ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΑΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ
Αυξάνεται ο αριθμός των Βρετανών που υπογράφουν την ηλεκτρονική αίτηση για την διεξαγωγή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος, προκειμένου να αποφευχθεί το Brexit.
Συγκεκριμένα, τις τελευταίες δύο μέρες, έχουν συγκεντρωθεί πάνω από 2.780.000 υπογραφές, οι περισσότερες από τα μεγάλα αστικά κέντρα και το Λονδίνο.
Για να εισαχθεί το ζήτημα σε συζήτηση στη Βουλή, απαιτούνται μόλις 100.000 υπογραφές, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι είναι δεσμευτικό και ότι θα γίνει επανάληψη του δημοψηφίσματος.
Η προθεσμία για τη συγκέντρωση των υπογραφών ολοκληρώνεται την Τρίτη, με τους ιθύνοντες της πρωτοβουλίας να εκτιμούν ότι έως τότε, είναι πιθανόν να έχει συγκεντρωθεί ο αριθμός των 5 εκατομμυρίων υπογραφών.
Η αίτηση την οποία υπογράφουν οι Βρετανοί δηλώνει τα εξής: «Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι καλούμε την κυβέρνηση να θεσπίσει και να εφαρμόσει έναν κανονισμό που θα ορίζει ότι, εάν το ποσοστό ψήφων υπέρ της παραμονής ή της εξόδου είναι λιγότερο από 60%, με προσέλευση μικρότερη από 75%, θα πρέπει να διεξάγεται επαναληπτικό δημοψήφισμα».
Οι υποστηρικτές του Bremain, οι οποίοι στα κοινωνικά δίκτυα δηλώνουν με κάθε τρόπο το σοκ στο οποίο βρίσκονται τις τελευταίες μέρες, θα βγουν και στους δρόμους: Στις 28 Ιουνίου, οι υποστηρικτές της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην πλατεία Τραφάλγκαρ του Λονδίνου.
Στη σελίδα του σχετικού event που έχει δημιουργηθεί στο Facebook, και στην οποία έχουν ήδη δηλώσει ότι θα παρευρεθούν 41.000 άτομα (με άλλα 73.000 να έχουν εκφράσει ενδιαφέρον) αναφέρεται ότι η εκδήλωση με τίτλο «London Stays», έχει ως σκοπό «να φέρει κοντά τους πολίτες, ώστε να συζητήσουν, να εμπνεύσουν ο ένας τον άλλον και – το σημαντικότερο – να αποφασίσουν ποιο είναι το επόμενο βήμα τους, ώστε να υπάρξει κάποιο θετικό αποτέλεσμα».
«Το #LondonStays αφορά την ανάγκη να παραμείνει το Λονδίνο κοντά στους πολίτες της ΕΕ», αναφέρει η σελίδα, τονίζοντας ότι δεν πρόκειται για ένα «κάλεσμα στα όπλα» για να γίνει η βρετανική πρωτεύουσα «ανεξάρτητη πόλη-κράτος» και κρατώντας με αυτόν τον τρόπο αποστάσεις από το #Londependence.
Νέο δημοψήφισμα ενόψει στη Σκωτία
Την ίδια ώρα η τοπική κυβέρνηση της Σκωτίας προετοιμάζει δεύτερο δημοψήφισμα (μετά από εκείνο του Σεπτεμβρίου 2014) για την ανεξαρτησία της από τη Βρετανία και επιθυμεί να ξεκινήσει διμερείς διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα αναγκαία νομικά βήματα θα προετοιμαστούν τώρα, δήλωσε η τοπική πρωθυπουργός Νίκολα Στέρτζιον νωρίτερα στο Εδιμβούργο έπειτα από συνεδρίαση του υπουργικού της συμβουλίου. «Το υπουργικό συμβούλιο συμφώνησε να εξεταστούν όλες οι δυνατότητες προκειμένου να προστατευθεί η θέση της Σκωτίας εντός της Ευρωπαϊκή Ένωση», σημείωσε η Ν. Στέρτζιον. Τη συγκατάθεσή τους στα σχέδια αυτά προανήγγειλε ήδη το κόμμα των Πρασίνων της Σκωτίας.
Όπως διευκρίνισε εκπρόσωπος του κόμματος ένα δημοψήφισμα σαφώς και συνιστά επιλογή, αυτή την ώρα είναι πάντως ακόμη νωρίς να αποφασιστεί το αν και το πώς.
