Του Δρ. Ευριπίδη Στ. Στυλιανίδη από την Κυριακάτικη Kontranews
200 χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση ο Ιωάννης Καποδίστριας παραμένει, όχι μόνο ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας, αλλά και η ισχυρότερη Ελληνική πολιτική προσωπικότητα που διακρίθηκε διεθνώς, επηρεάζοντας καταλυτικά τις εξελίξεις σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Τα κύρια χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του διαμορφώθηκαν από την οικογένεια του, την αγάπη για τον τόπο του, τη βαθιά του Παιδεία και φυσικά τη φλόγα του για την Ελλάδα. Ο πατέρας του από την Κέρκυρα και η μάνα του από την Κύπρο, τα δύο άκρα του ταλαιπωρημένου, αλλά μαχητικού Ελληνισμού, μπόλιασαν τη ψυχή του και τον έκαναν να αγαπήσει την πατρίδα του περισσότερο από τον εαυτό του. Πηγή της δύναμης τους η ακλόνητη πίστη του στην Ορθοδοξία, από την οποία αντλούσε κουράγιο για να συνεχίζει ακόμη και όταν το σύμπαν του διεθνούς και ελληνικού κατεστημένου της εποχής συνωμοτούσε εναντίον του.
Δύναμη του η πραγματική αγάπη του απλού λαού στο πρόσωπο του, που εκδηλώνονταν με τυφλή εμπιστοσύνη στο ήθος, την φιλοπατρία και την ικανότητά του. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δύο εμβληματικές φιγούρες της Επανάστασης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Κανάρης στάθηκαν αδιάκοπα στο πλευρό του, ακόμη και όταν συγκρούστηκε με την ντόπια ή την διεθνή ολιγαρχία.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας ξεκίνησε από τη επαρχία του, την ιδιαίτερη του πατρίδα. Αγωνίστηκε με αυτοθυσία για τα Επτάνησα. Ξενιτεύτηκε για να καταξιωθεί, εκφράζοντας και τον πόθο για ελευθερία του οικουμενικού Ελληνισμού. Κέρδισε την απόλυτη εμπιστοσύνη του Τσάρου Αλέξανδρου του Ά αναλαμβάνοντας Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας.
Προωθούσε σταθερά τον Συνταγματισμό σε μία Ευρώπη όπου δέσποζε η Μοναρχία. Βοήθησε την Πολωνία. Προστάτευσε από τον διαμελισμό την Γαλλία μετά την ήττα του Ναπολέοντα, καταγράφοντας την πρώτη διπλωματική νίκη του εναντίον του Αυστριακού Καγκελαρίου Μέτερνιχ, και βέβαια θεμελίωσε την πρώτη και πιο σταθερή Ομοσπονδία στον κόσμο, την Ελβετία, που κατέστη στρατηγικά διαχρονικό υπόδειγμα οικονομικά ανεπτυγμένου και πολιτικά ουδέτερου Κράτους μέχρι τις μέρες μας.
Μέσα από το διπλωματικό θρίαμβο του Καποδίστρια στην Ελβετία διακρίνει κανείς το όραμα του για μία νέα Ευρώπη της Ειρήνης και της Συνεννόησης, διότι με την Ομοσπονδία που διαμόρφωσε και θεμελίωσε σταμάτησε του πολέμους και έδειξε πόσο σταθερός είναι ο δρόμος της Ευρωπαϊκής Συνεννόησης και του Φεντεραλισμού, όταν βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό.
Όπως η Ελβετία έγινε καθρέπτης του Ενοποιητικού Ευρωπαϊκού Οράματος του Ι. Καποδίστρια, αντίστοιχα και η Ελλάδα πίστεψε ότι μπορεί να γίνει «Χώρα Μήτρα της Παιδείας και του Πολιτισμού» για ολόκληρη την Ευρώπη. Αγωνίστηκε κατ’αρχήν για να ενώσει και να εμπνεύσει του Έλληνες και στη συνέχεια με επιδέξια διπλωματία να επιτύχει την Ανεξαρτησία της Ελεύθερης Ελλάδας. Ο Κυβερνήτης πίστεψε βαθιά στη δύναμη της Ελληνικής Παιδείας και του Πολιτισμού.
Ο στόχος του ήταν η Πατρίδα μας να παραμείνει ουδέτερη από τις διεθνεις συγκρούσεις και να καταστεί η Μήτρα του νέου Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, η γνήσια πηγή διαχρονικής Παιδείας που θα επηρέαζε ακόμη και την μακρινή Αμερική. Η ματιά της ψυχής και του μυαλού του πρώτου Έλληνα Κυβερνήτη έβλεπε πολύ πιο μπροστά από την εποχή του και πολύ πιο μακρυά από τα στενά όρια ενός νεοσύστατου Κράτους που αφύπνισε ένα μεγάλο Έθνος και ξαναέδωσε οικουμενική αναφορά σε ένα μοναδικό διαχρονικό πολιτισμό.
Δυστυχώς η ανασφάλεια των παλιών πολιτικοστρατιωτικών κατεστημένων, ο φθόνος των φιλήκοων στους ξένους διανοούμενων, η δουλικότητα κάποιων πολιτικών και φυσικά τα παιχνίδια επιρροής κάποιων μεγάλων δυνάμεων όπλισαν το χέρι των δολοφόνων του μπροστά στην Εκκλησία και στέρησαν από την Ελλάδα τον χαρισματικό Κυβερνήτη που στερήθηκε τη ζωή του για να την υπηρετήσει.
Όσα βήματα προόδου κι αν κάναμε από εκείνη την Κυριακή της δολοφονίας του, δυστυχώς δεν μπορέσαμε ακόμη να συνειδητοποιήσουμε ως λαός και ως πολιτικό σύστημα τους λόγους της θυσίας του Κυβερνήτη και κυρίως να υλοποιήσουμε το Όραμά του να καταστήσει την Ελλάδα Μήτρα.
Ο εθνικός στόχος να καταστεί η Χώρα μας διεθνές κέντρο εκπαίδευσης και πολιτισμού, πνευματικός και ηθικός φάρος των πανανθρώπινων αξιών, παραμένει μπροστά μας όχι μόνο ως ιστορικό δίδαγμα, αλλά και ως πολιτική πρόκληση του μέλλοντος. Εύχομαι αυτή τη φορά να μην ξαναπυροβολήσουμε το Όνειρο.
* Βουλευτής Ροδόπης της Νέας Δημοκρατίας,
Επίκουρος Καθηγητής Νομικής Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου
