Κίνδυνο «παροχολογίας» βλέπει το ΔΝΤ ενόψει εκλογών
Χωρίς εκπλήξεις, αλλά με πολλές προειδοποιήσεις, η ετήσια ανάλυση του ΔΝΤ για την Ελλάδα, που παρουσίασε εχθές το στέλεχος του Ταμείου που παρακολουθεί το ελληνικό πρόγραμμα, Πίτερ Ντόλμαν. Πλέον, το ΔΝΤ έχει δεύτερο ρόλο, καθώς δεν συμμετέχει στη χρηματοδότηση του προγράμματος, όμως δεν χάνει ευκαιρία να υπενθυμίσει τις επιφυλάξεις του για την συμφωνία του Eurogroup.
Στην παρουσίαση των συμπερασμάτων της έκθεσης του άρθρου 4, μία έκθεση που γίνεται για όλες τις χώρες μέλη του Ταμείου, ο κ. Ντόλμαν, επεσήμανε ότι οι αναλυτές της Ουάσινγκτον συνιστούν να μην υποτιμώνται οι προειδοποιήσεις που έχει κάνει για την πορεία της ελληνικής Οικονομίας. Πολλές από αυτές, αφορούν σημαντικά θέματα που βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλά και κινδύνους που παραμονεύουν στην επόμενη ημέρα από την έξοδο από την εποχή των μνημονίων. Ανάμεσα σε άλλα, περιλαμβάνονται η βιωσιμότητα του χρέους, η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και τα περιθώρια χρηματοδότησης από τις αγορές. Η τελική έκθεση αναμένεται μαζί με την ανάλυση βιωσιμότητας χρέους το αργότερο στις αρχές Αυγούστου.
Οι τεχνοκράτες υπό την κυρία Λαγκάρντ, προτείνουν συγκεκριμένες κινήσεις στην ελληνική κυβέρνηση. Το κεντρικό μήνυμα είναι «συνεχίστε τις μεταρρυθμίσεις». Όπως εξηγούν η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες ώστε να επιτύχει διατηρήσιμη υψηλή ανάπτυξη και να εξασφαλίσει ανταγωνιστικότητα εντός της Ευρωζώνης, υποστηρίζοντας παράλληλα αυτούς που έχουν την μεγαλύτερη ανάγκη για προστασία, σημειώνεται στην έκθεση υποδεικνύοντας την ανάγκη περαιτέρω προσπαθειών ώστε να ξεπεραστούν οι παρακαταθήκες της κρίσης και να ενισχυθεί η παραγωγικότητα, η ανταγωνιστικότητα και η κοινωνική ενσωμάτωση.
Παράλληλα, μπορεί οι μακροοικονομικές ανισορροπίες έχουν σε μεγάλο βαθμό εξαλειφθεί, αλλά το υψηλό δημόσιο χρέος, οι αδύναμοι ισολογισμοί των τραπεζών και του υπόλοιπου ιδιωτικού τομέα, οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου και το μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο βαραίνουν τις προοπτικές ανάπτυξης και η πρόοδος αναφορικά με βασικές μεταρρυθμίσεις στο δημοσιονομικό τομέα και στην αγορά έχει μείνει πίσω.
Ντόλμαν: Μην ξηλώσετέ τις μεταρρυθμίσεις των μνημονίων
Ο κ. Ντόλμαν, επέμεινε και σε ένα ακόμα θέμα, να μην υπάρχει οπισθοδρόμηση. Αυτός είναι και ο μεγαλύτερος φόβος των δανειστών, μην τυχών καθώς η χώρα μπαίνει σε προεκλογική περίοδο, τα πολιτικά κόμματα, αρχίσουν να ξηλώνουν τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια. Για τους δανειστές, αυτές οι μεταρρυθμίσεις, είναι η πρόοδος των τελευταίων ετών και αν αναιρεθούν, τότε τα μνημόνια θα έχουν αποτύχει και οι αγορές θα χάσουν ξανά την εμπιστοσύνη τους στην ελληνική Οικονομία.
Το μήνυμα που έστειλε εχθές ήταν «μην αρχίσετε τις παροχές». Η προοπτική των εκλογών, πάντα αντιμετωπίζεται από το ΔΝΤ ως παράγοντας ανησυχίας για μπαράζ παροχολογίας, το οποίο θα ήταν καταστροφικό για τον προϋπολογισμό. Το Ταμείο, προτείνει «οι αρχές να είναι προσεκτικές αναφορικά με την υιοθέτηση μονίμων επεκτατικών μέτρων πέρα από αυτά που έχουν ήδη νομοθετηθεί προκειμένου να αποφευχθεί η διακινδύνευση των δημοσιονομικών τους στόχων».
Ο επικεφαλής εκπρόσωπος του ΔΝΤ στο κουαρτέτο, μετέφερε τις δεσμεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης για εφαρμογή των δίδυμων μέτρων της περιόδου 2019-20 για την περικοπή των συντάξεων και του αφορολογήτου. Όπως είπε, η εφαρμογή τους θα στείλει ένα κρίσιμο σήμα στις αγορές . Επιπλέον στην έκθεση σημειώνεται πως «οποιαδήποτε καθυστέρηση σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις θα υπέσκαπτε σε σημαντικό βαθμό την αξιοπιστία των παραδοχών των μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους που έχουν συμφωνηθεί με τους Ευρωπαίους εταίρους».
Ειδικότερα, για τις συντάξεις, επισημαίνουν τον κίνδυνο στο δημογραφικό. Το ΔΝΤ επιμένει με σθένος στην περικοπή των συντάξεων καθώς βλέπει ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις για την γήρανση του πληθυσμού σε συνδυασμό με την πρόβλεψη μείωσης του εργατικού δυναμικού κατά 1% κατ΄έτος τα επόμενα χρόνια, το σύστημα δεν θα «βγαίνει».