Προκειμένου να υλοποιηθούν τα σχέδια του κυβερνώντος Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας (SNP) θα πρέπει να λάβουν το «πράσινο φως» του τοπικού κοινοβουλίου. Η επιτυχία του εγχειρήματος εξαρτάται από το αν το SNP εξασφαλίσει τη στήριξη των «Πρασίνων» στη βουλή.
Η Μέρκελ ζητάει νηφάλιες διαπραγματεύσεις με τη Βρετανία
Η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, δήλωσε σήμερα ότι θα πρέπει να διεξαχθούν νηφάλιες διαπραγματεύσεις με τη Βρετανία για την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τονίζοντας ότι οι συνομιλίες με τον «στενό εταίρο» πρέπει να πραγματοποιηθούν σε καλό κλίμα.
Η Άνγκελα Μέρκελ ανέφερε ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει μεγάλη βιασύνη για την έναρξη της διαδικασίας εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Γερμανίδα καγκελάριος επέλεξε την ήπια προσέγγιση, παρά την αποφασιστικότητα που επέδειξαν οι υπουργοί Εξωτερικών των έξι ιδρυτικών χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζητώντας ένα γρήγορο διαζύγιο από τη Βρετανία, ασκώντας της πίεση να κινήσει τη διαδικασία για την έξοδο από την Ε.Ε., μετά τη ψήφο των Βρετανών να εγκαταλείψουν την ευρωπαϊκή οικογένεια, μια έκβαση που κατάφερε το μεγαλύτερο πλήγμα στο ευρωπαϊκό σχέδιο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Οι διαπραγματεύσεις πρέπει να διεξαχθούν σε καλό κλίμα, που θα δείχνει επαγγελματισμό», δήλωσε η Άνγκελα Μέρκελ σε συνέντευξη Τύπου μετά μια συνεδρίαση του συντηρητικού κόμματος της στο Χερμανσβέρντερ, έξω από το Πότσνταμ, δυτικά του Βερολίνου.
«Η Βρετανία θα παραμείνει ένας στενός εταίρος, με τον οποίο μας συνδέουν οικονομικές σχέσεις», τόνισε η καγκελάριος προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει καμία βιασύνη για τη Βρετανία να επικαλεστεί το άρθρο 50 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να αρχίσει η διαδικασία εξόδου από την Ένωση.
«Ειλικρινά, δεν θα πρέπει να πάρει μια αιωνιότητα, αυτό είναι αλήθεια, αλλά εγώ δεν θα ζητούσα επιμόνως τώρα ένα σύντομο χρονοδιάγραμμα», σημείωσε η Γερμανίδα καγκελάριος.
«Όσο η Βρετανία δεν το κάνει και όσο μια συμφωνία (μεταξύ του Λονδίνου και της Ε.Ε.) δεν υπάρχει, η Βρετανία παραμένει πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε η Άνγκελα Μέρκελ υπενθυμίζοντας ότι οι ψηφοφόροι είπαν ότι «δεν θέλουν να είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέλος της κοινής αγοράς».
«Η Βρετανία πρέπει να καθορίσει (…) πώς βλέπει τις μελλοντικές της σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη συνέχεια, εμείς οι 27, θα πρέπει να αποφασίσουμε αυτό που είναι αποδεκτό κατά τη δική μας άποψη, σύμφωνα με τα συμφέροντά μας», υπογράμμισε η Γερμανίδα καγκελάριος.
Ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, δήλωσε ότι το διαζύγιο θα είναι επώδυνο και για τις δύο πλευρές.
Βορείως της γερμανικής πρωτεύουσας οι υπουργοί Εξωτερικών των έξι ιδρυτικών χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζήτησαν νωρίτερα σήμερα την όσο το δυνατόν ταχύτερη αποχώρηση της Βρετανίας.
Οι έξι υπουργοί τόνισαν εξάλλου ότι υπάρχει ανάγκη για κοινή δράση ενάντια στην οικονομική κρίση, την ανεργία, για τη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης, για την εσωτερική ή την εξωτερική ασφάλεια μετά τις πρόσφατες επιθέσεις των τζιχαντιστών στο Παρίσι και στις Βρυξέλλες.
Ρουμπινί: Το Brexit ίσως είναι η έναρξη της αποσύνθεσης είτε της Ε.Ε. είτε της Βρετανίας
«Η απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση ίσως σηματοδοτήσει την έναρξη της αποσύνθεσης είτε της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είτε της Βρετανίας», εκτίμησε σήμερα ο οικονομολόγος, Νουριέλ Ρουμπινί.
