40.515 οφειλέτες χρωστάνε πάνω από 89 δις ευρώ στην Εφορία!

Μικροποσά οι οφειλές στην Εφορία για το 87,7% των φορολογούμενων

Άνοδος 12,6% στις κατασχέσεων το 2017! Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνει η έκθεση απολογισμού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για το προηγούμενο έτος, η συντριπτική πλειοψηφία των φορολογούμενων χρωστάει μικροποσά στην Εφορία, ενώ το 1% των ΑΦΜ, οφείλουν το 89,2% του χρέους! Κατασχέσεις, κυρίως τραπεζικών λογαριασμών, έφεραν τη συμμόρφωση σχεδόν σε 6 στους 10 οφειλέτες, που υπό τον φόβο των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης (κατασχέσεις, πλειστηριασμοί) τακτοποίησαν τις εκκρεμότητές τους.

Σύμφωνα με την έκθεση της Αρχής, οι περισσότεροι φορολογούμενου έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές χρωστούν μόνο έως 500 ευρώ, ενώ 1 στους 2 έχουν κάποια μικρή ή μεγάλη οφειλή. Από τα 4.058.857 ΑΦΜ με ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία το προηγούμενο έτος, οι 525.758 έχουν οφειλές έως 10 ευρώ! Πολλοί οφείλουν ελάχιστα ποσά από τόκους και προσαυξήσεις που σε πολλές περιπτώσεις μετρούνται σε μερικά λεπτά του ευρώ και δεν το γνωρίζουν καν! Τα στοιχεία δείχνουν ότι στο τέλος του 2017, από 10 έως και 50 ευρώ, όφειλαν 337.729 φορολογούμενοι ενώ οι περισσότεροι 1.336.423 ΑΦΜ, είχαν οφειλές από 50 έως 500 ευρώ.

Η έκθεση δίνει μία αναλυτική εικόνα των οφειλών όπου σύμφωνα με την ΑΑΔΕ:

    Το 87,7% των οφειλετών (3.569.975 ΑΦΜ), έχουν βασική οφειλή μικρότερη από 5.000 ευρώ και οφείλουν μόλις το 2,5% (2,52 δις ευρώ) του συνολικού χρέους προς την εφορία!

    Στις μεσαίες κατηγορίες βασικών οφειλών, δηλαδή από 5.000 ευρώ έως 100.000 ευρώ, εντάσσεται το 11,3% των οφειλετών (458.368 ΑΦΜ) που οφείλουν το 8,2% του συνολικού ληξιπρόθεσμου ή 8,23 δις ευρώ.

    Από την άλλη πλευρά, το 1% των οφειλετών (40.514 ΑΦΜ), που έχουν οφειλές άνω των 100.000 ευρώ, χρωστάνε το 89,2% του συνολικού χρέους ή συνολικά 89,216 δις ευρώ.

Από τις εισπρακτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, στην προσπάθεια να μειωθεί η άνοδος του συνολικού χρέους προς το Δημόσιο, το 2017 πραγματοποιήθηκαν 720.830 αποστολές e-mail ή/και τηλεφώνου για συμμόρφωση ως προς την υποχρέωση πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι οποίες εν μέρει συνεισέφεραν στη συμμόρφωση 421.090 φορολογουμένων. Με αυτή την τακτική και υπό τον φόβο κατασχέσεων και πλειστηριασμών συμμορφώθηκε το 58,42% των φορολογούμενων. Είτε με αποπληρωμή, είτε με ρύθμιση χρέους, αυτοί οι φορολογούμενου πλήρωσαν πέρσι, συνολικά 265.894.362 ευρώ , που αντιστοιχούν σε ποσοστό είσπραξης της τάξης του 43,79%.

Αναλυτικότερη εικόνα, δίνει η έκθεση για τη διακύμανση των φορολογικών εσόδων 2017 της ΑΑΔΕ. Σύμφωνα με το απολογιστικό δελτίο της προηγούμενης χρονιάς, που συντάχθηκε από τη Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με σκοπό την ενημέρωση των φορολογουμένων αναφορικά με την πορεία και τη διακύμανση των φορολογικών εσόδων, η διάρθρωση των φορολογικών εσόδων την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2017, οι άμεσοι φόροι ανέρχονται στο 43,36% των συνολικών φορολογικών εσόδων και οι έμμεσοι φόροι στο 56,64%. Τα ποσοστά συμμετοχής των άμεσων και έμμεσων φόρων στα συνολικά έσοδα της περιόδου Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2016 ανέρχονταν σε 45,96% και 54,04%, αντίστοιχα.