«Ξινίζει» το ΔΝΤ με την επιστροφή των συλλογικών συντάξεων
«Μην παίζεται με τα εργασιακά», αυτή η φράση συμπυκνώνει το νόημα των όσων λέει κατά καιρούς το Ταμείο, που έχει πολύ συγκεκριμένες απόψεις για την αγορά εργασίας. Κανείς δεν ξεχνά ότι το συγκεκριμένο κεφάλαιο της διαπραγμάτευσης ήταν από τα μεγαλύτερα «αγκάθια». Στην Ουάσινγκτον δεν συμφωνούν με την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων μετά τη λήξη του Μνημονίου. Μπορεί η σχετική διάταξη νόμου να έχει ήδη περάσει από τη Βουλή, αλλά ο Πίτερ Ντόλμαν κάλεσε την κυβέρνηση να το «ξανασκεφτεί». Υπενθυμίζουμε, ότι την ίδια ημέρα, η υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου σε τηλεοπτικές της δηλώσεις, ξεκαθάρισε ότι επιστρέφουν από τις 20 Αυγούστου.
Περίπου το ίδιο κλίμα υπάρχει και στις αυξήσεις που δρομολογούνται για τον κατώτατο μισθό. Η κυβέρνηση επιδιώκει μια πρώτη αύξηση του κατώτατου μισθού εντός του 2018 και όπως έκανε η Πορτογαλία, στόχος είναι να ακολουθήσουν και άλλες. Το ΔΝΤ δεν έχει πρόβλημα με το πότε, αλλά το πόσο θα αυξηθεί ο κατώτατος μισθός. Συγκεκριμένα το στέλεχος του ταμείου τονίζει ότι «οποιαδήποτε προσαρμογή του κατώτατου μισθού θα πρέπει να είναι συνετή και να εναρμονίζεται με κέρδη σε ανταγωνιστικότητα με στόχο να διατηρηθεί η δυναμική της ανάκτησης της απασχόλησης και να αποφευχθεί οποιαδήποτε απώλεια ανταγωνιστικότητας».
Χρειάζονται αντίμετρα για ανάπτυξη
Ναι στα αναπτυξιακά αντίμετρα, λέει το Ταμείο. Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι περικοπές σε συντάξεις και αφορολόγητο είναι μέτρα διαρθρωτικού χαρακτήρα η εφαρμογή των οποίων θα επιτρέψει τη λήψη δημοσιονομικά ουδέτερων αντίμετρων με στόχο την ενίσχυση της ανάπτυξης. Όπως είπαν, το 2020 θα υπάρχει δημοσιονομικός χώρος για μειώσεις φόρων, οι συντελεστές είναι υψηλοί αναγνώρισε- και ειδικότερα για μείωση συντελεστών φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων καθώς και για μείωση των εισφορών. «Είναι προτεραιότητα να ισορροπηθεί εκ νέου το δημοσιονομικό μείγμα πολιτικής με έναν τρόπο φιλικό προς την ανάπτυξη» τονίζει το ΔΝΤ.
Μειώστε τα κόκκινα δάνεια.
Η αναβίωση της πιστωτικής δυνατότητας των τραπεζών, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης των πολύ υψηλών μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs), είναι κρίσιμης σημασίας για την υποστήριξη της οικονομίας, σημειώνει το ΔΝΤ. Παρ’ ότι αναγνωρίζεται ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα τονίζεται ότι για την επιτάχυνση της εξυγίανσης των ισολογισμών των τραπεζών χρειάζονται περισσότερο φιλόδοξοι στόχοι μείωσης των NPEs, προληπτική δημιουργία κεφαλαιακών μαξιλαριών, περαιτέρω βήματα για την άμβλυνση των κινδύνων ρευστότητας και χρηματοδότησης και πιο ισχυρή εσωτερική τραπεζική διακυβέρνηση.
Άρση των Capital controls, ζητάει το ΔΝΤ
Οι εναπομείναντες περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων πρέπει να αρθούν κατά τρόπο συνετό με βάση τον συμφωνημένο οδικό χάρτη, με το ρυθμό που υπαγορεύουν οι συνθήκες στους τομείς της οικονομίας και των τραπεζών αλλά και το επίπεδο της εμπιστοσύνης των καταθετών.
Χρειάζεται καλύτερο δημόσιο
Περαιτέρω ενίσχυση στον Δημόσιο Τομέα, ζητάει το ΔΝΤ, προσθέτοντας ότι και η ανεξαρτησία της στατιστικής αρχής θα πρέπει να προστατευτεί τονίζει. Παρά την σημαντική πρόοδο, επισημαίνεται ότι χρειάζονται περαιτέρω προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων θεσμών, την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης και της νοοτροπίας πληρωμής και για τη βελτίωση των διαδικασιών αδειοδότησης, της ταμειακής διαχείρισης, των προμηθειών και των πρακτικών αναφοράς. Ένας περισσότερο αποδοτικός δικαστικός κλάδος είναι απαραίτητος για την επιτυχία των νομικών μεταρρυθμίσεων σε όλους τους τομείς
Τέλος, τονίζεται ότι είναι σημαντική η βελτίωση της διακυβέρνησης και της ανεξαρτησίας των δημόσιων θεσμών, συμπεριλαμβανομένης της επαρκούς προστασίας των αξιωματούχων- όπως αυτών που είναι υπεύθυνοι για τις στατιστικές εκθέσεις- είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στα δημόσια οικονομικά και για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας.