμφωνα με το Ρικαρντιανό Νόμο του συγκριτικού πλεονεκτήματος, οι διάφορες χώρες της διεθνούς οικονομίας για να επιτυγχάνουν υψηλούς αναπτυξιακούς ρυθμούς, θα πρέπει να αξιοποιούν τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα στην παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις και γενικότερα οι δημόσιοι-ιδιωτικοί φορείς που εμπλέκονται στην αναπτυξιακή προσπάθεια, θα πρέπει να δημιουργούν το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο, να διαμορφώνουν άρτιες υποδομές σε κλαδικό και περιφερειακό επίπεδο (λιμάνια, αεροδρόμια, οδικά δίκτυα, κ.λπ.), να δίνουν ερεθίσματα για την προαγωγή της επιστημονικής έρευνας, να ενισχύουν τις σύγχρονες μεθόδους μάνατζμεντ και μάρκετινγκ, να υιοθετούν κίνητρα τα οποία θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων σε κλαδικό επίπεδο, να εφαρμόζουν πολιτικές εξάλειψης κάθε μορφής αντικινήτρων σε κλαδικό και περιφερειακό επίπεδο, κ.λπ., με απώτερη επιδίωξη την αποτελεσματική απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας και την αξιοποίηση των συγκριτικών ανταγωνιστικών της πλεονεκτημάτων.

Ανταγωνιστική θεωρείται η χώρα που έχει τις προϋποθέσεις να παράγει προϊόντα καλής ποιότητας, προσιτά στην τιμή, άρτιας συσκευασίας και τυποποίησης, υψηλής αξιοπιστίας, κ.λπ., με συνέπεια τα παραγόμενα προϊόντα της να έχουν αισθητή παρουσία στις διεθνείς εμπορικές ανταλλαγές. Η ελληνική ναυτιλία και ο τουρισμός έχουν αξιοσημείωτη παρουσία στη διεθνή οικονομία και γι’ αυτό θεωρούνται ανταγωνιστικές οικονομικές δραστηριότητες. Με την εφαρμογή αποδοτικών μέτρων αναπτυξιακής πολιτικής, ο τουρισμός και η ναυτιλία δύνανται να βελτιώσουν το επίπεδο ανταγωνιστικότητάς τους και οι εξαγωγές υπηρεσιών να υπερβούν την επόμενη δεκαετία τα 70 δις δολάρια. Για την επίτευξη όμως αυτού του φιλόδοξου στόχου, απαιτείται η συνδρομή των αρμόδιων κρατικών φορέων, ώστε με τη διαμόρφωση των κατάλληλων θεσμικών συνθηκών, οι εγχώριες επιχειρήσεις να αναβαθμίσουν την ανταγωνιστικότητά τους και έτσι οι κλάδοι του τουρισμού και της ναυτιλίας να ενισχύσουν τη θέση τους στην παγκόσμια οικονομία.

Οι κυβερνήσεις και όσοι εμπλέκονται στην άσκηση της γενικής οικονομικής πολιτικής, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι οι δραστηριότητες του τουρισμού και της ναυτιλίας μπορούν να καταστούν η αιχμή του δόρατος της αναπτυξιακής μας πολιτικής. Οι δραστηριότητες του τουρισμού και της ναυτιλίας έχουν έντονες πολλαπλασιαστικές επιδράσεις σε πολλούς υποκλάδους της εθνικής μας οικονομίας, όπως βιομηχανία τροφίμων και ποτών, μεταφορές, τράπεζες, ασφάλιση, αναψυχή, λιανικό και χονδρικό εμπόριο, εστιατόρια, κ.λπ. Ωστόσο, η προαγωγή της ανταγωνιστικότητας του τουρισμού και της ναυτιλίας, εξαρτάται άμεσα από την εφαρμογή διαφόρων μέτρων πολιτικής, τα οποία άπτονται του συνόλου της ελληνικής οικονομίας. Ορισμένα μέτρα οικονομικής πολιτικής αφορούν το σύνολο σχεδόν των κλάδων της οικονομίας και γι’ αυτό η συστηματική τους υιοθέτηση μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση της συνολικής ανταγωνιστικότητας. Για παράδειγμα, η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας αποτελεί μέτρο πολιτικής που ενδιαφέρει όλους τους οικονομικούς κλάδους. Η δημιουργία ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος βέβαιο είναι ότι θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα όλων των επιχειρήσεων. Μέτρα κυβερνητικής πολιτικής, όπως η εξάλειψη των επενδυτικών αντικινήτρων στους διάφορους οικονομικούς κλάδους, η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, η αντιμετώπιση της διαφθοράς, η διαμόρφωση συνθηκών διαφάνειας στις συναλλαγές πολίτη και κράτους, η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των επιχειρήσεων, κ.λπ., μπορούν να συντελέσουν στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας.

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης επιβιώνουν οι ισχυροί. Οικονομικά ισχυρός θεωρείται ο ανταγωνιστικός. Χώρες με μικρή εσωτερική αγορά, όπως Δανία,  Ιρλανδία, Ελβετία, Ισραήλ, Βέλγιο, Σουηδία, Ολλανδία, Καναδάς, Σιγκαπούρη, κ.λπ., θεωρούνται οικονομικά ισχυρές, γιατί είναι ανταγωνιστικές. Η ανταγωνιστικότητα συνιστά το κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα των χωρών, που αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς και έχουν αισθητή παρουσία στο παγκοσμιοποιημένο διεθνές περιβάλλον. Αν τα επόμενα 15 έως 20 χρόνια, οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξάνονταν 4 δις ευρώ κατά μέσο όρο κάθε χρόνο, ο μέσος ετήσιος αναπτυξιακός ρυθμός της Ελλάδας θα ήταν τουλάχιστον 3%.

Στην περίπτωση αυτή το δημόσιο χρέος θα ήταν βιώσιμο και η χώρα μας ξέφευγε από τη μέγγενη των μνημονίων.