Βάσει των δεδομένων, παρατηρείται ότι η συμμετοχή των έμμεσων φόρων στα συνολικά φορολογικά έσοδα, σε σχέση με τους άμεσους φόρους, είναι σημαντικά μεγαλύτερη.

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, σε επίπεδο κύριων κατηγοριών εσόδων, η εν λόγω μείωση κατά 5,57% (ήτοι 1,22 δις €) διαμορφώθηκε από τις ακόλουθες μεταβολές:

 μείωση των εσόδων από φόρους στο εισόδημα (ΚΑΕ 0100) κατά 3,04%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 12,97 δις € το έτος 2017 έναντι 13,38 δις € το προηγούμενο έτος,

 μείωση των εσόδων από φόρους στην περιουσία (ΚΑΕ 0200) κατά 9,71%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 3,25 δις € το έτος 2017 έναντι 3,6 δις € το προηγούμενο έτος,

 αύξηση των εσόδων από άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (ΚΑΕ 0600) κατά 9,34%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 1,93 δις € το έτος 2017 έναντι 1,76 δις € το προηγούμενο έτος,

 αύξηση των εσόδων από προσαυξήσεις, πρόστιμα, χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0700) κατά 2,25%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 403,46 εκ. € το έτος 2017 έναντι 394,59 εκ. € το προηγούμενο έτος και

 μείωση των εσόδων από λοιπούς άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0800) κατά 23,56%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 2,06 δις € το 2017 έναντι 2,69 δις € το προηγούμενο έτος. Η εν λόγω μεταβολή οφείλεται, κυρίως, στη σύσταση του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και στη λειτουργία του από την 01.01.2017.

Έσοδα από φόρους στο εισόδημα

Η ως άνω αναφερόμενη μείωση των εσόδων από φόρους στο εισόδημα (ΚΑΕ 0100) κατά 3,04% (ήτοι 406,23 εκ. €) το 2017 διαμορφώθηκε κυρίως από τη μείωση των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων (ΚΑΕ 0120) κατά 497,57 εκ. € και από τον φόρο από τις ειδικές κατηγορίες φόρων και προσόδων (ΚΑΕ 0140) κατά 48,93 εκ. €, και από την αύξηση των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων (ΚΑΕ 0110) κατά 141,24 εκ. €.

Έσοδα από φόρους στο εισόδημα φυσικών προσώπων

Τα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων (ΚΑΕ 0110), τα οποία αποτελούν το 64,07% των συνολικών εσόδων από φόρους στο εισόδημα το έτος 2017 αυξήθηκαν κατά 1,73% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (Γράφημα 5), ήτοι έχουν διαμορφωθεί σε 8,31 δις € έναντι 8,17 δις €.

Ειδικότερα, τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος (ΚΑΕ 0111) ανέρχονται σε 1,59 δις € το έτος 2017 έναντι 1,54 δις € το προηγούμενο έτος, σημειώνοντας αύξηση κατά 3,17%.

Τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα εισπραττόμενο με τη μορφή προκαταβολής (ΚΑΕ 0112) αυξήθηκαν κατά 14,69% το 2017 και διαμορφώθηκαν στα 581,79 εκ. € έναντι 507,27 εκ. το 2016. Η μεταβολή αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των συντελεστών της οφειλόμενης προκαταβολής φόρου εισοδήματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες1.

Τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα από μισθούς και συντάξεις εισπραττόμενο με μορφή παρακράτησης (ΚΑΕ 0113) διατηρήθηκαν στα ίδια επίπεδα με το έτος 2016 και πιο συγκεκριμένα, αυξήθηκαν κατά 1,21% και διαμορφώθηκαν σε 5,38 δις € το έτος 2017 έναντι 5,31 δις € το προηγούμενο έτος. Σημειώνεται ότι η παρακράτηση του φόρου από μισθούς και συντάξεις υπολογίζεται με τη νέα αυξημένη κλίμακα του ν.4387/2016 (ΦΕΚ Α’ 85/12.05.2016) από τον Μάιο του 2016, γεγονός που επηρεάζει την είσπραξη των εν λόγω εσόδων μόνο για το τελευταίο οκτάμηνο του έτους 2016 ενώ επηρεάζει το σύνολο του έτους 2017 οδηγώντας στην παρατηρούμενη αύξηση.

Αναφορικά με τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα (πλην μισθών και συντάξεων) εισπραττόμενο με τη μορφή παρακράτησης (ΚΑΕ 0115) μειώθηκαν κατά 7,28% και διαμορφώθηκαν σε 708,28 εκ. € το έτος 2017 έναντι 763,92 εκ. € το έτος 2016.

Τέλος, τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα που αναλογεί σε εισοδήματα που φορολογούνται αυτοτελώς (άρθρο 13, ν.2238/1994) (ΚΑΕ 0114) αυξήθηκαν κατά 13,06% με το ποσό να ανέρχεται στα 58,25 εκ. € το έτος 2017 έναντι 51,52 εκ. € το έτος 2016.

Έσοδα από φόρους στο εισόδημα νομικών προσώπων

Τα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων (ΚΑΕ 0120), εμφανίζονται μειωμένα κατά 12,54% το 2017 σε σύγκριση με το 2016, ήτοι διαμορφώθηκαν σε 3,47 δις € το έτος 2017 έναντι 3,97 δις € το προηγούμενο έτος.

Αναλυτικά, τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα νομικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα (ΚΑΕ 0121) μειώθηκαν κατά 27,99% και διαμορφώθηκαν σε 759,2 εκ. € το έτος 2017 έναντι 1,05 δις. € το προηγούμενο έτος. Επίσης, τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα νομικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα που εισπράττεται με μορφή προκαταβολής (ΚΑΕ 0122) μειώθηκαν κατά 7,81% και διαμορφώθηκαν σε 1,95 δις € το έτος 2017 έναντι 2,12 δις € το προηγούμενο έτος.

Παράλληλα, τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα εταιριών, κοινοπραξιών κ.τ.λ. (άρθρο 7 του ν. 2065/92 και άρθρα 10, 64 του ν. 2238/94) (ΚΑΕ 0128) μειώθηκαν κατά 38,92% και διαμορφώθηκαν σε 185,52 εκ. € έναντι 303,75 εκ. €, ενώ τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα εταιρειών, κοινοπραξιών κ.λπ. που εισπράττεται με μορφή προκαταβολής (ΚΑΕ 0129) αυξήθηκαν κατά 11,54% το έτος 2017 και διαμορφώθηκαν στα 399,12 εκ. € έναντι 357,83 εκ. € το έτος 20162.

Σε επίπεδο επιμέρους κατηγοριών εσόδων σημειώθηκαν οι ακόλουθες μεταβολές:

 αύξηση των εσόδων από τον φόρο πλοίων (ΚΑΕ 0141) κατά 16,76%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 152,81 εκ. € το έτος 2017 έναντι 130,87 εκ. € το προηγούμενο έτος,

 μείωση των εσόδων από τον φόρο επί των διανεμόμενων κερδών των ημεδαπών εταιρειών (Α.Ε., Ε.Π.Ε. και συνεταιρισμών, άρθρο 54, παρ.1 και άρθρο 55, παρ.1, περ. δ του ν.2238/94, όπως ισχύει) (ΚΑΕ 0142) κατά 5,17% το έτος 2017, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 195,39 εκ. € έναντι 206,05 εκ. € το προηγούμενο έτος,

 μείωση των εσόδων από τον φόρο σε κέρδη από λαχεία, λαχειοφόρες αγορές, ΠΡΟ-ΠΟ κ.λπ. (ΚΑΕ 0143) κατά 14,72%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 77,03 εκ. € το έτος 2017 έναντι 90,33 εκ. € το προηγούμενο έτος,

 μείωση των εσόδων από τον φόρο επί των τόκων των καταθέσεων, συμφωνιών επαναγοράς, ομολόγων κ.λπ. (ΚΑΕ 0144) κατά 13,81%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 405,28 εκ. € το έτος 2017 έναντι 470,24 εκ. € το προηγούμενο έτος, και

 αύξηση των εσόδων από λοιπούς φόρους ειδικών κατηγοριών (ΚΑΕ 0149) κατά 5,94%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 304,47 εκ. € το έτος 2017 έναντι 287,39 εκ. € το προηγούμενο έτος.

Τα έσοδα από φόρους στην ακίνητη περιουσία (ΚΑΕ 0220) μειώθηκαν κατά 11,12% και διαμορφώθηκαν σε 3,1 δις € το 2017 έναντι 3,49 δις € το 2016.

