Αλλαγή του πολιτικού σκηνικού σε Αργεντινή και Βενεζουέλα λόγω οικονομικής κρίσης

Υπό το βάρος της οξύτατης οικονομικής κρίσης των τελευταίων ετών που διέρχονται η Αργεντινή και ιδίως η Βενεζουέλα, το μοντέλο του αριστερόστροφου περονισμού κατέρρευσε σε αμφότερες τις χώρες. Η δραματική αλλαγή στην πολιτική σκηνή των χωρών αυτών ήταν απόρροια της κρίσης στασιμοπληθωρισμού και της έλλειψης σκληρού ξένου συναλλάγματος (ευρώ, δολάριο, γιεν, κ.ά.) για την εξυπηρέτηση του εξωτερικού τους χρέους.
Σε όλες τις χώρες του κόσμου που επικρατούν δημοκρατικά πολιτεύματα, η ψήφος των πολιτών είναι αυτή που προσδιορίζει την εναλλαγή των κομμάτων στην κυβερνητική εξουσία. Η ψήφος των πολιτών επηρεάζεται καθοριστικά από την γενικότερη κατάσταση της οικονομίας. Τα κόμματα της Κριστίνα Κίρχνερ στην Αργεντινή και του Νικολά Μαδούρο στη Βενεζουέλα, υπέστησαν συντριπτική ήττα στις πρόσφατες εκλογές, λόγω της έντονης κρίσης που μετά το 2013 διέρχονται οι οικονομίες αμφότερων των χωρών. Ο αναπτυξιακός ρυθμός της Βενεζουέλας εκτιμάται σε -10% το 2015 έναντι -4% το 2014 και 1,3% το 2013. Η βαθύτατη κρίση της βενεζουελανής οικονομίας είχε ως συνέπεια την άνοδο του ποσοστού ανεργίας από 7,8% το 2012 σε 15% το 2015. Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2014-2015, ο πληθωρισμός στη Βενεζουέλα από 62,2% αναμένεται να διαμορφωθεί σε 160%. Ο πληθωρισμός ροκανίζει το πραγματικό εισόδημα των εργαζομένων, με αποτέλεσμα η συρρίκνωση της αγοραστικής τους δύναμης να συντελεί στην διεύρυνση του ρήγματος της οικονομικής κρίσης.
Η μακροοικονομική κατάσταση της Αργεντινής είναι σαφώς καλύτερη από εκείνη της Βενεζουέλας, ωστόσο και αυτής το οικονομικό της σύστημα πλήττεται από τη θύελλα της ύφεσης. Ο ρυθμός οικονομικής της ανάπτυξης το 2015 εκτιμάται σε 0,4% έναντι 0,5% το 2014 και 3,5% το 2013. Οι προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου κάνουν λόγο για αρνητικούς αναπτυξιακούς ρυθμούς το 2016 γύρω στο -1%. Το ποσοστό ανεργίας από 7,2% το 2012 κινείται σήμερα γύρω στο 10%. Η εκτίναξη του πληθωρισμού από 10% το 2012 σε 20% το 2015 αντανακλά το εύρος των μακροοικονομικών ανισορροπιών και καταδεικνύει το μέγεθος της αβεβαιότητας ως προς τις βραχυμεσοπρόθεσμες προοπτικές της αργεντινής οικονομίας. Οι προβλέψεις όλων των διεθνών οργανισμών κάνουν λόγο για επιδείνωση της οικονομικής κρίσης σε αμφότερες τις λατινοαμερικανικές χώρες. Η εντυπωσιακή πτώση της διεθνούς τιμής των καυσίμων έπληξε βαρύτατα τις εξαγωγές της Βενεζουέλας, καθότι το ισοζύγιο τρεχουσών της συναλλαγών από πλεονασματικό πριν το 2014 κατέστη πλέον ελλειμματικό. Επίσης και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Αργεντινής είναι ελλειμματικό, ελλείμματα που είναι όμως χαμηλότερα από εκείνα της Βενεζουέλας. Τα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών σε συνδυασμό με την πτωτική τάση της εισροής ξένων επενδυτικών κεφαλαίων, συμβάλλουν ώστε η Αργεντινή και η Βενεζουέλα να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στην εξυπηρέτηση του εξωτερικού τους χρέους. Αν και σε αμφότερες τις χώρες ο λόγος εξωτερικό χρέος προς ΑΕΠ είναι κάτω από το 30%, εντούτοις η έλλειψη σκληρού συναλλάγματος καθιστά προβληματική της εξυπηρέτηση του εξωτερικού τους χρέους. Χώρες με προβληματικές οικονομίες και άρα διεθνώς απαξιωμένα εγχώρια νομίσματα, δεν δύνανται να εξυπηρετούν το εξωτερικό τους χρέος με εγχώριο νόμισμα. Αυτός είναι άλλωστε και ο ουσιαστικός λόγος που χώρες σαν την Αργεντινή και τη Βενεζουέλα, με πολύ χαμηλό λόγο εξωτερικό χρέος προς ΑΕΠ, αντιμετωπίζουν κατά περιοδικότητα σοβαρές κρίσεις εξωτερικού χρέους λόγω έλλειψης ξένου συναλλάγματος.