Όμως, ο κόσμος δεν πρέπει να περιμένει μια νέα ύφεση ή οικονομική κρίση μετά την ψήφο υπέρ του Brexit, πρόσθεσε ο Νουριέλ Ρουμπινί, μιλώντας στην πόλη Τιαντζίν της βόρειας Κίνας, σε μια εκδήλωση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Πέντε ερωτήματα για την επόμενη ημέρα μετά το δημοψήφισμα
Η ιστορική απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση έφερε και τις δύο πλευρές αντιμέτωπες με μια κατάσταση για την οποία δεν υπάρχει προηγούμενο, υποχρεώνοντάς τες να χτίσουν μια νέα σχέση γεμάτη αβεβαιότητες έπειτα από έναν γάμο που διήρκεσε περισσότερα από 40 χρόνια.
Τα βασικά ερωτήματα που τίθενται γύρω από το «διαζύγιο», όπως τα κατέγραψε το αθηναϊκό πρακτορείο, είναι τα εξής:
Πως αντέδρασε η Ευρωπαϊκή Ένωση;
Ήδη από την πρώτη στιγμή που γνωστοποιήθηκε το τελικό αποτέλεσμα άρχισε κύκλος εντατικών συνομιλιών μεταξύ των Ευρωπαίων αξιωματούχων.
Όλοι επέμειναν σε ένα σημείο: Το Λονδίνο πρέπει να ξεκινήσει «το ταχύτερο δυνατό» τη διαδικασία για την αποχώρησή του για να εμποδιστεί η παγίωση μιας ασταθούς κατάστασης.
Ήδη φαίνεται να προετοιμάζεται μπρα ντε φερ όσον αφορά το σημείο αυτό με το Λονδίνο, καθώς ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον ανακοίνωσε ότι τη διαπραγμάτευση αυτή θα πρέπει να την ξεκινήσει ο διάδοχός του, κάτι το οποίο δεν μπορεί να γίνει πριν από το φθινόπωρο, καθώς ο ίδιος προτίθεται να παραιτηθεί τον Οκτώβριο.
Ποιο είναι το νομικό πλαίσιο;
Μια διαδικασία αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπεται στις συνθήκες: πρόκειται για τη «ρήτρα της αποχώρησης» (άρθρο 50) το οποίο εισήχθη από τη συνθήκη της Λισσαβόνας (2009).
Αυτό καθορίζει τις λεπτομέρειες μιας εκούσιας και μονομερούς αποχώρησης, η οποία συνιστά δικαίωμα για το οποίο δεν απαιτείται καμία δικαιολογία.
Το Λονδίνο θα πρέπει να διαπραγματευτεί μια «συμφωνία αποχώρησης», που θα συναφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το Συμβούλιο της Ε.Ε., στο οποίο μετέχουν τα 28 κράτη μέλη, με ειδική πλειοψηφία, μετά την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οι ευρωπαϊκές συνθήκες θα πάψουν να εφαρμόζονται στη Βρετανία από την ημερομηνία κατά την οποία θα τεθεί σε ισχύ αυτή η συμφωνία ή δύο χρόνια μετά την κοινοποίηση της αποχώρησης αν στο μεταξύ δεν έχει καταστεί δυνατό να συναφθεί συμφωνία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Λονδίνο θα μπορούν ωστόσο να αποφασίσουν να δοθεί παράταση σε αυτήν την διορία κατόπιν κοινής τους συμφωνίας.
Εν αναμονή μιας συμφωνίας, «η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συνεχίσει να έχει ισχύ στη Βρετανία, όσον αφορά τα δικαιώματά της, αλλά και τις υποχρεώσεις της», υπογράμμισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.
«Δέκα χρόνια αβεβαιότητας;»
Μολονότι η διαδικασία του διαζυγίου υπάρχει, δεν έχει ποτέ εφαρμοστεί μέχρι σήμερα: από αυτό προκύπτουν πολλά ερωτήματα όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις που είναι απαραίτητο να γίνουν για να καθοριστεί μια νέα σχέση, έπειτα από τέσσερις δεκαετίες που η Βρετανία ήταν ενωμένη με την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η νέα αυτή σχέση θα πρέπει να ρυθμιστεί ήδη από τη συμφωνία αποχώρησης ή θα χρειαστούν δύο ξεχωριστές διαπραγματεύσεις;
Η δεύτερη εκδοχή φαίνεται η πιο πιθανή. Το Λονδίνο θα πρέπει επίσης να τροποποιήσει τη νομοθεσία του για να αντικαταστήσει σε αυτήν το πλήθος των κειμένων που απορρέουν από τη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως στον τομέα των χρηματοπιστωτικών της υπηρεσιών.