Ειδικότερα, τα έσοδα από φόρους στην ακίνητη περιουσία, τα οποία αποτελούν το 95,2% των συνολικών εσόδων από τους φόρους στην περιουσία, παρουσίασαν τις ακόλουθες μεταβολές:

 τα έσοδα από τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων ΕΝ.Φ.Ι.Α. (ΚΑΕ 0225), τα οποία αποτελούν το 97,49% των εσόδων από φόρους στην ακίνητη περιουσία, εμφανίζονται μειωμένα κατά 340,6 εκ. € (έσοδα 3,02 δις € το έτος 2017 έναντι 3,36 δις € το έτος 2016). Κατά το έτος 2015, η καταβολή του εν λόγω φόρου έγινε σε πέντε μηνιαίες δόσεις καταβαλλόμενες από τον Οκτώβριο 2015 έως και τον Φεβρουάριο 2016, ενώ κατά το έτος 2016 (υποπαρ. Δ.3 άρθρου 2 ν.4336/2015) η καταβολή του ΕΝ.Φ.Ι.Α. ορίστηκε σε πέντε μηνιαίες δόσεις αρχής γενομένης από τον Σεπτέμβριο 2016 έως και τον Ιανουάριο 2017 (παρ.2 άρθρου 64 ν.4410/2016). Από τα ανωτέρω, γίνεται εμφανές ότι δύο μηνιαίες καταβολές (ποσού ύψους 727 εκ. €) του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του προηγούμενου έτους έχουν περιληφθεί στα έσοδα του ΚΑΕ 0225 για το έτος 2016 (3,36 δις €) αυξάνοντας τα εισπραχθέντα έσοδα του συγκεκριμένου έτους σε σύγκριση με τα αντίστοιχα έσοδα του ΚΑΕ 0225 για το έτος 2017 (3,02 δις €) που περιλαμβάνουν μόνο μία μηνιαία καταβολή (ποσού ύψους 325 εκ. €) του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του προηγούμενου έτους. Σημειώνουμε ότι παρά τη μεταβολή στην ταμειακή είσπραξη ανά έτος λόγω του ετεροχρονισμού των δόσεων, τα συνολικά έσοδα από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. ανά φορολογική περίοδο για τα δύο έτη διατηρήθηκαν σταθερά. Τέλος, ένα μικρό μέρος της εν λόγω μεταβολής οφείλεται και στην απαλλαγή από τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων ΕΝ.Φ.Ι.Α., η οποία προβλέφθηκε με την ΠΟΛ 1200/2017, για τους ιδιοκτήτες σεισμόπληκτων ακινήτων και σε σειρά δικαστικών αποφάσεων που μείωσαν τις τιμές ζώνης των ακινήτων σε συγκεκριμένες περιοχές (Ψυχικό κ.α.) επί των οποίων υπολογίζεται ο φόρος,

 τα έσοδα από το έκτακτο ειδικό τέλος ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών (Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.) (ΚΑΕ 0224) εμφανίζονται μειωμένα κατά 40,65 εκ. € (έσοδα 64,68 εκ. € το έτος 2017 έναντι 105,34 εκ. € το έτος 2016). Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι το Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. έχει καταργηθεί από 01.01.2014 με τα έσοδα να βαίνουν διαρκώς μειούμενα, αφού πρόκειται για εξόφληση παλαιών οφειλών και

 τα έσοδα από τον φόρο στην ακίνητη περιουσία ή στα εμπράγματα δικαιώματα εκτός από την υποθήκη (ΚΑΕ 0221) εμφανίζονται μειωμένα κατά 6,4 εκ. € (έσοδα 12,93 εκ. € το έτος 2017 έναντι 19,34 εκ. € το έτος 2016).

Τα έσοδα από φόρους και τέλη κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών κ.λπ. (ΚΑΕ 0210), τα οποία αποτελούν το 4,80% των συνολικών εσόδων από τους φόρους στην περιουσία, αυξήθηκαν κατά 31,89% και διαμορφώθηκαν σε 156,12 εκ. € το 2017 έναντι 118,37 εκ. € το 2016, καθώς πολλοί πολίτες προέβησαν σε αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις ακινήτων ενόψει των αναμενόμενων αναπροσαρμογών των αντικειμενικών αξιών κατά το έτος 2018.

Έσοδα από άμεσους φόρους που αφορούν προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές

Τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0700), τα οποία αποτελούν το 1,96% των συνολικών εσόδων από άμεσους φόρους, αυξήθηκαν κατά 8,88 εκ. € (ήτοι κατά 2,25%), και διαμορφώθηκαν σε 403,46 εκ. € το έτος 2017 έναντι 394,59 εκ. € το έτος 2016 (Γράφημα 11). Η μεταβολή αυτή οφείλεται, κυρίως, στην αύξηση των εσόδων από προσαυξήσεις στους άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0711) κατά 8,16 εκ. € (σε 379,43 εκ. € το έτος 2017 έναντι 371,27 εκ. € το έτος 2016).