Tου Αντώνιου Δ. Συρίγου από την Κυριακάτικη Kontranews
Θυμήθηκα αυτές τις μέρες τα μαύρα Σεπτεμβριανά (6-7/9/1955) που κατέστρεψαν τον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης και σημάδεψαν βαθειά, για μια ακόμη φορά, την ψυχή μιας ανήμπορης να αντιδράσει Ελλάδας. Θυμήθηκα, ακόμη, την κακή τύχη του εμπνευστού των Σεπτεμβριανών, Πρωθυπουργού τότε της Τουρκίας ADNAN MENDERES, του FATIN RUSTU ZORLU υπουργού Εξωτερικών τότε αλλά και του υπουργού των Οικονομικών HASAN POLATKAN. Όμως, η θλιβερή και στενάχωρη ανάμνηση των Σεπτεμβριανών δεν ήταν το μοναδικό μου κίνητρο γι’ αυτό το ταξίδι μνήμης στα γεγονότα της εποχής εκείνης. Επίκουρος στην αναμόχλευση της μνήμης μου στάθηκε και η αναφορά του Τούρκου Προέδρου RECEP TAYYIP ΕRDOGAN για τα ιστορικά διδάγματα από τις επιπτώσεις του 1922 (Αύγουστος-Σεπτέμβριος) στις εσωτερικές εξελίξεις στην Ελλάδα, την δίκη και εκτέλεση των εξ στο Γουδή (15-11-1922).
Παρέλειψε, όμως, ο αθυρόστομος Σουλτάνος να σκεφτεί και την άλλη πλευρά του ζητήματος, δηλαδή τις επιπτώσεις που είχαν οι διάφορες κρίσεις και στην δική του, την Τουρκική πλευρά και δη στα εσωτερικά της πράγματα. Μόνον έτσι θα μπορούσε κάποιος, αλλά και πολύ περισσότερο ο ίδιος, να σχηματίσει ολοκληρωμένη άποψη και να συναγάγει πλήρη και ασφαλή γνώμη από τα ιστορικά διδάγματα. Παρέλειψε να θυμηθεί ότι σε κάθε Ελληνοτουρκική κρίση υπάρχουν επιπτώσεις και στην τουρκική πλευρά που κοστίζουν. Έτσι λοιπόν κι εγώ θυμήθηκα το οικτρό τέλος ενός ανθρώπου που κατά τα φαινόμενα τον έχει ως πρότυπο και τον στοιχειώνει εμμονικά πολύ το τέλος του. Παρέλειψε να θυμηθεί ότι ο υπαίτιος μαζί με το βαθύ κράτος της Τουρκίας για τον διωγμό και τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Πόλης, ΑDNAN MENDERES, απηγχονίσθη στο νησάκι IMRALI στις 17 Σεπτεμβρίου 1961. Δικάσθηκε, καταδικάσθηκε (11 μήνες κράτησε η δίκη) και εκτελέστηκε εκείνη την ημέρα μετά την ανατροπή του από τον Τουρκικό στρατό (1960). Μία μέρα πριν είχαν απαγχονιστεί ο υπουργός του των Εξωτερικών, FATIN ZORLOU και των Οικονομικών, HASAN POLATKAN. Ήταν ο ΜENTERES και το κόμμα του πλειοψηφία, όπως φαίνεται να είναι ακόμη και ο ίδιος o ERDOGAN σήμερα. Ας μην λησμονεί ακόμη ότι την θηλειά στον λαιμό του ΜENTERES και των άλλων έβαλαν όχι μόνον οι στρατιωτικοί αλλά και οι κεμαλικοί, οι γκρίζοι λύκοι και οι εθνικιστές νυν φίλοι του (λέγε DEVLET BAHCELI).
Τέλος, ας μη λησμονεί ότι αυτό που εορτάζει ως νίκη το 1922-23 ήταν στην πραγματικότητα η ήττα και η συρρίκνωση αυτού που τώρα ονειρεύεται, δηλαδή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η ήττα της στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και το φάντασμα των Σεβρών (1920) θα τον κρατούν για πάντα άγρυπνο μαζί με τους Κούρδους που αγωνίζονται για μια λεύτερη πατρίδα. Και η Λωζάνη (1923) άραγε, αυτό το άδοξο Οθωμανικό τέλος δεν σήμαινε και γι’ αυτό κόπτεται να την αναθεωρήσει ή να την καταργήσει;
Ας τα ανακαλεί, λοιπόν, αυτά στην μνήμη του πριν προβαίνει σε μεγαλόστομες δηλώσεις και κυρίως να γνωρίζει ότι η οποιαδήποτε τυχοδιωκτική του στάση απέναντι στην Ελλάδα και την διεθνή νομιμότητα με ατυχή έκβαση για την Τουρκία ίσως του προμηθεύσει εισιτήριο για το IMRALI, δωρεάν μάλιστα και με συντροφιά ανεκτίμητη, τους κ.κ. ΜEVLUT CAVUSOGLU και τον γαμπρό του BERAT ALBAYRAK. Επειδή δεν είμαστε κακοί, δεν του το ευχόμαστε.
Ο καθένας, όμως, κοιμάται όπως στρώνει και φτιάχνει ο ίδιος το μέλλον του. Το κισμέτ στα πολιτικά πράγματα λίγο βοηθά.
Όποιος παραβλέπει τα διδάγματα και τις εμπειρίες του παρελθόντος, τις ξαναζεί αλλά αυτή την φορά ως πρωταγωνιστής με εξ ίσου θλιβερό τέλος. Και η εμπειρία από τις Ελληνοτουρκικές κρίσεις δεν είχε άσχημες επιπτώσεις μόνο στα εσωτερικά πράγματα της Ελλάδας αλλά και της Τουρκίας, ανάλογα την έκβαση και την έκβαση είναι δύσκολο να την προβλέψεις, ιδίως όταν είσαι επηρμένος και αλαζών.
«Ο άνθρωπος έχει όπως γνωστό την σιγουριά του πρώτο εχτρό*» (And you all know, security is mortals’ chiefest enemy).
*στίχοι από τον Μάκβεθ του Σαίξπηρ σε μετάφραση Βασίλη Ρώτα
*Δικηγόρος