«Είναι πιθανόν αυτό να πάρει χρόνο, πρώτα για να διαπραγματευτούμε την έξοδό μας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη συνέχεια τις μελλοντικές μας συμφωνίες με την Ε.Ε. και τέλος τις εμπορικές μας συμφωνίες με τις χώρες εκτός Ε.Ε.», διευκρίνιζε η βρετανική κυβέρνηση σε μια μελέτη της που κοινοποιήθηκε στο βρετανικό κοινοβούλιο τον Φεβρουάριο.
Σε αυτήν αναφερόταν σε «έως μια δεκαετία αβεβαιότητας», η οποία θα βάραινε στις χρηματοπιστωτικές αγορές ή ακόμη στην αξία της λίρας.
Ποιο μοντέλο θα ακολουθηθεί: της Νορβηγίας, της Ελβετίας;
Η πιο απλή υπόθεση θα ήταν η Βρετανία να ακολουθήσει την Ισλανδία ή τη Νορβηγία ως μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), το οποίο θα της δώσει πρόσβαση στην εσωτερική αγορά.
Ωστόσο το Λονδίνο θα πρέπει τότε να σέβεται τους δεσμευτικούς κανονισμούς αυτής της αγοράς, χωρίς να μετέχει στην επεξεργασία τους, και θα έχει μια ισχυρή οικονομική συμβολή.
Ένα άλλο σενάριο θα ήταν να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ελβετίας.
Όμως «είναι απίθανο η Βρετανία να θελήσει να ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο», κρίνει ο πρώην επικεφαλής της νομικής υπηρεσίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ζαν-Κλοντ Πιρίς, ο οποίος είναι σήμερα σύμβουλος.
Σε μια μελέτη των σεναρίων στην περίπτωση ενός Brexit, ο Ζαν-Κλοντ Πιρίς αποκαλύπτει ότι η Ελβετία έχει συνάψει περισσότερες από εκατό τομεακές συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποκλείοντας τις υπηρεσίες, και ότι η Ε.Ε. δεν είναι ικανοποιημένη σήμερα με την σχέση της με τη Βέρνη.
Μεταξύ των άλλων επιλογών: η σύναψη μιας συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ή μιας τελωνειακής ένωσης όπως με την Τουρκία.
Απουσία συμφωνίας, η Βρετανία «θα γίνει απλώς από την ημερομηνία της αποχώρησής της ένα τρίτο κράτος απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως οι ΗΠΑ ή η Κίνα», παρατηρεί ο Ζαν-Κλοντ Πιρίς.
Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος για τους Βρετανούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Το Λονδίνο θα πρέπει να διαπραγματευτεί το καθεστώς για τους περίπου 2 εκατομμύρια Βρετανούς πολίτες που ζουν ή εργάζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Διακυβεύονται πράγματι τα δικαιώματά της συνταξιοδότησής τους ή ακόμη η πρόσβασή τους στις υπηρεσίες υγείας στις 27 άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
“Οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου που ζουν στο εξωτερικό, μεταξύ των οποίων αυτοί που έχουν συνταξιοδοτηθεί στην Ισπανία, δεν θα μπορούν να θεωρούν ότι θα υπάρχει εγγύηση για τα δικαιώματά τους αυτά”, επισήμαινε η βρετανική κυβέρνηση στη μελέτη της.
Επιπλέον κάθε δικαίωμα που θα τίθεται για διαπραγμάτευση προς όφελος των Βρετανών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα χορηγείται υπό τον όρο της αμοιβαιότητας για τους πολίτες της Ε.Ε. στη Βρετανία, σημείωνε επίσης.
Στις Βρυξέλλες μεγάλη ανησυχία επικρατεί μεταξύ των Ευρωπαίων δημόσιων λειτουργών που είναι βρετανικής υπηκοότητας, ανησυχία για το μέλλον τους.
«Θα κάνω ό,τι μπορώ ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να σας υποστηρίξω και να σας βοηθήσω σε αυτήν την δύσκολη διαδικασία», προσπάθησε να τους καθησυχάσει χθες ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ σε εσωτερικό ηλεκτρονικό μήνυμα που απέστειλε.
