Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την Τρίτη την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για τον περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης και την εκ νέου επιβολή των κυρώσεων ενάντια στο Ιράν.
«Ανακοινώνω σήμερα ότι οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από τη πυρηνική συμφωνία του Ιράν», δήλωσε ο Τραμπ σε τηλεοπτικό του διάγγελμα. «Σε λίγα λεπτά, θα υπογράψω ένα προεδρικό υπόμνημα για την έναρξη της επαναφοράς των κυρώσεων των ΗΠΑ ενάντια στο ιρανικό καθεστώς. Θα επιβάλλουμε το ύψιστο επίπεδο οικονομικών κυρώσεων». Πρόσθεσε ότι είναι έτοιμος και πρόθυμος να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με το Ιράν όταν είναι έτοιμο. Τόνισε ότι θέλει μια αληθινή και βιώσιμη λύση στην πυρηνική απειλή του Ιράν.
Το βίντεο της ανακοίνωσης από το Al Jazzera:
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ χαρακτήρισε “καταστροφική” τη διεθνή συμφωνία με το Ιράν, λέγοντας ότι υποτίθεται ότι θα προστάτευε την Ουάσινγκτον και τους συμμάχους της, όμως επέτρεψε στην Τεχεράνη να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου. Πρόσθεσε ότι διαθέτει “αποδείξεις” ότι το Ιράν ψεύδεται.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Αμερικανού προέδρου, Τζον Μπόλτον δήλωσε ότι ο Τραμπ υπέγραψε το υπόμνημα με το οποίο διατάσσονται οι υπηρεσίες να επαναφέρουν όλες τις κυρώσεις εις βάρος του Ιράν, αναφορικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, οι οποίες είχαν αρθεί από τον τέως πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα. Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ με ανακοίνωσή του ανέφερε ότι θα επιβάλλει εκ νέου ένα ευρύ φάσμα κυρώσεων αναφορικά με το Ιράν έπειτα από μια μεταβατική περίοδο 90 και 180 ημερών και θα περιλαμβάνουν κυρώσεις που θα στοχεύουν τον πετρελαϊκό τομέα του Ιράν και τις συναλλαγές με την κεντρική του τράπεζα. Επίσης ανέφερε ότι οι κυρώσεις αναφορικά με τις αεροπορικές εξαγωγές στο Ιράν, το εμπόριο μετάλλων της χώρας και κάθε προσπάθεια της Τεχεράνη να αποκτήσει αμερικανικά δολάρια επίσης θα επιβληθούν εκ νέου.
Η απόφαση αυτή, όπως θυμίζει το Al Jazeera, σηματοδοτεί μία ακόμα ακύρωση αποφάσεων του προηγούμενου προέδρου των ΗΠΑ:
Ο ίδιος ο Μπαράκ Ομπάμα, υπό την κυβέρνηση του οποίου υπεγράφη η διεθνής συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, χαρακτήρισε «εσφαλμένη» την απόφαση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία, γνωστή ως JCPOA. «Πιστεύω ότι η απόφαση να τεθεί σε κίνδυνο η JCPOA χωρίς καμία παραβίαση της συμφωνίας από το Ιράν, είναι ένα σοβαρό λάθος», τόνισε ο Ομπάμα με ανακοίνωση του.
Καταιγισμός αντιδράσεων
Η πρώτη αντίδραση από την Τεχεράνη: «Ψυχολογικός πόλεμος» η απόφαση των ΗΠΑ
Το Ιράν θα παραμείνει στην πυρηνική συμφωνία, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αυτήν, ανακοίνωσε ο πρόεδρος Χασάν Ροχανί. Παράλληλα, ο Ροχανί πρόσθεσε ότι έδωσε εντολή στα στελέχη της πυρηνικής βιομηχανίας της χώρας του να είναι έτοιμα να συνεχίσουν την ανάπτυξη της πυρηνικής βιομηχανίας χωρίς κανέναν περιορισμό, εφόσον χρειαστεί.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Ιρανός πρόεδρος είπε ότι η απόφαση που έλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε μια “ιστορική εμπειρία” για την Τεχεράνη και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ουδέποτε τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν. Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, συνέχισε ο Ροχανί, έχει ιστορικό υπονόμευσης των διεθνών συνθηκών και χαρακτήρισε “ψυχολογικό πόλεμο” την απόφαση του Τραμπ. Ο Ροχανί είπε ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να ξεκινήσει συνομιλίες για την πυρηνική συμφωνία με την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα εντός των επόμενων εβδομάδων και διαβεβαίωσε ότι η ιρανική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ.
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι σε θέση να ασκεί το αξίωμα, υποστήριξε σήμερα ο πρόεδρος της Βουλής του Ιράν, μεταδίδει ο ιρανικός ειδησεογραφικός ιστότοπος Mizan, ο οποίος θεωρείται πως εκφράζει τους δικαστικούς λειτουργούς της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
«Ο Τραμπ δεν έχει τη διανοητική ικανότητα να χειρίζεται τα θέματα», έκρινε ο πρόεδρος της Βουλής του Ιράν, ο Αλί Λαριτζανί.
Μέλη του ιρανικού κοινοβουλίου έκαψαν συμβολικά μια σημαία των ΗΠΑ κι ένα αντίτυπο του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης καθώς άρχιζε η συνεδρίαση του σώματος, φωνάζοντας επίσης το σύνθημα «θάνατος στην Αμερική», μετέδωσε το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων ISNA.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Tasnim, ο Λαριτζανί επεσήμανε ότι ο Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας του Ιράν θα πρέπει να είναι έτοιμος να ξεκινήσει και πάλι τις πυρηνικές του δραστηριότητες.
Από την πλευρά του ο στρατηγός Μοχαμάντ Μπακερί, επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων του Ιράν, σημείωσε ότι η χώρα του δεν χρειαζόταν να υπογράψει τη συμφωνία το 2015, ενώ πρόσθεσε: «Όμως αυτή η αλαζονική χώρα (οι ΗΠΑ) δεν τίμησε καν την υπογραφή της».
Εξάλλου η απόφαση του Τραμπ ενδέχεται να τροφοδοτήσει τις εσωτερικές διαμάχες στο Ιράν, εκτίμησαν Ιρανοί αξιωματούχοι μιλώντας στο Reuters, καθώς είναι πιθανό να ενισχύσει τους σκληροπυρηνικούς πολιτικούς που επιθυμούν να περιορίσουν την ικανότητα του Ιρανού προέδρου Χασάν Ροχανί να ανοίξει τη χώρα στη Δύση.
«Θα κατηγορήσουν τον Ροχανί (…) Θα συνεχίσουν τους ελιγμούς στο εσωτερικό και το εξωτερικό και θα κατηγορήσουν τις ΗΠΑ για την αποτυχία της οικονομίας», εκτίμησε ο Αμπάς Μιλανί διευθυντής του προγράμματος Ιρανικών Σπουδών του πανεπιστημίου Στάνφορντ.
Ο Αμερικανός πρέσβης στην Γερμανία προειδοποιεί τις γερμανικές επιχειρήσεις να σταματήσουν να δραστηριοποιούνται στο Ιράν
Οι γερμανικές εταιρείες θα πρέπει να σταματήσουν αμέσως να δραστηριοποιούνται στο Ιράν εξαιτίας της αμερικανικής απόφασης για επαναφορά των κυρώσεων ενάντια στην Τεχεράνη, δήλωσε ο νέος Αμερικανός πρέσβης στην Γερμανία.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ «δήλωσε ότι οι κυρώσεις θα στοχεύουν κρίσιμης σημασίας τομείς της ιρανικής οικονομίας και οι γερμανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο Ιράν θα πρέπει να σταματήσουν άμεσα τις δραστηριότητές τους», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Γκρένελ, που ανέλαβε φέτος τα καθήκοντά του.
