Το μέγα τοτέμ που αποτελεί – για κάθε Κυβέρνηση, μην ξεγελιόμαστε! – η ανάπτυξη χρειάζεται να προσκυνάται κάθε φορά καταλλήλως, μπας και μας κάνει την χάρη να αποδώσει κάτι. Είναι σαν τον χορό της βροχής που χόρευαν οι πολύ παλιοί (ή σαν τις αντίστοιχες λιτανείες των θρησκειών) προκειμένου να φύγει η ξηρασία, να πέσει βροχούλα, να βλαστήσουν τα φυτά – να φάει ο κοσμάκης. Βέβαια, εδώ υπάρχει ένα πρώτο πρόβλημα: εκείνο που τα τελευταία (πολλά) χρόνια αναφέρουμε ως “ανάπτυξη”, σταθερά είναι growth, δηλονότι μεγέθυνση: να δούμε δηλαδή το προϊόν να μεγαλώνει (συνεπώς και τα εισοδήματα να βελτιώνονται: τώρα, πότε θα σταματήσουμε να προσκυνάμε την διαφορετική κατανομή των φθινόντων εισοδημάτων, άλλη ιστορία…).
Το καημένο το development, δηλαδή η αληθινή ανάπτυξη που προκύπτει απο την διαρθρωτική μεταβολή η οποία έρχεται στον συνδυασμό των συντελεστών της παραγωγής (που, σήμερα πια, είναι το κεφάλαιο, ο ανθρώπινος παράγοντας-εργασία αλλά και είναι η εφευρετικότητα, η οργάνωση, η καινοτομία: τέτοια πράγματα) και αλλάζει την δομή της οικονομίας, αυτό παραμένει στην γωνία, να το επικαλούμαστε σαν τα τοτέμ και να μην τα πολυπλησιάζουμε – και πάλι σαν τα τοτέμ).
Η παρουσίαση του νέου επενδυτικού / αναπτυξιακού νόμου απο τον υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού (παλιά όλο αυτό λεγόταν “Ανάπτυξης”) Γιώργο Σταθάκη, πλαισιωμένο από τον υφυπουργό Οικονομίας σε θέματα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Αλέξη Χαρίτση και τον Γ.Γ. Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων Λόη Λαμπριανίδη είχε, ως παρουσίαση, όλα τα τοτεμικά χαρακτηριστικά. Απόσταση. Υπόσχεση. Σεβασμό. Προσδοκία.
Η έμφαση, απο τον Γιώργο Σταθάκη, δόθηκε στην “δίκαια ανάπτυξη”. Απο τον Λόη Λαμπριανίδη – που είναι και ο αρχιτέκτονας του νέου νόμου – περισσότερο πήγε προς την ανάγκη ενός “αναπτυξιακού σοκ”. Το πρώτο, επεξηγήθηκε ως “τήρηση της κοινωνικής μέριμνας και κατανομή των ωφελειών της ανάπτυξης”. Το δεύτερο, ως θεραπεία της ανάγκης να ξεπεραστεί “το αδιέξοδο όπου έχει φτάσει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας” και να χτιστεί “ένα νέου που θα οδηγήσει σε βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη” (η καλύτερη τοποθέτηση Λαμπριανίδη στην ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ της 6ης Ιουνίου).
Κάτω απ’ αυτήν την χιονοστιβάδα προθέσεων, ας έχουμε καταγράψει κάτι πιο πρακτικό – πού; Στην αποστασιοποίηση απο τις επιχορηγήσεις / τα έκπαλαι πεφιλημένα grants και στην στροφή στα φορολογικά κίνητρα (και τα νέα, επιστρεπτέα χρηματοδοτικά εργαλεία). Που η διαφορά; Παλιότερα, αν ικανοποιούσες τα κριτήρια του νόμου, αν επιπλέον μάζευες την χαρτούρα και περνούσες ικανοποιητικά τον έλεγχο, ενθυλάκωνες την επιχορήγηση. Αμα την λειτουργούσες την δουλειά, τόσο το καλύτερο! Τώρα, μόνον άμα λειτουργήσεις και πραγματοποιήσεις κέρδη, κερδίζεις φορολογική απαλλαγή ή/και έχεις μια ευρύτερη χρηματοδότηση με μόχλευση των κεφαλαίων που επενδύονται. Απο δω και πέρα, το 45% των ενισχύσεων θα πάει με φοροαπαλλαγές – έναντι 95% που έως τώρα ήταν grants.
Για να υπάρξει πειστική προσέλκυση μεγάλων, ιδίως δε ξένων επενδύσεων, υπάρχει η δυνατότητα χορήγησης σταθερού φορολογικού καθεστώτος (για 12 χρόνια στις επενδύσεις άνω των 20 εκατ. ευρώ) . Βέβαια, την ιδια στιγμή προνοείται πλαφόν της ενίσχυσης – ώστε να μην παραπέσουν οι πάντοτε στοχευόμενες μικρομεσαίες . Από εκεί και πέρα, υποσχέσεις και δεσμεύσεις για επιτάχυνση και απλοποίηση των διαδικασιών: εδώ, “να το δούμε, να το πιστέψουμε”.
Το κακό, όμως, με τον χρόνο είναι ότι φεύγει. Και εδώ. Έτσι, το γεγονός ότι ο νέος Αναπτυξιακός “ψηνόταν” επί ένα χρόνο (τον κράτησαν πίσω και οι παρατηρήσεις των Τροϊκανών – αλλά πόσο;) και τώρα θα χρειαστούν κατά Λαμπριανίδη άλλοι τρεις μήνες – άραγε το καλοκαίρι “μετράει”, ή όχι;- προκειμένου να κινήσουν οι προσκλήσεις/προκηρύξεις, αφού πρώτα ολοκληρωθεί το πληροφοριακό σύστημα, δεν γράφεται στα θετικά`. Τουλάχιστον… ξεκινάμε, τσουλάμε.
