Αφελληνισμός παιδείας, παιδεία αφελληνισμού (2)

Με την ελπίδα ότι θα σταματήσουν, επιτέλους, οι ολέθριοι, από όλα τις κυβερνήσεις,  πειραματισμοί και στρουθοκαμηλισμοί στον δύσμοιρο χώρο της ελληνικής παιδείας, «αναπαράγουμε», μερικές ακόμη εκκωφαντικές φωνές φωτισμένων εκπαιδευτικών από το παρελθόν:

* Ήταν λάθος η κατάργηση των αρχαίων ελληνικών. Μ’ αυτό, φυσικά, δεν εννοώ ότι όταν διδάσκονταν, διδάσκονταν σωστά. Αλλά όχι επειδή είναι άρρωστο το φύλλο, να ξεριζώσουμε ολόκληρο το δένδρο. Αν ο Έλληνας δεν ξέρει και δεν μάθει τη γλώσσα του, θα καταλήξει σε γλωσσική έρημο, σε αποβιταμίνωση. Η γλώσσα μας όχι μόνον είναι ενιαία αλλά κανείς δεν μπορεί να γράψει και να μιλήσει σωστά τη δημοτική αν δεν ξέρει τις ρίζες της. Σε λίγο θα καταντήσουμε σαν τα γκαρσόνια, θα ξέρουμε μόνο να δίνουμε παραγγελίες χωρίς βέβαια μ’ αυτό να θίγω τους επαγγελματίες αυτούς…  Το παιδί από μια ηλικία και μετά πρέπει να μπει έγκαιρα στη γνώση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και στην ουσία της γλώσσας που είναι τόσο πλούσια ώστε θα τον βοηθήσει και στη σημερινή του γλώσσα… Την αρχαία γραμματεία και λογοτεχνία δεν μπορούμε να την πετάμε τη στιγμή που σ’ όλο τον κόσμο διδάσκεται. Εμείς με τόσο πλούσια λογοτεχνία την απαρνούμαστε και έχουμε καταντήσει γυρολόγοι και επαίτες ξένων λέξεων χάριν μιας ευκολίας… Φυσικά, χωρίς καμία συζήτηση, πρέπει να σταματήσει αυτή η τυπολατρεία. Να μπούμε στην ουσία της γνώσης. Η γραμματική και το συντακτικό δεν είναι παρά μικρές γέφυρες στην ουσία της διδασκαλίας της αρχαίας γλώσσας» (Από απαντήσεις του Μάριου Πλωρίτη σε έρευνα της “Αυγής” της 30ής Νοεμβρίου 1986).

* «..Ένα πλουσιότερο λεξιλόγιο και εννοώ: και αρχαϊκότερο επίσης λεξιλόγιο, για να κατανοεί ευκολότερα και τα πνευματικότερα ακόμη κείμενα που θα τον ενδιέφεραν και παράλληλα να χειρίζεται με μεγαλύτερη άνεση και ασφάλεια το γλωσσικό του όργανο. Γιατί γεγονός είναι ότι τα σοβαρότερα λάθη που γίνονται σήμερα από πολλούς οφείλονται στο ότι αγνοείται η σωστή χρήση ορισμένων αρχαϊστικών στοιχείων απαραίτητων στο σημερινό γραπτό μας λόγο. Τα στοιχεία αυτά είναι λεξιλογικά, που πλουτίζουν το λόγο μας και οδηγούν σε μιαν ακριβόλογη διατύπωση. Σχετίζονται συχνά με το τυπικό της αρχαϊστικής γλώσσας, που σε ορισμένες περιπτώσεις έγινε δεκτό από σύγχρονο λόγο μας. Πρέπει λοιπόν να βρεθεί ο πιο κατάλληλος τρόπος τα απαραίτητα αυτά γλωσσικά στοιχεία να γίνουν κτήμα των μαθητών ήδη από το γυμνάσιο. Με την ευκαιρία που θα γίνεται λόγος για τα αρχαϊστικά αυτά στοιχεία απαραίτητος είναι και κάποιος παράλληλος σχολιασμός των φαινομένων εκείνων που οδήγησαν στην εξέλιξη των αρχαϊστικών αυτών στοιχείων μέσα στη σύγχρονη δημοτική μας γλώσσα. Ο μαθητής με την εξοικείωση αυτή θα μπορούσε να βοηθηθεί ώστε η επαφή του με κείμενα λογιότερης υφής να είναι αποτελεσματική και καρποφόρα. Έτσι ο μαθητής όχι μόνο θα καρπωνόταν χρησιμότατα γι’ αυτόν στοιχεία στην καθημερινή γλωσσική χρήση, αλλά και θα προϊδεαζόταν για το χαρακτήρα της αρχαίας γλώσσας που θα την διδασκόταν συστηματικά στο λύκειο…» (Από άρθρο του  Ε. Κριαρά στο “Βήμα” της 30ής Νοεμβρίου 1986 με τίτλο “Τα αρχαία ελληνικά και το πρόγραμμα του γυμνασίου”).