«Θαρραλέα και σωστή» η απόφαση των ΗΠΑ, τονίζει ο Νετανιάχου
“Θαρραλέα” και “σωστή” χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου την απόφαση που έλαβε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ να αποσυρθούν οι ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Το Ισραήλ “εκτιμά βαθιά” την απόφαση αυτή, πρόσθεσε ο Νετανιάχου. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός χαρακτήρισε επίσης “συνταγή για την καταστροφή” τη συμφωνία που είχε επιτευχθεί το 2015 με την Τεχεράνη. Ο υπουργός Άμυνας Αβίγκντορ Λίμπερμαν χαιρέτισε επίσης την απόφαση του Τραμπ υποστηρίζοντας ότι θα γονατίσει το ιρανικό καθεστώς.
Παράλληλα, το Ισραήλ κινητοποιεί κάποιες από τις εφεδρικές του δυνάμεις, όπως ανακοίνωσε σήμερα ο στρατός, έπειτα από την ανακοίνωση Τραμπ. «Επιστρατεύουμε εφέδρους σε ειδικές περιπτώσεις, όπως απαιτείται», δήλωσε μια εκπρόσωπος του στρατού στο πρακτορείο Ρόιτερς, χωρίς να διευκρινίζει την κλίμακα της επιστράτευσης.
Η Γαλλια «εκφράζει τη λύπη της»
“Η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία εκφράζουν τη λύπη τους για την αμερικανική απόφαση” περί απόσυρσης από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, επισημαίνεται σε ανακοίνωση του Ελιζέ.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε λίγο νωρίτερα ότι η Γαλλία θα εργαστεί μαζί με το Λονδίνο και το Βερολίνο επί μιας ευρύτερης συμφωνίας που θα καλύπτει τις δραστηριότητες του Ιράν για τα πυρηνικά, το βαλλιστικό πρόγραμμα και τις εξελίξεις σε περιφερειακό επίπεδο, αφού ο Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ αποσύρονται από τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. “Θα εργαστούμε συλλογικά σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, καλύπτοντας τις πυρηνικές δραστηριότητες, την μετά το 2025 περίοδο, το βαλλιστικό πρόγραμμα και τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, ιδίως στη Συρία, την Υεμένη και το Ιράκ” επισήμανε ο Μακρόν σε tweet που έστειλε λεπτά αφότου μίλησε ο Ντόναλντ Τραμπ. Επιπλέον, ο πρόεδρος της Γαλλίας επισήμανε ότι το καθεστώς μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων κινδυνεύει.
Το Βερολίνο «θα προσπαθήσει να κρατήσει ζωντανή την πυρηνική συμφωνία»
Η Γερμανία θα προσπαθήσει να κρατήσει ζωντανή τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, παρά την απόφαση αποχώρησης της Ουάσιγκτον από αυτήν, δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας. «Θα προσπαθήσουμε να κρατήσουμε ζωντανή αυτή τη σημαντική συμφωνία, που διασφαλίζει ότι η Μέση Ανατολή και ο κόσμος στο σύνολό του είναι πιο ασφαλής», τόνισε ο Μάας στη γερμανική δημόσια τηλεόρασης ARD.
Την ίδια στιγμή, ο νέος Αμερικανός πρέσβης στην Γερμανία δήλωσε ότι οι γερμανικές εταιρείες θα πρέπει να σταματήσουν αμέσως να δραστηριοποιούνται στο Ιράν εξαιτίας της αμερικανικής απόφασης για επαναφορά των κυρώσεων ενάντια στην Τεχεράνη. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ «δήλωσε ότι οι κυρώσεις θα στοχεύουν κρίσιμης σημασίας τομείς της ιρανικής οικονομίας και οι γερμανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο Ιράν θα πρέπει να σταματήσουν άμεσα τις δραστηριότητές τους», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Γκρένελ, που ανέλαβε φέτος τα καθήκοντά του.
Η Μογκερίνι καλεί τους υπόλοιπους εταίρους της πυρηνικής συμφωνίας να την τηρήσουν
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να παραμείνει στη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, παρά το γεγονός ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία και την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων εις βάρος της Τεχεράνης. «Είμαι ιδιαίτερα ανήσυχη από την σημερινή ανακοίνωση των νέων κυρώσεων», δήλωσε η Μογκερίνι. «Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να τη διατηρήσει», τόνισε αναφερόμενη στη συμφωνία. «Μαζί με την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα, θα διατηρήσουμε αυτή τη πυρηνική συμφωνία».
Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι η στάση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στο Ιράν και το διεθνές εμπόριο θα «συναντήσει μια ενιαία ευρωπαϊκή προσέγγιση».
Έπειτα από την ανακοίνωση Τραμπ, ο Τουσκ δήλωσε ότι και οι 28 ηγέτες των κρατών – μελών της ΕΕ θα συζητήσουν και τα δύο θέματα όταν συναντηθούν στην Σόφια την επόμενη Τετάρτη και Πέμπτη.
Στο ίδιο μήκος κύματος ο ΟΗΕ
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες ζήτησε από τους εναπομείναντες εταίρους της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (JCPOA) να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, στον απόηχο της απόφασης Τραμπ. Με ανακοίνωσή του ο Γκουτέρες εξέφρασε την «βαθιά ανησυχία» του για την απόφαση αυτή. «Είναι απαραίτητο ότι όλες οι ανησυχίες που αφορούν την εφαρμογή του σχεδίου να αντιμετωπιστούν μέσα από τους μηχανισμούς που εγκαθιδρύθηκαν με την JCPOA. Ζητήματα που δεν σχετίζονται άμεσα με την JCPOA θα πρέπει να αντιμετωπίζονται χωρίς προκατάληψη για τη διατήρηση της συμφωνίας και των επιτευγμάτων αυτής», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.
«Έντονη απογοήτευση» της Μόσχας
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε με ανακοίνωσή του «την έντονη απογοήτευσή του» από την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. «Δεν υπάρχουν – και δεν μπορεί να υπάρξουν –λόγοι για την διάλυση του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης, ΚΟΣΔ (JCPOA). Το σχέδιο έδειξε πλήρως την αποδοτικότητά του», ανέφερε το ρωσικό ΥΠΕΞ. «Οι ΗΠΑ υπονομεύουν τη διεθνή εμπιστοσύνη στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας», προσθέτει η ανακοίνωση. Παράλληλα το υπουργείο τονίζει ότι είναι ανοιχτό σε περαιτέρω συνεργασία με τους άλλους εταίρους της συμφωνίας με το Ιράν και να συνεχίσει ενεργά να αναπτύσσει τις διμερείς σχέσεις με την Τεχεράνη.
Η αντίδραση της Άγκυρας
Η απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν μονομερώς από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν θα προκαλέσει αστάθεια και νέες συγκρούσεις, δήλωσε ο Ιμπραήμ Καλίν, ένας εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Με ανάρτησή του στο twitter τόνισε ότι η πολυµερής συµφωνία θα συνεχιστεί με άλλα κράτη και πρόσθεσε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να εναντιώνεται σε όλες τις μορφές πυρηνικών όπλων.
Η Τουρκία θα συνεχίσει τις εμπορικές σχέσεις της με το Ιράν, όσο είναι δυνατόν, και δεν θα είναι υπόλογη σε κανέναν” δήλωσε από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών Νιχάτ Ζεϊμπκτσί. “Από εδώ και στο εξής θα εμπορευόμαστε με το Ιράν, εντός του δυνατού πλαισίου, μέχρι τέλους και δεν θα δίνουμε λογαριασμό σε κανέναν για αυτό” είπε ο Ζεϊμπεκτσί σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό κανάλι CNN Turk.
Το Ριάντ στηρίζει την απόφαση Τραμπ
Η Σαουδική Αραβία καλωσόρισε την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και την εκ νέου επιβολή οικονομικών κυρώσεων εις βάρος της Τεεράνης.
«Το Ιράν χρησιμοποίησε οικονομικά οφέλη από την άρση των κυρώσεων για να συνεχίσει τις δραστηριότητές του για την αποσταθεροποίηση της περιοχής, ιδιαίτερα με την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων και τη στήριξη τρομοκρατικών οργανώσεων στην περιοχή», ανέφερε η ανακοίνωση του Ριάντ που μετέδωσε η κρατική τηλεόραση Al Arabiya.
